Op 19 november registreerde dr. Claudia Sheinbaum, de voormalige burgemeester van Mexico-Stad, zich als MORENA’s “pre-kandidaat” voor het presidentschap, waarmee ze garandeerde dat zij de vaandeldrager zal zijn bij de presidentsverkiezingen die op 2 juni 2024 worden gehouden. Eerder had Clara Brugada, het hoofd van het Iztapalapa-district van de stad, zich geregistreerd als pre-kandidaat van de partij voor het burgemeesterschap van Mexico-Stad bij de verkiezingen die diezelfde dag zouden worden gehouden.
Vrouwelijke gouverneurskandidaten in vier andere staten zullen zich bij Sheinbaum en Brugada voegen, waaronder Veracruz, waar voormalig minister van Energie Rocío Nahle, een van de meest prominente leden van het kabinet van president Andrés Manuel López Obrador (AMLO) vanwege haar sleutelrol bij het bevorderen van de energiesoevereiniteit, zal het staatsticket leiden. Voortbouwend op de gendergelijkheid die tijdens de verkiezingen van 2018 in het Mexicaanse Congres werd bereikt, zal het volgende hoofdstuk in de geschiedenis van MORENA door vrouwen worden gevormd.
Behalve dat Sheinbaum en Brugada tegelijkertijd kandidaat zijn voor de twee beste verkozen ambten in het land, hebben ze veel gemeen. Slechts een jaar verschil in leeftijd (Sheinbaum is eenenzestig en Brugada is zestig), groeiden beiden op in de turbulente generatie na de dubbele moordpartijen van Tlaltelolco in 1968 en Corpus Cristi in 1971, de laatste die in Mexico bekend staat als de Havikoog. Beiden sneden hun tanden in linkse strijdbaarheid en activisme, waarbij Sheinbaum als studentenleider in de beweging van 1986-1987 zich verzette tegen een van de periodieke pogingen van de Nationale Autonome Universiteit om het Mexicaanse model van gratis openbare universiteiten om te zetten in een betalend model; Brugada verdedigt de huisvestingsrechten van de stadsbewoners van Iztapalapa, een uitgestrekte wijk met bijna twee miljoen inwoners en veel binnenlandse immigranten van het platteland. Beiden werkten zich op via de Partij van de Democratische Revolutie (PRD) voordat ze oprichters werden van MORENA toen deze in 2014 een politieke partij werd.
Beiden hebben prioriteit gegeven aan het openbaar vervoer en hebben samengewerkt aan de verhoogde trolley- en kabelbaanlijnen die bekend staan als de Kabelbus, die de gemarginaliseerde gemeenschappen aan de rand en op de heuvels rond Mexico-Stad bedienen. Beiden hebben ook kenmerkende projecten gemaakt van een netwerk van sociale en culturele centra, Sheinbaum met het Pilares-project en Brugada met het bekroonde Utopias. En beiden namen het op tegen goed verbonden, meer conservatieve mannen in hun interne strijd: Sheinbaum tegen voormalig minister van Buitenlandse Zaken Marcelo Ebrard en Brugada tegen stadsminister van Veiligheid Omar García Harfuch.
Het burgemeesterschap van Mexico-Stad (in werkelijkheid gouverneurschap, aangezien het federale district in 2016 de status van staat kreeg) is een natuurlijke springplank naar een presidentskandidaat. Sheinbaum heeft dit politieke voordeel aangegrepen door op een grote verscheidenheid aan fronten op te treden door parken, scholen en een paar universiteiten te bouwen, woningen te repareren die beschadigd waren door de enorme aardbeving van 2017, te investeren in openbare wifi, zonne- en hydrothermische energie, en een breed opgezet systeem te ontwerpen. prees de uitrol van vaccins voor COVID.
Voor vrouwen is er een netwerk van uiterst linkse ‘veilige routes’ met noodknoppen, een speciale hotline, vrouwenadvocaten bij de openbare aanklager, en de ‘agressor verlaat de huiswet’, waarbij van een agressor van huiselijk geweld wordt verlangd dat hij de gevangenis verlaat. thuis, ook al zijn zij de eigenaar. Maar het grootste visitekaartje van Sheinbaum op nationaal niveau zal ongetwijfeld haar succes in de misdaadbestrijding zijn: waar de federale overheid moeite heeft gehad om kartels en door de georganiseerde misdaad aangewakkerd geweld in te dammen, heeft Mexico-Stad een vermindering van 50 tot 70 procent gezien in het aantal misdaden met een grote impact. zoals moorden, ontvoeringen, mensenhandel, samen met gewelddadige carjackings en overvallen.
Sheinbaum markeert ook een breuk in stijlkwesties. Waar AMLO zijn regionale Tabasco-accent met aplomb hanteert, spreekt zij met de gepolijste tonen van de hoofdstad. In tegenstelling tot zijn volkse fraseologie en vurige retoriek van het benoemen van namen, geeft Sheinbaum de voorkeur aan een meer afgemeten discours. En waar AMLO veel kritiek heeft gekregen van de Mexicaanse, op de VS lijkende elites omdat het eentalig is, leek Sheinbaum net zo op zijn gemak toen hij in oktober door Los Angeles trok en sprak in Spaans vóór vakbonds- en migrantenleiders en in Engels bij de Kamer van Koophandel van de stad.
Dit verschil brengt echter gevaren met zich mee. Terwijl afgemeten tonen goed werken tijdens persconferenties en één-op-één-interviews, moet Sheinbaum nog haar weg vinden voor een groter publiek, waar ze vaak stijf en houterig kan klinken. En hoewel haar afkomst uit de middenklasse en haar academische kwalificaties – ze heeft een doctoraat in milieutechniek, was onderzoeker aan het Lawrence Berkeley Laboratory in Californië en lid van het Intergouvernementeel Panel over Klimaatverandering van de VN – ongetwijfeld een geruststelling zullen zijn voor de leden van de internationale media die op al hun knoppen leken te hebben gedrukt door López Obrador, zal de grotere uitdaging zijn om niet met hen te communiceren, maar met MORENA-kiezers die ver van de hoofdstad en haar respectieve ivoren torens wonen.
Het is duidelijk dat Sheinbaum het directe charisma wil vervangen door een gevoel van technische competentie. Maar zonder de communicatieve tovenarij en het luisteren naar de grond die López Obrador hielpen over zoveel hobbels in zijn regering heen te komen, kan een persoonlijk tintje overgaan in de perceptie van onbereikbaar, ‘technisch’ tot ‘technocratisch’.
Een voorbeeld van hoe dit er in de praktijk uit zou kunnen zien is een van de meer onnodige problemen tijdens Sheinbaums ambtsperiode als burgemeester, toen ze in een tijd van ongebreidelde gentrificatie en stijgende huurprijzen een alliantie met AirBnB lanceerde om nog meer digitale nomaden naar de hoofdstad te halen. Ondanks de protesten kondigde ze aan dat ze zou onderzoeken of ze de praktijk zou kunnen reguleren, maar dat ze het proces zou vertragen zonder een duidelijk antwoord te geven.
Een andere reden tot zorg is ook de bereidheid van de campagne om MORENA’s weinig gelukkige traditie van het delen van platforms met en het opsteken van de hand van opportunistische ophitsers van de rechtse Institutionele Revolutionaire Partij (PRI) en National Action in stand te houden. Partij (PAN) op staats- en lokaal niveau. Tijdens een evenement in september in Oaxaca bijvoorbeeld, tekende Eviel Pérez Magaña, een lid van de belasterde regering van Ulises Ruiz die stakende leraren in 2006 met geweld onderdrukte, onder luid gejoel het Sheinbaum-project.
Hoewel een dergelijke brede frontstrategie in 2018 op zijn minst begrijpelijk was, toen een jonge MORENA een maffia probeerde te verdrijven die het land decennialang had geregeerd, is dat nu minder het geval nu de partij zich in zo’n leidende positie bevindt. Hoewel het doel duidelijk is om de score van een potentiële overwinning te verhogen, zowel in termen van totaal aantal stemmen als zetels in het Congres, moet altijd de vraag worden gesteld tegen welke prijs, aangezien lokale activisten die in de loopgraven zwoegen, wordt gevraagd de aanhechting van cijfers te verduren. waar ze in veel gevallen al jaren tegen vechten.
En hoewel het buitenlands beleid traditioneel minder belangrijk is in Mexicaanse campagnes dan in Amerikaanse campagnes, hebben de recente gebeurtenissen er een terrein van gemaakt dat onverwacht netelig zou kunnen worden. Sheinbaum zou niet alleen de eerste vrouwelijke president van Mexico worden, maar ook de eerste Joodse president: haar grootouders van vaderskant emigreerden in de jaren twintig uit Litouwen, terwijl haar grootouders van moederskant Bulgarije ontvluchtten vanwege de nazi-vervolging aan het begin van de jaren veertig.
Tijdens Israëls eerste grote militaire operatie in Gaza, de zogenaamde “Operatie Cast Lead” van 2008-2009, publiceerde Sheinbaum een openhartige brief in de krant De conferentie. “Vanwege mijn Joodse afkomst, mijn liefde voor Mexico en het feit dat ik mezelf als een wereldburger beschouw. . . . Ik kan alleen maar met afgrijzen kijken naar de beelden van de bombardementen op de Israëlische staat in Gaza”, schreef ze. “Geen enkele reden kan het doden van Palestijnse burgers rechtvaardigen. Niets, niets, niets kan het doden van een kind rechtvaardigen. Zo sluit ik mij aan bij de roep van miljoenen over de hele wereld om een staakt-het-vuren en de onmiddellijke terugtrekking van Israëlische troepen uit Palestijns gebied te eisen.”
Bijna vijftien jaar later, terwijl haar woorden vandaag de dag griezelig weerklinken, is presidentskandidaat Sheinbaum veel omzichtiger geweest. Op een gegeven moment zal ze echter een duidelijker standpunt moeten innemen, vooral in het licht van de frontale veroordelingen van de Israëlische agressie door een aantal andere Latijns-Amerikaanse leiders, zoals Gustavo Petro uit Colombia.
Niets van dit alles heeft bewezen zo’n deuk te slaan in het gevoel van onvermijdelijkheid dat Sheinbaum elke dag omringt: een dwarsdoorsnede van de peilingen plaatst haar twintig tot dertig punten voorsprong op de door schandalen geteisterde, rechtse kandidaat. Xóchitl Gálvez, wiens ploeterende campagne het risico loopt helemaal te mislukken. Brugada opent haar campagne ook met een flinke voorsprong in Mexico-Stad. Sheinbaum is slim geweest om haar politieke filosofie te formuleren als een pleidooi voor de uitbreiding, niet van de staat als zodanig, maar van een reeks positieve rechten: op onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting, cultuur, waardige werkgelegenheid tegen een eerlijk loon, duurzame mobiliteit en een gezonde omgeving. Genoeg om een regering te bezetten die, afgezien van een plotselinge, onvoorziene ommekeer, op 1 oktober 2024 aan de macht zal komen.
Bron: jacobin.com
