Twee voorgestelde hervormingen in Australië hebben de zakenlobby woedend gemaakt. De eerste is dat de Labour-regering haar campagnebelofte “hetzelfde werk, hetzelfde loon” wettelijk vastlegt, bedoeld om te voorkomen dat arbeidsinhuurbedrijven door vakbonden onderhandelde overeenkomsten ondermijnen door contractarbeiders te betalen om hetzelfde werk te doen, op dezelfde werkplek, voor minder geld.
Het tweede voorstel van Labour claimt tijdelijk werk opnieuw te definiëren om te voorkomen dat werkgevers doorlopende werknemers ten onrechte als tijdelijk werk classificeren, om te voorkomen dat ze rechten moeten betalen. Deze stap is gedeeltelijk een reactie op een rechterlijke uitspraak uit 2021 waarin wordt gesteld dat werk dat contractueel is gedefinieerd als tijdelijk werk, tijdelijk werk is. Deze tautologische definitie – ook de voorkeur van de liberale oppositiepartij – geeft werkgevers het eenzijdige recht om te bepalen of werk incidenteel is, ongeacht de werkelijke situatie.
De Australian Labour Party (ALP) steunt een eerdere rechterlijke beslissing die werk definieert op basis van de totaliteit van de omstandigheden in een bepaalde zaak. Door deze maatregel heeft een werknemer, als hij gedurende een doorlopende periode regelmatig werkt, recht op een vaste werknemer, zelfs als hij in zijn contract tijdelijk is.
De volledige details van de door Labour voorgestelde wijzigingen zijn niet vrijgegeven, maar ze zullen hoogstwaarschijnlijk een verschuiving inhouden naar de eerdere definitie van “totaliteit”, waardoor werknemers het recht krijgen om omzetting in een permanente status aan te vragen na twaalf maanden werk en daarna elke zes maanden . De minister van Arbeidsrelaties, Tony Burke, heeft duidelijk gemaakt dat werknemers niet verplicht zullen worden om bekering aan te vragen. Sterker nog, zelfs als ze erom vragen, is het twijfelachtig of werkgevers gedwongen zullen worden om ermee in te stemmen.
En zelfs voordat de details van de voorgestelde veranderingen worden vrijgegeven, maakt een blik op de geschiedenis van casualisering in Australië duidelijk dat de vakbondsbeweging er goed aan zou doen om sceptisch te staan tegenover de bedoelingen van Labour.
Er is geen strikte definitie van een tijdelijke werknemer in Australië. Maar ongeveer een kwart van de beroepsbevolking – 2,7 miljoen mensen – krijgt geen enkele vorm van betaald verlof. Aangezien deze werknemers in theorie rechten – zoals verlof, boetes of ontslagvergoedingen – inruilen voor een hoger uurtarief, dient dit cijfer als een brede indicator.
In dit cijfer zijn ongeveer 320.000 arbeidskrachten inbegrepen. Ze werken voornamelijk als arbeiders, handelaars en machinisten. Een bijna meerderheid van de arbeidskrachten is in het buitenland geboren en 84 procent krijgt geen betaald verlof.
Bovenop deze cijfers werken ongeveer 1,1 miljoen mensen in de gig-economie. Dankzij een recente uitspraak van de rechtbank worden deze arbeiders niet aangemerkt als werknemers, maar als zelfstandigen.
Werkgevers schilderen onzeker werk af als een keuze die werknemers maken. In werkelijkheid is dit voor veel werknemers het enige soort werk dat wordt aangeboden en waar ze geen duidelijke uitweg voor hebben. Meer in het algemeen heeft de prevalentie van onzeker werk bazen een instrument gegeven om de lonen en arbeidsvoorwaarden in de hele economie te ondermijnen en de vakbondsorganisatie en het lidmaatschap te ondermijnen.
Hoe we hier terecht zijn gekomen, is het smerige geheim van de PvdA. Ondanks beweringen van het tegendeel door de vertegenwoordigers van de partij in de Australian Council of Trade Unions (ACTU), vond de toename van de casualisering plaats onder toezicht van Labour.
Begin jaren tachtig was ongeveer 13 procent van de beroepsbevolking informeel. Het percentage steeg halverwege de jaren negentig tot 24 procent en is sindsdien redelijk constant gebleven. Tegelijkertijd nam de gemiddelde werktijd toe, evenals de hoeveelheid onbetaald overwerk dat regelmatig werd verricht.
De opkomst van arbeidskrachten begon iets later. Vanaf ongeveer 1990 – het laatste jaar van Bob Hawke als premier voordat zijn penningmeester, Paul Keating, het roer overnam – begon het aantal arbeidskrachten te groeien van een lage drieëndertigduizend met ongeveer 15,7 procent per jaar.
Zoals deze tijdlijn suggereert, zijn hervormingen door de regeringen van Hawke en Keating Labour rechtstreeks de schuld. Als voorzitter van ACTU werkte Hawke namens de Verenigde Staten om ‘industriële idioten’, namelijk de meer militante vleugel van de vakbondsbeweging, te ondermijnen. Nadat hij in 1983 premier was geworden, zette hij deze agenda voort, waarbij hij vakbonden overhaalde om zijn Prijzen en Inkomensakkoord te accepteren. Het akkoord eiste dat vakbonden arbeidsconflicten zouden opgeven ten gunste van verplichte onderhandelingen met bazen, bemiddeld door de staat. In ruil daarvoor beloofde Hawke limieten op de kosten van levensonderhoud. Deze zijn meestal nooit uitgekomen. Met hun vakbonden gehinderd, kelderde het aandeel van arbeiders in het nationale inkomen in de komende decennia.
Nadat hij in 1991 premier was geworden, voerde Keating de handelsliberaliseringsagenda van zijn voorganger een boost, waarbij hij bedrijven onder druk zette om hun overheadkosten te verlagen of te verliezen van internationale concurrenten. Omdat het akkoord een einde had gemaakt aan het tijdperk van de ‘gesloten vakbondswinkel’, waarin vakbonden meer dan 50 procent van de beroepsbevolking vertegenwoordigden, hadden werkgevers nu de vrije hand om lonen en arbeidsvoorwaarden aan te vallen. Het inhuren van arbeidskrachten was een van de handigste manieren om dit te doen.
Sterker nog, het aannemen van arbeidskrachten heeft niet alleen de lonen en arbeidsvoorwaarden gedurende drie decennia over de hele linie ondermijnd, het is nu onlosmakelijk verbonden met de georganiseerde misdaad en vormen van mensenhandel. De prevalentie van het inhuren van arbeidskrachten heeft ook substantieel bijgedragen aan COVID-19-uitbraken in quarantainehotels en bejaardentehuizen.
Nu belooft minister Burke voor arbeidsverhoudingen iets te doen aan de schade die zijn eigen partij heeft aangericht. Het is niet verwonderlijk dat zijn voorstellen volgens zijn aankondigingen zullen mislukken en volledig in overeenstemming zullen blijven met een staat van dienst van de partij en de facties die bewijzen dat hij niet van plan is om bazen ter verantwoording te roepen.
Allereerst heeft Labour, ondanks de huilende wolf van het bedrijfsleven, zijn uiterste best gedaan om de belachelijke bescheidenheid van zijn voorstellen te benadrukken. Labour heeft al het recht hersteld om een overgang naar een vaste status aan te vragen na twaalf maanden doorlopend, regulier werk. Het lijkt erop dat tijdelijke werknemers die doorlopende reguliere uren werken, door de nieuwe wijzigingen gewoon om de zes maanden een herhaalverzoek kunnen indienen.
Tot nu toe is niet gesuggereerd dat het verzoek moet worden ingewilligd. Zoals de Australische Kamer van Koophandel en Industrie heeft gezinspeeld, is het misschien eenvoudiger om casuals te ontslaan die herhaaldelijk verzoeken om over te stappen.
En bij toeval een werkgever doet in te stemmen met het verzoek van een tijdelijke werknemer om te worden omgezet in een vaste status, heeft Burke nog een maas in de wet gecreëerd waardoor bedrijven aan hun verantwoordelijkheid kunnen ontsnappen. Als een werknemer reguliere uren heeft gewerkt en als gevolg daarvan wordt omgezet in een vaste status, suggereert dit in principe dat hij aanvankelijk verkeerd was ingedeeld. En als dit het geval is, betekent dit dat hun werkgever hen voor de duur van hun “losse” tewerkstelling onderbetaalde door hun rechten niet te betalen.
Om de externe mogelijkheid te voorkomen dat werkgevers hun werknemers moeten compenseren, heeft Burke achterstallige betalingen al uitgesloten. Deze preventieve stap om het bedrijfsleven gunstig te stemmen, suggereert dat veel werknemers zich momenteel in deze situatie bevinden en onderbetaald worden.
Burke is inderdaad een soort ontsnappingsclausule-expert. Vorig jaar ging zijn wetgeving “Veilige banen, betere beloning” door het parlement en ondermijnde stiekem de BOOT-test. De BOOT-test wordt toegepast om ervoor te zorgen dat werknemers niet slechter af zijn onder ondernemingsovereenkomsten dan onder de minimumvoorwaarden bepaald door de relevante industriële onderscheiding. Burke’s nieuwe bepaling dat de BOOT “flexibel moet worden toegepast als een globale beoordeling, niet als een regel-voor-regelvergelijking” bood werkgevers een welkome speelruimte om de toekenningsvoorwaarden te ondermijnen.
Burke’s wet “Veilige banen, beter betalen” bood werkgevers ook voldoende vrijstellingen van onderhandelingen met meerdere werkgevers – het belangrijkste kenmerk – om het min of meer overbodig te maken.
Nu heeft Burke al aangegeven dat hij bereid is voorbehouden te accepteren bij zijn nieuwe “Same Job, Same Pay”-wetgeving die in wezen grote mijnbouwactiviteiten zou vrijstellen. Dit is onheilspellend. Mijnbouw is de meest vakbondssector van degenen die worden getroffen door het inhuren van arbeidskrachten, met als unieke uitzondering de bouwsector, waar de praktijk door vakbonden wordt gedomineerd. Als de mijnbouwvakbonden Burke geen waterdichte beloften kunnen doen, is er weinig kans dat zwakkere vakbonden in de ouderenzorg en andere industrieën die overspoeld worden met arbeidskrachten het veel beter zullen vergaan.
Dit alles is in overeenstemming met Burke’s staat van dienst van nauw samenwerken om de belangen van bazen te bevorderen. Hij werd politiek gevormd in de Shop, Distributive and Allied Employees’ Association (SDA). Op papier is de SDA de grootste vakbond in Australië, en bloeide tijdens de Hawke-Keating-jaren. Het bestuurt nu samen met vertegenwoordigers van grote bedrijven de grootste pensioenfondsen van het land.
De SDA is ook een van de weinige vakbonden geweest die na het akkoord van de jaren tachtig ‘closed shop’-regelingen heeft ingevoerd. Maar de gesloten winkels van de SDA lijken in niets op de vakbondsbolwerken van de jaren zeventig. In plaats van vakbondskracht op te bouwen door de bazen te bevechten voor betere lonen en voorwaarden, vertrouwt de SDA op enkele van de grootste detailhandelsbedrijven in het land om nieuwe werknemers aan te moedigen zich bij de SDA aan te sluiten. Dit blaast zijn ledenbestand en macht in de ALP op, en in ruil daarvoor maakt de SDA overeenkomsten die de lonen en voorwaarden verlagen tot onder de minimale industrienormen. Deze overeenkomsten hebben miljarden dollars overgemaakt van werknemers naar bazen en hebben de weg geëffend voor de nu wettelijk verplicht gestelde voortdurende verlaging van de minimale beloningsnormen.
Een aantal van de SDA-afspraken was inderdaad zo slecht dat ze onder de oude BOOT-condities van tafel werden geveegd. Daarom ondermijnde Burke – trouw aan zijn SDA-roots – vorig jaar de BOOT.
Het bedrijfsleven heeft de voorgestelde wetswijzigingen met betrekking tot tijdelijk werk en arbeidsinhuur afgekeurd en beschreven als een greep naar de macht van de vakbonden. Was dit maar het geval. Verre van de macht te grijpen, schittert de georganiseerde arbeidersbeweging door afwezigheid in het debat.
De afname van het lidmaatschap en de dichtheid van vakbonden in Australië komt rechtstreeks overeen met het Hawke-Keating-tijdperk. Het vakbondslidmaatschap in Australië bedroeg 51 procent in 1982. Dankzij het akkoord van Hawke markeerde 1983 het begin van een gestage achteruitgang tot de huidige deprimerende 12,5 procent.
Verre van de voor de hand liggende les te leren – als vakbonden de strijdbaarheid opgeven, zullen ze verliezen – opereren de leiders van de meeste vakbonden, evenals de ACTU, bijna uitsluitend als lobbyisten in plaats van als organisatoren. En als leden van de ALP maken de meeste vakbondsleiders de industriële belangen van hun leden ondergeschikt aan de politieke belangen van Labour.
Op een meer algemeen niveau toont de voortdurende steun van de Labour-partij voor beleid zoals jeugdlonen aan dat ze niet echt toegewijd is aan het principe van ‘dezelfde baan, dezelfde beloning’. In Australië krijgen arbeiders onder de 21 jaar slechts een fractie van het volwassen loon, dat kan oplopen tot 37 procent. Niet alleen steunde Labour de enorme stijging van de lonen voor jongeren in het midden van de jaren negentig, de SDA werkt nog steeds hard om ervoor te zorgen dat enkele van de grootste werkgevers in het land elk jaar 3,5 miljard dollar besparen door jonge werknemers legaal te onderbetalen.
De beweging kan niet langer wachten op giften van federale Labour-regeringen die hebben bewezen niet geïnteresseerd te zijn in verandering. Als we echt het tij willen keren tegen onzeker werk, moet het harde, vuile werk van het organiseren van terugvechten op de werkplek nu beginnen.
Bron: jacobin.com
