De Grote Arbeidersstrijd van 1987 in Zuid-Korea

De Grote Arbeidersstrijd van 1987 in Zuid-Korea was een explosieve periode van verzet van de arbeidersklasse. Miljoenen arbeiders sloten zich aan bij stakingen, die als een lopend vuurtje door het land raasden. De opstand werd aangewakkerd door een verrassende aankondiging op 29 juni van de voorzitter van de regerende Democratische Partij voor Rechtvaardigheid in Zuid-Korea dat het land, na tientallen jaren van militair bewind, zou overgaan naar vrije verkiezingen.

De aankondiging kwam niet uit het niets. De voorgaande decennia waren niet alleen een tijd van dictatuur geweest, maar ook van tumultueus, door studenten geleid verzet. Begin 1987 werd de wrok jegens de dictatuur aangescherpt door de dood van een studentenactivist en de aanranding van een ander, beide door de politie. En dan was er het besluit van Chun Doo-hwan, de leider van de Zuid-Koreaanse dictatuur, om de onderhandelingen met de oppositiepartij over het ondemocratische karakter van de verkiezingen te annuleren en in plaats daarvan de macht over te dragen aan een van zijn oude klasgenoten van de militaire academie.

Terwijl de door studenten geleide protesten zich over het hele land verspreidden, was wat het regime echt bang maakte de deelname van veel bredere lagen van de samenleving, waaronder veel arbeiders uit verschillende sectoren. De aankondiging in juni was een poging van de heersers om dit verzet te temperen. Ze wisten niet dat ze het met benzine bevochtigden.

De arbeiders hadden veel van hun eigen grieven. Op de werkvloer hadden ze te lijden onder lage lonen, lange werktijden en autoritaire managementpraktijken. Voor veel fabrieksarbeiders omvatte dit verplichte ochtendoefeningen en strikte kledingvoorschriften.

“Hyundai’s disciplinaire praktijken in militaire stijl waren vrij goed bekend, hoewel zeker niet uniek in de grotere Koreaanse productiebedrijven”, schrijft historicus Hagen Koo in Koreaanse arbeiders. “Werknemers werden vaak tegengehouden door bewakers bij de ingang om hun haarlengte te laten meten, en als hun haar langer bleek te zijn dan toegestaan ​​door de haarcode van het bedrijf, gebruikten de bewakers een grote schaar om hun haar ter plekke te knippen.”

Toen de aankondiging kwam dat het land zou overgaan naar een democratie, zagen veel arbeiders dit als een kans om zich te organiseren en te strijden voor waardigheid op de werkvloer.

In tegenstelling tot eerdere perioden van arbeidsonrust, die begonnen in Seoul en Kyungin, werd de Grote Arbeidersopstand afgetrapt door fabrieksarbeiders van Hyundai in de zuidelijke stad Ulsan. Hyundai had verschillende bedrijven in de regio, waaronder fabrieken voor schepen, auto’s en machines. Naast zijn autoritaire praktijken op de werkplek stond Hyundai bekend om zijn fanatieke oppositie tegen vakbonden. Oprichter van het bedrijf Chung Ju-young had naar verluidt gezegd: “Ik zal nooit een vakbond toestaan ​​totdat de aarde mijn ogen bedekt”.

Binnen twee weken waren de werknemers van elk Hyundai-bedrijf in staking. Ze namen deel aan demonstraties in de centrale stad, die werknemers van kleinere, met Hyundai geassocieerde bedrijven aanmoedigden om zich aan te sluiten. Het duurde niet lang voordat de staking zich verspreidde naar de andere zuidelijke industriële regio’s Pusan, Changwon en Masan. Eind augustus stond het hele land in brand.

Drieduizend werkplekken gingen in de drie maanden van juli tot september in staking, meer dan het gecombineerde aantal van de voorgaande twintig jaar. Terwijl industriële arbeiders de stakingsgolf hadden geïnitieerd, deden arbeiders uit andere industrieën uiteindelijk ook mee – waaronder mijnbouw-, transport-, haven- en witteboordenarbeiders. Naast betere lonen en arbeidsomstandigheden was voor velen een belangrijke eis het recht om zich bij een vakbond aan te sluiten om hun winsten voor de toekomst veilig te stellen. Binnen een jaar waren er ongeveer 4.000 nieuwe vakbonden gevormd, en 700.000 arbeiders hadden zich daarbij aangesloten.

De stakingen werden voornamelijk geleid door de achterban en hadden een explosieve kwaliteit die de diepe wrok weerspiegelde. Hij in het Koreaans, niet alleen tegenover de bazen, maar ook tegenover de door het bedrijf gecontroleerde schijnvakbonden die op sommige werkplekken bestonden. Sommigen bezetten zelfs hun fabrieken, ontvoerden gehate managers en vernielden beveiligingskantoren van bedrijven.

Enkele van de belangrijkste conflicten vonden plaats in de Hyundai-fabrieken. Op 8 augustus vormden vertegenwoordigers van nieuw gevormde vakbonden binnen verschillende Hyundai-bedrijven een verenigd orgaan, de Council of Unions of the Hyundai Group, om het centrale Hyundai-management op zich te nemen. Toen hun eisen voor loononderhandelingen op groepsniveau en vakbondserkenning bij Hyundai Heavy Industries werden afgewezen, besloten ze stand te houden en te vechten.

Op 17 augustus marcheerden duizenden Hyundai-arbeiders van de Hyundai Heavy Industries-fabriek richting de stad.

“Aan de voorkant van de mars stonden dumptrucks, vorkheftrucks, brandweerwagens en zandstraalmachines”, vertelt Hagen Koo. “Begeleid door drums en gongs zong het publiek nieuw geleerde liedjes en riep: ‘Weg met Chung Ju-young!’ Op straat werden ze opgewacht door de oproerpolitie. De politie vuurde traangas af op de demonstranten, maar al snel vluchtten ze in paniek voor de woedende menigte.”

De volgende dag groeide de demonstratie. Ongeveer 40.000 Hyundai-arbeiders waren vanuit heel Ulsan gereisd, samen met 30.000 van hun vrouwen en kinderen. De politie zag zich genoodzaakt de mars, die ruim drie kilometer lang was, door te laten gaan. De aankondiging dat het management van Hyundai alle eisen van de arbeiders zou aanvaarden, werd met gejuich onthaald. Een vooraanstaande arbeidersactivist schreef later: “18 augustus was de dag waarop de arbeiders van Hyundai, of alle arbeiders van de natie, herboren werden en hun problemen overwonnen. Hijtot de meesters van de natie, en een grote plechtige mars naar de toekomst van een werkelijk mensachtig leven”.

De strijd kreeg een nieuw karakter vanaf december 1988, toen president Roh Tae-woo een “speciale aankondiging over het handhaven van de burgerlijke veiligheid en de openbare orde” deed. Hoewel de kapitalistische klasse van Zuid-Korea bereid was een overgang naar democratische verkiezingen te aanvaarden, was echte democratie in de vorm van zelforganisatie van de arbeiders een stap te ver. Voor het kapitalisme overal ter wereld zijn winsten de prioriteit, ongeacht of oppositiekandidaten het recht hebben om deel te nemen aan de parlementsverkiezingen.

Er moesten dus nieuwe wetten worden ingevoerd om harder optreden tegen stakingen mogelijk te maken. Maar de nieuwe golf van repressie door de politie heeft de woede onder de arbeiders alleen maar vergroot. In januari 1989 stuitte een politie-aanval op de kantoren van een aantal Hyundai-vakbondsleiders op woede van arbeiders uit heel Ulsan, die zich aansloten bij een solidariteitsdemonstratie van 30.000 mensen.

Later dat jaar vond een nieuwe politie-aanval plaats, dit keer tegen een fabrieksbezetting van stakende arbeiders bij Hyundai Heavy Industries, die al meer dan 100 dagen in staking waren. Ongeveer 15.000 oproerpolitie werd gemobiliseerd om de compound van alle kanten binnen te vallen. Maar toen ze binnenkwamen, was de fabriek leeg. De arbeiders waren met zelfgemaakte wapens in de hand naar het slaapgebouw van Hyundai geslopen. Toen de politie aanviel, vochten de arbeiders met de grootste moed terug. Meer dan 1.000 arbeiders uit nabijgelegen Hyundai-fabrieken startten solidariteitsstakingen, en honderden sloten zich aan toen er straatgevechten met de politie uitbraken.

De volgende dag kregen de arbeiders gezelschap van studenten en buurtbewoners. Woedend door het geweld van de politie sloten ook veel van hun vrouwen en kinderen zich aan bij de strijd.

“Ze blokkeerden de politie de steegjes in om vluchtende arbeiders te achtervolgen, ze zamelden geld in en verstopten studenten in hun huizen die de arbeiders kwamen helpen, en ze verzamelden lege flessen voor de productie van molotovcocktails”, schrijft Hagen Koo.

Na tien dagen kwam er een einde aan de straatstrijd met de arrestatie van 52 vakbondsleiders en het ontslag van 49 arbeiders. Toch was het hoge niveau van strijdbaarheid en organisatie dat door de arbeiders werd bereikt een blijvende winst.

Een derde belangrijke strijd vond plaats in 1990, bekend als de Goliat-strijd. De spanningen met het management waren al hoog nadat het arbeiders was verboden een vakbondsvergadering te houden onder werktijd en het werk niet vroegtijdig te verlaten om de hoorzitting bij te wonen van vijf vakbondsleiders die tijdens de 128 dagen durende staking waren gearresteerd. Ze waren verder boos over de zware straffen die aan de gearresteerde leiders werden opgelegd, wat gezien werd als een aanval op de hele arbeidersbeweging.

Zoals een stakingsfolder uitwerkte, was dit “niet simpelweg een strijd van de vakbond Hyundai Heavy Industries, maar een groot gevecht met het dictatoriale regime, met het vertrouwen en de trots van de vijfentwintig miljoen arbeiders die op het spel staan”.

De Goliat-strijd begon dus met een staking bij Hyundai Heavy Industries, onder druk van gewone arbeiders, maar kreeg deze keer een meer politiek karakter dan eerdere stakingen, door zich te richten op de anti-arbeidersrepressie van de staat. Er vonden een aantal solidariteitsstakingen plaats omdat arbeiders in verschillende sectoren erkenden dat dit ook hun strijd was. Het nieuw gevormde Nationale Congres van Vakbonden riep een algemene staking uit voor 4 mei, waarbij 120.000 arbeiders van 146 werkplekken betrokken waren. Toch duurden de sympathiestakingen slechts een paar dagen. Eenmaal geïsoleerd moesten de Hyundai-arbeiders zich terugtrekken.

Ondanks de ongelooflijke prestaties van de Zuid-Koreaanse arbeiders tijdens de Grote Arbeidersstrijd, bleef het momentum niet behouden. Halverwege de jaren negentig kwam er een keerpunt. Op veel werkplekken werden ingrijpende veranderingen doorgevoerd, waaronder de introductie van nieuwe personeelsafdelingen, meer automatisering en het uitbesteden van meer tijdelijke werknemers en deeltijdwerkers.

Terwijl de vakbonden hun bestaansrecht behielden, beperkten nieuwe wetten hun strijdbaarheid en begonnen bazen hun leiders te coöpteren. Het lidmaatschap van de vakbond daalde, vooral op kleine werkplekken, en het stakingspercentage daalde.

De Grote Arbeidersstrijd benadrukt de noodzaak van een revolutionaire organisatie. Om de arbeidersopstanden vooruit te helpen, om de heerschappij van de rijken en het staatsapparaat dat hen in stand houdt omver te werpen, om die heerschappij te vervangen door arbeidersdemocratie, moeten de meest militante en radicale arbeiders de rest van de klasse voor zich winnen. om zich bij de beweging aan te sluiten en uiteindelijk de leiding van de samenleving over te nemen.

Kleinschalige versies van dit soort leiderschap waren te zien op enkele Hyundai-werkplekken. Bij Hyundai Engines, waar in 1987 de eerste vakbond werd opgericht, cultiveerden kleine groepen arbeiders al jaren een gevoel van solidariteit en pleitten ze voor de noodzaak om zich in een vakbond te verenigen voordat de strijd uitbrak.

Eén van deze groepen was een studiekring georganiseerd door Kwon Yong-mok, die het marxisme had bestudeerd via zijn contacten met dissidente intellectuelen. Hagen Koo schrijft:

“Geleidelijk werd de aandacht van de groep verlegd naar het bespreken van de problemen op hun werkplek en het bestuderen van arbeidswetten en marxistische literatuur. In 1986 slaagden Kwon en zijn collega’s erin de controle over de arbeidsmanagementraad over te nemen en deze te transformeren van een pro-managementbureau naar een meer werknemersvertegenwoordigende organisatie … Soortgelijke kleine groepsactiviteiten waren aan de gang in andere Hyundai-bedrijven in Ulsan, waaronder Hyundai Motors, Hyundai Heavy Electrics en Hyundai Heavy Industries.”

Als radicale arbeiders en studenten zich vóór de opstand in het hele land hadden georganiseerd, hadden de ongelooflijke niveaus van strijdbaarheid, solidariteit en vertrouwen die in de Hyundai-fabrieken te zien waren misschien naar meer industrieën en alle andere sectoren van de samenleving kunnen worden overgebracht. Om de beweging duurzame gelijkheid en democratie te laten verwerven, moesten meer arbeiders betrokken worden bij de strijd en bij hun eigen organisaties, wat uiteindelijk de repressieve staat zou kunnen omverwerpen.

Ondanks dat de beweging ten einde liep, was de Grote Arbeidersstrijd een ongelooflijke demonstratie van het vermogen van de arbeiders om zich te organiseren en te vechten. In de woorden van Lee Soo-won, een historicus van de arbeidersstrijd van Hyundai:

“De twintig jaar bij Hyundai Motors! In de zee van arbeiders die ooit zo kalm was geweest, barstte plotseling een enorme bergachtige golf los. Er werd een plechtige scène opgevoerd waarin de arbeiders, die niet meer waren dan slechts onderdelen van de continu lopende lopende band, weigerden machines te zijn en verkondigden dat ze mensen waren.