Foto: Atta Kenare/AFP via Getty Images
Als je het vraagt Als de gemiddelde burger van welk land dan ook zou weten of hun leiders oorlogen zouden beginnen, zouden ze bijna allemaal een volmondig “Nee” zeggen. Het publiek is over het algemeen tegen oorlog, maar tolereert leiders die prioriteit geven aan macht, nalatenschap en speciale belangen boven de wensen van hun eigen volk.
Dit is de manier waarop we roekeloos struikelen in de richting van een mondiaal conflict dat zou kunnen uitbarsten uit de regionale crises die zich momenteel ontvouwen.
Met zijn aanval op zaterdagochtend staat Israël op het punt de VS in een regionale oorlog met Iran te betrekken.
Laten we beginnen met het Midden-Oosten. Met zijn aanval op zaterdagochtend staat Israël op het punt de VS in een regionale oorlog met Iran te betrekken. De plannen werden weken geleden opgesteld en ondanks Amerikaanse waarschuwingen ging Israël door met het bombarderen.
Hoewel Iran op dit moment terughoudendheid lijkt te betrachten, lijkt het Amerikaanse leiderschap niet opgewassen tegen de uitdaging om deze brand af te wenden. De regering-Biden is ineffectief gebleken. Niet alleen is het land er niet in geslaagd een staakt-het-vuren in Gaza te bewerkstelligen, de regering moedigt Israël ook aan door militaire hulp te bieden tegen vergeldingsaanvallen vanuit Iran.
Op zijn beurt blijft Israël de grenzen verleggen, waarbij het Amerikaanse pleidooien voor terughoudendheid negeert, in het vertrouwen dat machtige Israëlische lobbygroepen ervoor zullen zorgen dat Amerikaanse politici hen zullen blijven voorzien van geld, wapens en inlichtingen.
Kom Rusland en Oekraïne binnen
Een regionaal conflict in het Midden-Oosten zou zelf kunnen uitgroeien tot een grotere oorlog – door Rusland erbij te betrekken. Gezien zijn aanwezigheid in Syrië valt niet precies te voorspellen hoe Rusland zou kunnen reageren op een regionale oorlog met betrokkenheid van de VS. Wat we wel weten is dat Rusland onheilspellende waarschuwingen aan Israël heeft afgegeven over het aanvallen van Iraanse nucleaire locaties – een waarschuwing die nu zal worden getest.
Het Russische standpunt is niet moeilijk te begrijpen. Voor de VS zou een regionale oorlog in het Midden-Oosten betekenen dat zij zich zouden mengen in de strijd van Israël. Voor Rusland, geïsoleerd op het wereldtoneel, bezit de regio de sleutel tot een web van onderling verbonden belangen. Rusland koopt drones en ballistische raketten van Iran voor gebruik tegen Oekraïne, en Iran is op zijn beurt voortdurend een potentiële klant voor de geavanceerde Russische defensiesystemen.
Dan is er nog de oorlog in Oekraïne zelf, waar de partijen voor een mondiaal conflict werden opgesteld. De NAVO-leden, gebonden door een wederzijds defensiepact, steunen Oekraïne in zijn oorlog tegen Rusland. Als reactie hierop komen vier landen samen als ‘de as van het verzet’ – tegen, zoals de Republikeinse leider van de Senaat Mitch McConnell het noemt, de nieuwe ‘as van het kwaad’: Rusland, China, Noord-Korea en Iran.
Als onderdeel van zijn bondgenootschap blijft het Westen militair materieel met meer offensieve mogelijkheden leveren. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky wil langeafstandsraketten die dieper Russisch grondgebied kunnen aanvallen. De Russische president Vladimir Poetin heeft herhaaldelijk gewaarschuwd dat als bepaalde rode lijnen worden overschreden, hij het recht zal behouden om tactische kernwapens te gebruiken.
Tot nu toe heeft het Westen zonder enige consequentie een aantal rode lijnen van Poetin overschreden. De vraag die we zouden kunnen stellen is: hoe lang willen beide partijen dit Russische roulette spelen?
Zowel de conflicten in het Midden-Oosten als Oekraïne creëren een groeiend risico dat de VS en de NAVO in een directe confrontatie met Rusland en zijn bondgenoten terechtkomen – de nieuwe wereldoorlog.
Sneeuwbal in het Verre Oosten
Als deze wereldoorlog uitbreekt in de trant van de oorlog in het Midden-Oosten en het conflict in Oekraïne, is er geen reden om aan te nemen dat de brand onder controle zal blijven.
Elk aantal misrekeningen of militaire ongelukken in de Straat van Taiwan of de Zuid-Chinese Zee zou kunnen leiden tot een directe confrontatie tussen China – in tegenstelling tot Rusland, een opkomende wereldmacht – en de VS.
Een bredere oorlog in Oost-Europa of het Midden-Oosten zou China bijvoorbeeld een opening kunnen geven om oorlog te voeren tegen Taiwan. Tot nu toe lijkt China geen haast te hebben om binnen te vallen, en accepteert het stilzwijgend het Amerikaanse beleid van ‘strategische ambiguïteit’ – waarbij de VS opzettelijk vaag blijft over de vraag of het Taiwan militair zou verdedigen.
Een bredere oorlog in Oost-Europa of het Midden-Oosten zou China een opening kunnen geven om oorlog te voeren tegen Taiwan.
Als het Westen verwikkeld raakt in een grootschalige oorlog met Rusland of het Midden-Oosten, zou die berekening kunnen veranderen.
Zelfs zonder een invasie van Taiwan zal China waarschijnlijk een afgeleid Westen inzetten voor steeds agressievere acties in de Zuid-Chinese Zee, waar de kans op conflicten groot is.
De opkomende Oosterse macht voert al haar eigen versie van de Monroe-doctrine uit. China negeert het internationaal recht en spant zijn kracht aan door de controle op te eisen over navigatieroutes die een bedreiging vormen voor de buurlanden Vietnam, Maleisië en de Filippijnen – waarvan de laatste het zwaarst te lijden hebben onder Chinese intimidatie en, onheilspellend, een wederzijds verdedigingspact heeft met de Filipijnen. ONS
Geschiedenis als onze gids
Er zijn twee absolute waarheden over oorlog. Eenmaal begonnen, is de uitkomst onvoorspelbaar. Ten tweede, en nog belangrijker, escaleren oorlogen altijd. We zijn getuige van conflicten op drie fronten die beide kenmerken vertonen.
Geschiedenis is een krachtige leraar, en het wordt tijd dat we een paar geschiedenisboeken afstoffen. Veel van wat er op het huidige geopolitieke schaakbord gebeurt, heeft analogen met gebeurtenissen die zich in het begin van de 20e eeuw afspeelden.
Als gevolg van arrogantie en pure dwaasheid verslechterden de relaties tussen de drie neven – koning George V van Groot-Brittannië, keizer Wilhelm II van Duitsland en tsaar Nicolaas II van Rusland – als gevolg van een mix van persoonlijke, politieke en nationale factoren. Dit heeft uiteindelijk bijgedragen aan het uitbreken van de kolossale ruzie tussen broers en zussen die we kennen als de Eerste Wereldoorlog.
Net als vandaag de dag vormden verschillende sleutelfactoren de basis voor de Eerste Wereldoorlog. Het militarisme en het nationalisme namen toe en er woedde een wapenwedloop tussen de grootmachten. De Europese rijken waren verwikkeld in een hevige strijd om de mondiale dominantie en de toegang tot hulpbronnen, vooral in Afrika.
Zoals het nu is, verdeelden de machten zich in allianties: de Drievoudige Alliantie tussen Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Italië (hoewel Italië zich later terugtrok) aan de ene kant, en de Drievoudige Entente, waarbij een omsingeld Rusland zich bij Frankrijk en Groot-Brittannië voegde. In een scenario dat vandaag de dag nog steeds echo’s kent, waren deze allianties bedoeld om wederzijdse verdediging te bieden, maar creëerden ze ook een precaire situatie waarin een conflict waarbij één lid betrokken was, snel kon uitmonden in een bredere oorlog.
Veel hedendaagse politici richten zich op de donorklasse en speciale belangen die conflicten bevorderen.
Dat waren rijken. Hun onderdanen zouden verontschuldigd kunnen worden voor hun onvermogen om hun leiders, aan wier pure domheid zij altijd onderworpen zouden zijn, te beïnvloeden. Tegenwoordig voldoen sommige spelers aan deze eisen, maar niet allemaal.
In het democratische Westen worden we geacht een stem te hebben. Toch lijken veel hedendaagse politici, met de hulp van de reguliere media, onverschillig tegenover de wensen van hun kiezers, en richten zij zich in plaats daarvan op de donorklasse en speciale belangen die conflicten bevorderen.
In dit duizelingwekkende milieu van doorkruiste mondiale belangen en onverantwoordelijk leiderschap kunnen onze kansen groot lijken. Toch moeten degenen onder ons die het recht hebben om druk uit te oefenen op onze regeringen, druk blijven uitoefenen op beleidsmakers om deze waanzin te stoppen voordat het te laat is.
Bron: theintercept.com
