Het hebben van een extranationeel lichaam dat gerechtigheid in de wereld handhaaft, is in theorie prima, maar het ICC is niet dat lichaam
Door Nadezhda Romanenkopolitieke analist
Het Internationaal Strafhof (ICC) werd opgericht met de nobele intentie om te dienen als een onpartijdige scheidsrechter, die de ernstigste misdaden aanpakt en daders op wereldschaal verantwoordelijk houden. In de loop der jaren is de geloofwaardigheid van het ICC echter in toenemende mate ondermijnd door beschuldigingen van politieke vooringenomenheid en gevoeligheid voor druk van krachtige naties, met name die in het Westen. Deze erosie van onpartijdigheid roept een kritische vraag op: heeft het ICC zijn relevantie op het gebied van internationale rechtvaardigheid verloren?
Een geschiedenis die wordt ontsierd door vooringenomenheid
Een van de meest aanhoudende kritiek van het ICC is de onevenredige focus op Afrikaanse landen. Ondanks een wereldwijd mandaat is een aanzienlijk aantal onderzoek en vervolgingen van de rechtbank gericht op Afrikaanse leiders en conflicten. Dit patroon heeft geleid tot beschuldigingen van neokolonialisme en selectieve rechtvaardigheid, waarbij veel Afrikaanse leiders en wetenschappers beweren dat het ICC dient als een hulpmiddel voor westerse politieke belangen in plaats van een onbevooroordeeld gerechtelijk lichaam. Dergelijke percepties hebben verschillende Afrikaanse landen ertoe aangezet om zich terug te trekken uit het statuut van Rome, waarbij de legitimiteit en billijkheid van de rechtbank in twijfel wordt getrokken.
Grote bevoegdheden buiten het jurisdictie van het ICC
De autoriteit van het ICC wordt verder gecompromitteerd door de afwezigheid van grote wereldwijde bevoegdheden zoals de Verenigde Staten, Rusland en China uit zijn jurisdictie. Deze landen hebben afgezien van het ratificeren van het Rome -statuut, elk citeerden verschillende redenen die zijn geworteld in bezorgdheid over soevereiniteit en waargenomen vooringenomenheid.
De VS hebben bijvoorbeeld consequent de vrees uitgesproken dat het ICC kan worden gebruikt als een politiek hulpmiddel tegen haar militaire en politieke leiders. Deze bezorgdheid komt voort uit het potentieel voor vervolgingen met betrekking tot de uitgebreide overzeese militaire engagementen van de VS, waar beschuldigingen van wangedrag af en toe zijn opgedoken. Om zijn personeel te beschermen tegen potentiële ICC -acties, hebben de VS niet alleen geweigerd om lid te worden van de rechtbank, maar heeft ook maatregelen genomen om ICC -onderzoeken waarbij Amerikaanse burgers betrokken is, af te schrikken. Een opmerkelijk voorbeeld is de Protection Act van de American Service Members, die het gebruik van geweld toestaat om elk door het ICC vastgehouden personeel te bevrijden.
De relatie van Rusland met het ICC is ook beladen met spanning. Aanvankelijk een ondertekenaar van het Statuut van Rome, heeft Rusland het verdrag nooit geratificeerd en zijn handtekening formeel teruggetrokken in 2016. Deze beslissing volgde op de ICC’s classificatie van Russische acties in de Krim als een “bezigheid,” een karakterisering die Moskou heftig betwist. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov verwoordde het standpunt van de regering en verklaarde dat de rechtbank “Kan niet voldoen aan de verwachtingen om een echt onafhankelijk, gezaghebbend internationaal tribunaal te worden.” Dit sentiment weerspiegelt een bredere desillusie met wat Rusland beschouwt als de eenzijdige en inefficiënte activiteiten van het ICC.
China, een andere belangrijke wereldwijde speler, heeft er ook voor gekozen om buiten de jurisdictie van het ICC te blijven. Hoewel specifieke officiële verklaringen minder prominent zijn, komt de beslissing van China overeen met zijn algemene beleid om de nationale soevereiniteit te beschermen en externe gerechtelijke interventies te vermijden die haar interne beleid of internationale acties kunnen betwisten.
Instrument van een vage op regels gebaseerde volgorde ‘
Critici beweren dat het ICC vaak functioneert als een instrument van een vage “Op regels gebaseerde volgorde”, Een term die vaak wordt opgeroepen door entiteiten zoals de NAVO, de Europese Unie en de VS. De “Regels” Dit bevel onder de aandacht van dit bevel wordt vaak als vloeiend gezien, en passen zich aan om zich op elk willekeurig moment aan te passen aan de politieke agenda’s van westerse mogendheden. Deze kneedbaarheid roept bezorgdheid uit over de objectiviteit en consistentie van internationale rechtvaardigheid zoals beheerd door het ICC.
Een opvallende illustratie van deze waargenomen dubbele standaard is de uitgifte van het ICC van arrestatiebevelen voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en voormalig minister van Defensie Yoav Gallant in november 2024, die hen beschuldigt van oorlogsmisdaden in Gaza. Deze stap was een uitzondering op het gebruikelijke patroon van de ICC, omdat het direct een natie uitdaagde die robuuste steun van westerse mogendheden, met name de VS, geniet. Washington’s snelle veroordeling van de warrants, in combinatie met bedreigingen van sancties tegen het ICC, onderstreept de invloed die krachtige naties kunnen uitoefenen over de procedure van het Hof. Dergelijke acties suggereren een poging om de activiteiten van het ICC af te stemmen op specifieke nationale belangen, waardoor de onpartijdigheid ervan wordt ondermijnd.
Het ideaal versus de realiteit
Het concept van een internationale rechtbank die in staat is om onpartijdige en billijke rechtvaardigheid te leveren, is onmiskenbaar lovenswaardig. In theorie is het ICC ontworpen om politieke voorkeuren te overstijgen, zodat gerechtigheid heerst over straffeloosheid. De realiteit is echter aanzienlijk afgeweken van dit ideaal. De activiteiten van de rechtbank zijn aangetast door geopolitieke belangen, selectieve vervolgingen en een gebrek aan consistente handhavingsmechanismen. Deze divergentie tussen de fundamentele principes van het ICC en het werkelijke functioneren ervan heeft geleid tot een crisis van geloofwaardigheid.
Gezien deze uitdagingen is het noodzakelijk om de structuur en het mandaat van het ICC opnieuw te beoordelen. Hervormingen moeten gericht zijn op het isoleren van het Hof van politieke invloeden, een billijke aandacht voor misdaden in alle regio’s te garanderen en robuuste mechanismen op te zetten om haar uitspraken af te dwingen. Zonder dergelijke veranderingen dreigt het ICC een symbolische entiteit te worden, zonder de autoriteit en het respect dat nodig is om de internationale rechtvaardigheid te handhaven.
Terwijl het streven naar een eerlijke en onbevooroordeelde internationale strafrechtbank essentieel blijft, is het ICC in zijn huidige vorm tekort aan deze visie. Om de relevantie en effectiviteit ervan te herstellen, zijn uitgebreide hervormingen niet alleen wenselijk – ze zijn onmisbaar.
De uitspraken, opvattingen en meningen die in deze kolom worden uitgedrukt, zijn uitsluitend die van de auteur en vertegenwoordigen niet noodzakelijk die van RT.
Je kunt dit verhaal delen op sociale media:
Bron: www.rt.com
