President Nicolas Maduro lijkt vastbesloten om de laatste verkiezingen in Venezuela te overleven.
De oppositie had hoge verwachtingen toen ex-diplomaat Edmundo González Urrutia op het laatste moment inviel voor María Corina Machado, die was uitgesloten van deelname, maar de verkiezingsautoriteit van de Venezolaanse regering kondigde een overwinning van Maduro aan, met een marge van 51,21 procent tegen 44,2 procent. De oppositie beweerde dat de resultaten frauduleus waren en riep haar eigen overwinning uit, waardoor Venezuela aan de rand van een politieke crisis kwam.
Washington greep de omstreden verkiezingen onmiddellijk aan. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken riep de regering op om de stemming te verifiëren en gaf donderdag een verklaring uit waarin hij de oppositie tot overwinnaar verklaarde en aandrong op een “respectvolle, vreedzame overgang in overeenstemming met de Venezolaanse kieswet en de wensen van het Venezolaanse volk.” Prominente leden van het Congres zoals senator Chris Murphy, D-Conn., doen al een mediatournee om de acties van de regering-Biden ter verdediging van de democratie in Venezuela te prijzen.
In het licht van Maduro’s verklaarde overwinning en de chaotische nasleep van de omstreden verkiezingen, is de zaak dat het Amerikaanse beleid in Venezuela werkte echter wankel. In plaats daarvan heeft Washington een beleid van intensieve sancties omarmd — geïmplementeerd onder president Donald Trump en grotendeels voortgezet door president Joe Biden — als een manier om de bevolking onder druk te zetten om Maduro uit zijn ambt te zetten. Dat doel is tot nu toe niet bereikt, hoewel het de economie van het land heeft verwoest, wat heeft geleid tot de dood van tienduizenden Venezolanen en miljoenen anderen heeft gedwongen te vluchten — wat de migratiecrisis aan de Amerikaanse grens in het proces heeft aangewakkerd.
“Hoe kunnen we asielzoekers die wanhoop en armoede ontvluchten de schuld geven als wij juist bijdragen aan de wanhoop en armoede waaraan zij proberen te ontsnappen?” vertelde Democratisch afgevaardigde Greg Casar uit Texas aan The Intercept. “Uiteindelijk hebben we in de praktijk gezien dat we doorgaans niet de persvrijheid, vrije en eerlijke verkiezingen en transparantie krijgen waar we om vragen. Wat we uiteindelijk krijgen, zijn hongerigere, alledaagse mensen.”
Casar voegde toe dat de Amerikaanse aanpak van sancties betekent dat “we onszelf alleen maar veroordelen tot het blijven wurgen van de economieën van andere landen.” We schaden de mensen in die landen, zei hij, “en het schaadt uiteindelijk ook onszelf, omdat we allemaal met elkaar verbonden zijn.”
Zoals de Washington Post onlangs meldde, droegen Amerikaanse sectorale sancties op de Venezolaanse olie-industrie bij aan een van de ernstigste economische krimpen in vredestijd ooit, aanzienlijk ernstiger dan de Grote Depressie. Als gevolg hiervan zijn meer dan 7 miljoen Venezolanen gedwongen het land te ontvluchten, wat de grootste migratiecrisis op het westelijk halfrond heeft veroorzaakt.
De regering-Biden heeft tijdelijk enige verlichting van de sancties toegestaan, waarbij de beperkingen werden versoepeld om Venezuela toe te staan meer olie en gas te exporteren, in ruil voor de belofte van “vrije en eerlijke verkiezingen”. In april legde Biden de bredere sancties opnieuw op, terwijl hij nog steeds toestond dat vergunningen op individuele basis werden verleend.
“Als er geen sancties waren geweest, zou Venezuela de afgelopen tien jaar een grote economische crisis hebben meegemaakt, maar het zou meer op andere grote economische crises in Latijns-Amerika en zelfs in de eerdere geschiedenis van Venezuela hebben geleken”, aldus Francisco Rodríguez, een Venezolaanse econoom en professor die eerder hoofd was van het economisch en financieel advies van de Venezolaanse Nationale Assemblee. “Het zou niet zijn geweest zoals we hebben gezien.”
De beroemde anti-migrant Trump keurde de door John Bolton geleide sancties tegen Venezuela goed, ondanks dat een reeks functionarissen in zowel de Amerikaanse regering als andere Latijns-Amerikaanse landen het Witte Huis waarschuwden dat de regio de daaropvolgende migratiegolf niet aankon. Nu vormen Venezolanen een van de grootste groepen migranten aan de zuidelijke grens en op doorreis door Centraal-Amerika (onder extra sancties opgelegd door Trump en gehandhaafd door Biden, bovenop het langdurige, beruchte embargo, is het aantal migranten uit Cuba ook toegenomen). Op woensdag riep de Colombiaanse president Gustavo Petro de regering-Biden op om de “anti-menselijke” maatregel te beëindigen, eraan toevoegend dat de sancties alleen maar meer honger en geweld met zich meebrengen.
Sancties zijn een steeds populairder instrument geworden voor het Amerikaanse buitenlandse beleid, omdat ze als minder schadelijk worden gezien dan regelrechte oorlog of proxy-oorlog. Deskundigen van de Verenigde Naties hebben betoogd dat deze dwangmaatregelen neerkomen op economische oorlogsvoering, en burgers die schade ondervinden van sancties “verdienen dezelfde bescherming die de Conventies van Genève bieden aan mensen in oorlog.”
Venezuela biedt een goed voorbeeld van hoe sancties de sleutel zijn tot Amerikaanse regimeveranderingsstrategieën. De gangbare opvatting is dat burgers die in economische achteruitgang leven, eerder hun eigen leiders de schuld geven — wiens tekortkomingen ze met eigen ogen kunnen zien — dan economische analyses die de impact van sancties opgelegd door een buitenlandse mogendheid op het BBP laten zien. Deze strategie werd bondig verwoord in een kabel van het ministerie van Buitenlandse Zaken uit 1960 over het doel van het embargo op Cuba:
Als een dergelijk beleid wordt aangenomen, moet dit het resultaat zijn van een positief besluit dat een actielijn in gang zet die, hoewel zo handig en onopvallend mogelijk, de grootste impact heeft op het ontzeggen van geld en goederen aan Cuba, het verlagen van de monetaire en reële lonen, het veroorzaken van honger, wanhoop en het omverwerpen van de regering.
De enige manier om “interne steun” voor Fidel Castro te vervreemden, zo betoogde het ministerie van Buitenlandse Zaken, was door “ontgoocheling en ontevredenheid gebaseerd op economische ontevredenheid en ontberingen.”
Dat geldt ook voor Maduro, die rechtstreeks campagne voerde tegen de Amerikaanse sancties, maar die zag hoe de jarenlange economische tegenspoed de algemene steun voor zijn regering deed afnemen.
De oppositieleiders van Venezuela zijn zich er daarentegen terdege van bewust dat de economische sancties hen electoraal ten goede komen, zolang ze maar geen kreten geven die de collectieve bestraffing van hun eigen burgers door de VS goedkeuren. In een interview in juni beweerde González Urrutia ten onrechte dat de door de VS opgelegde sectorale sancties op een groot deel van de Venezolaanse economie “niet tegen het land gericht zijn”, maar alleen gericht zijn op overheidsfunctionarissen. Corina Machado, de conservatieve activiste die de oppositie leidt, heeft ook ten onrechte beweerd dat Maduro uitsluitend de schuld draagt van de economische crisis.
Toen Venezuela na de stemming in protesten uitbarstte, betoogde Rodríguez dat de invloed van Amerikaanse sancties zowel Maduro’s standpunt als dat van de oppositie kan verharden. “De regering is natuurlijk ook compromisloos, maar ik denk dat het daardoor veel moeilijker is geworden om tot overeenstemming te komen, omdat de oppositie zichzelf ziet als gesteund door de VS,” zei Rodríguez.
Beleidsmakers voelen misschien de drang om de sancties tegen Venezuela de komende weken te intensiveren, nu Maduro zich vastbijt, in de hoop dat dit de verandering zal stimuleren die ze nastreven. Maar toen hem werd gevraagd of door de VS geleide sancties uiteindelijk het democratische proces in andere landen verstoren, erkende Casar dat “het uiteindelijk gewoon heel rommelig wordt, en het is moeilijk te zien wat de rommel ons oplevert.”
Bron: theintercept.com
