Het Nevele Grand Hotel was in 2001 een rare plek om te zijn. Ooit behoorde het tot de meest iconische ‘Borscht Belt’-resorts in de Catskills, maar het was zo’n vijftig tot zestig jaar over zijn hoogtepunt heen. Maar de opzichtige vloerbedekking in de stijl van de jaren 60, de onbeperkte buffetten en de nachtelijke stand-up-optredens bleven bestaan. Toen ik elf jaar oud was, gaf ik niet zoveel om komedie. Ik was meegegaan naar het resort met mijn beste vriend, wiens familie frequente gasten was, en wij kinderen hingen meestal rond in de speelhal.
De Nevele liep al lange tijd op zijn laatste benen en overleefde zijn soortgenoten in de zomerresorts vele jaren, deels door zwaar te investeren in winteractiviteiten en voorzieningen, zoals een enorme ijsbaan uit 1970. In 2009 verklaarde het eindelijk failliet en definitief gesloten.
De bloeitijd van de Borscht Belt was van de jaren dertig tot zestig, toen meer dan vijfhonderd hotels en tienduizenden bungalowkolonies verspreid lagen over het landschap van Sullivan County, New York, aan de voet van de Catskill Mountains. Joden uit New York City en het hele noordoosten bezochten deze plaatsen en keerden vaak elke zomer met hun gezinnen terug naar dezelfde plek. Het Borscht Belt Museum in Ellenville, New York, dat volgend jaar definitief wordt geopend, viert dit ‘resorttijdperk, toen miljoenen stadsbewoners hun toevlucht zochten in de bergen van de staat New York, wat diepe sporen naliet in de reguliere Amerikaanse cultuur, van stand-upcomedy tot comfortfood tot modern design uit het midden van de eeuw en populaire vrijetijdsconcepten.”
Resorts als de Concord, Kutsher’s, Grossinger’s en de Nevele boden inderdaad entertainment van wereldklasse – bekende namen als Joan Rivers, Lenny Bruce, Don Rickles en Jackie Mason kregen hun start op het resortcircuit, net als zulke problematische favorieten als Woody Allen en later Jerry Seinfeld. Floyd Patterson, Rocky Marciano en Muhammad Ali behoorden tot de legendarische boksers die bij Kutsher’s trainden.
De resorts drukten hun stempel op het Amerikaanse vrijetijdsconcept. Naast nachtelijke shows beschikten de meest succesvolle resorts over achttien holes golfbanen, olympische zwembaden, ijsbanen, tennisbanen, sjoelbak, boogschieten, casino’s en natuurlijk eindeloos eten. “Je bestelt alles op het menu en elke keuze komt op een apart bord terecht”, herinnert David Richter zich in de oral history Het gebeurde in de Catskills: Een mondelinge geschiedenis in de woorden van hulpkelners, piccolo’s, gasten, eigenaren, cabaretiers, agenten en anderen die het hebben meegemaakt door Myrna Katz Frommer en Harvey Frommer. “Wat je ook wilde”, zegt een andere frequente resortgast, Marvin Welkowitz, “blintzes of vis of bagels, het bleef maar komen.”
In de populaire herinnering, vertegenwoordigd door films en tv-achtige Vuil dansen En De wonderbaarlijke mevrouw Maisel, dit handjevol luxe resorts is de plaats gaan innemen van de gehele Borsjtgordel. Maar door een fascinerend en invloedrijk moment van Amerikaans-Joodse acculturatie en apartheid uit het midden van de eeuw te combineren met de specifieke zomerse levensstijl van de rijke en hogere middenklasse, lopen we het risico enkele van de interessantere dimensies van de Borsjtgordel-periode over het hoofd te zien.
“[The hotels of Sullivan County] werden de modellen voor degenen in Miami Beach en, inderdaad, voor degenen die later in Last Vegas werden gebouwd”, zegt Irwin Richman in zijn memoires, Borscht Belt Bungalows: Memoires van Catskill Summers. Maar “er waren ook minder gevierde aspecten van de Joodse resortindustrie die, hoewel ze meer mensen bedienden, minder invloedrijk waren dan de hotels. Dit waren de kuchalayns en bungalowkolonies die verspreid over het platteland lagen.”
Zoals veel van de grote resorts iets later, zijn de bungalowkolonies, waarvan er in de jaren vijftig naar verluidt meer dan vijftigduizend waren, ontstaan uit de landbouwactiviteiten in de regio. Aan het begin van de eeuw stonden honderden joodse boerderijen op goedkoop verkregen eigendommen in Sullivan County, gerund door immigranten die uit de sjtetls van Oost-Europa waren gekomen. Om rond te komen op tamelijk onvruchtbaar land, begonnen sommigen kostgangers in huis te nemen, voornamelijk Joden uit de stad die tijdens hun vakantie op zoek waren naar koosjere accommodatie. Terwijl een klein aantal van deze pensions uiteindelijk uitgroeide tot uitgestrekte resorts zoals die van Grossinger, besloten veel andere boerenfamilies een aantal kleine hutten op hun eigendommen te bouwen, die bekend kwamen te staan als ‘bungalows’.
De relatief goedkope bungalows spraken arbeidersgezinnen aan. Hoewel vaders het zich misschien niet kunnen veroorloven om een week of twee vrij te nemen van hun werk, laat staan de tarieven bij Kutsher’s, maakte de zomervertraging in de kledingindustrie en andere gebruikelijke werksoorten een regeling mogelijk waarbij moeders hun kinderen meenamen naar “ de bergen” gedurende het grootste deel van de zomer, terwijl de vaders in de weekenden op bezoek komen.
De meest betaalbare van deze langetermijnvakantiewoningen was de kuchalayn, of ‘alleen koken’. De kuchalayn was het tegenovergestelde van wat de naam doet vermoeden: een bungalow met een gemeenschappelijke keuken die door meerdere gezinnen wordt gedeeld. Er werd weliswaar hevig gevochten om ovens, fornuizen en koelruimtes, maar dankzij deze regeling konden zelfs armere gezinnen aanzienlijke tijd in het land doorbrengen.
Het was duidelijk dat dit geen traditionele Amerikaanse resortvakantie was. Van moeders werd verwacht dat ze hun reguliere kinderopvangtaken uitvoerden, inclusief koken voor het gezin, maar met een ondermaatse keuken en aanzienlijk minder ruimte om maaltijden te bereiden. Het woon-werkverkeer in het weekend van werkende vaders was vaak een hel. Typische openluchtrecreatieactiviteiten zoals vissen, golfen of wandelen waren voor de meeste mensen niet aantrekkelijk; In eerste instantie waren ze daar vooral om te ontsnappen aan hun krappe, gloeiend hete huurkazernes in de smogige Lower East Side en Brooklyn. In de begindagen van het Borscht Belt-tijdperk was gezondheid de belangrijkste drijfveer voor Joodse reizen naar Sullivan County, dat al vóór de eeuwwisseling een reputatie had als bestemming voor herstel en genezing. (“Artsen zeggen ‘Ga naar de bergen’’, was de campagneslogan die vanaf de jaren 1890 door de Ontario and Western Railway werd gepromoot. ‘Een gezondheidsregio tegen gematigde kosten.’)
Maar ondanks de afwezigheid van glamour bloeide er in de bungalows van de Borsjtgordel een geniale houding van gemeenschappelijke vrijetijdsbesteding. Socialiseren was een kernonderdeel van de ervaring, zij het met veel minder geplande activiteiten en vereiste kostuumwisselingen dan in de resorts. De ontwikkeling in de laatste jaren van glazen loopbruggen die gebouwen met elkaar verbinden in sommige resorts onderstreept hoe los ze kunnen zijn van de natuurlijke wereld ten opzichte van de bungalows. De bungalows hadden geen achttien holes golfbanen; in plaats daarvan kwamen mensen gewoon bij elkaar en genoten van het buiten zijn.
Ondanks hun reguliere verantwoordelijkheden brachten moeders veel tijd door met het spelen van mahjong op de veranda van bungalows. Kinderen zwommen in de Neversink-rivier en andere vijvers en beken. Richman herinnert zich dat hij met vrienden naar de zandstranden van de hotels sloop, terwijl de overweldigde badmeester worstelde om de bungalowkinderen op afstand te houden. De bungalowkinderen dreigden ondertussen ruzie te maken voor de gasten als de autoriteiten te agressief zouden worden. ‘Dit’, reflecteert hij, ‘was het dichtst bij een klassenstrijd.’
‘Voor een tijdperk van broodlijnen en gaarkeukens waren de kuchalayns . . . vertegenwoordigde een van de grootste koopjes van het land”, schrijft Stefan Kanfer in De poging om een Joods Eden te bouwen in de Catskills, vanaf de dagen van het getto tot de opkomst en ondergang van de Borsch. Terwijl de eliteresorts ultramoderne aquatische centra en ijsbanen bouwden en, bij de Concord, een kunstmatig met sneeuw bedekte skillhill, waren de kuchalayns traag met het upgraden van koelboxen naar koelkasten. “Maar de prijs lag binnen het bereik van vrijwel iedereen.”
De grote resorts waren verwikkeld in hevige concurrentie en bleven in de jaren ’40 en ’50 uitbreiden, waardoor er steeds meer voorzieningen en entertainmentmogelijkheden bijkwamen. Tegen de jaren zestig werden ze wat de historicus John Conway uit Sullivan County ‘forthotels’ noemt: werelden op zichzelf, volledig afgesloten van de gemeenschap van buitenaf. In vroegere tijden betekende een verblijf in de kleine hotels die dateerden van vóór de all-inclusive resorts meestal een paar uitstapjes naar de stad, naar dorpen als Woodridge of South Fallsburg en steden als Liberty en Monticello. Maar naarmate de tijd verstreek, wisten de gasten van de vestinghotels misschien niet eens waar hun auto geparkeerd stond gewild Verlaten.
Er wordt gezegd dat het verval en de val van het Borsjtgordeltijdperk teweeggebracht zijn door de “Drie A’s”: assimilatie, luchtvaartmaatschappijen en airconditioning. In de roman uit 1980 Woodridge, 1946Phil, de eigenaar van een lunchroom in de buurt, anticipeert op deze ontwikkelingen:
Zodra de luchtvaartmaatschappijen wijs werden en de tarieven verlaagden, zouden mensen daarbuiten een hele nieuwe wereld ontdekken. GI’s die naar huis terugkeerden, zoals ridders van de kruistochten, vertelden verhalen over de wonderbaarlijke plaatsen waar ze waren geweest. En de nakomelingen van de huidige vakantiegangers waren van een nieuw soort: kinderen uit het Amerika van na de depressie, zij waren de eerste generatie die zich geen zorgen maakte over geld besparen. Rusteloos, moeilijk te plezieren, snel verveeld en zeker nooit meer terug te keren naar wat de drie generaties vóór hen tevreden had gesteld. Het was slechts een kwestie van tijd.
Tegenwoordig zijn veel van de bungalowkolonies gekocht door ultraorthodoxe joden en veranderd in kampen en zomerse Torastudiecentra. Er zijn zeer weinig fysieke veranderingen aan deze plaatsen aangebracht. “We hebben veel orthodoxe groepen zien opkomen om deze bungalowkolonies te kopen en zij hebben ze levensvatbaar gehouden”, zegt Conway. ‘Ze hebben ze in leven gehouden, ze hebben ze in stand gehouden. Ze zijn in veel opzichten onbedoelde natuurbeschermers.” Maar hoewel de gebouwen en terreinen intact zijn, bestaat het collectieve bungalownetwerk zelf niet meer.
Conway zegt dat lokale bewoners in een stukje Sullivan County vandaag de dag – die regelmatig langs de ruïnes van Kutsher’s, de Pines, het White Lake Mansion House en tientallen andere rijden – net zo nostalgisch kunnen zijn naar de Borscht Belt-periode als hun stedelijke tegenhangers. . “Er zijn herinneringen aan alle goede tijden, de bloeiende economie, alle banen.” Veel levende bewoners hadden als tiener hun eerste baantje in de resorts; dienen als golfcaddy, piccolo, bediende, ober of hulpkelner kan zeer lucratief zijn.
Maar andere lokale bewoners zijn ambivalent of ronduit afwijzend, vertelde Conway me. De relatie tussen de bungalows en kleine hotels en de nabijgelegen lokale dorpen was symbiotisch geweest: gasten bezochten lokale bioscopen, terwijl hotels wasservices, reparatiewerkzaamheden, enzovoort uitbesteedden. Maar de relatie tussen de resorts en de omliggende gebieden werd in de loop van de tijd gespannen, omdat de resorts hun activiteiten verticaal integreerden en de lokale economieën uitschakelden. Gasten hadden het maaltijdpakket al vooraf betaald en er werden ter plaatse films vertoond, dus waarom zou u het terrein verlaten?
In de afgelopen jaren zijn verschillende vervallen resortgebouwen in het landschap afgebrand. Afgelopen voorjaar verwoestte een brand het oudste gebouw op het terrein van het oude Nevele Grand Hotel, vlak bij het Borsjtgordelmuseum. De hele campus zal uiteindelijk worden gesloopt en er zal een woningbouwproject komen. De Borscht Belt met weemoedige herinnering zal zich niet opnieuw vestigen in de uitlopers van de Catskills, ondanks de hoop die werd gevestigd op de opening in 2018 van het Vegas-stijl Resorts World Casino op de plek van het voormalige Concord Hotel.
Maar in de onbezongen geschiedenis van de bungalows en kuchalayns van die tijd vinden we een opvatting van reizen en vrije tijd die verder kijkt dan de hotelkamer, het resortterrein of Airbnb en naar een ervaring die actief, gemeenschappelijk en lo-fi is. De resorts zijn gebouwd in de veronderstelling dat mensen passief vermaakt wilden worden (en veel geld wilden betalen) en beschermd waren tegen ongemak. Maar de bungalows weerspiegelden de ware geest van de zomervakantie, waarin gezondheid, natuur en voortdurend snuffelen centraal stonden.
Bron: jacobin.com
