Een nieuw rapport van de in de Verenigde Staten gevestigde Freedom House-groep heeft gezegd dat ondanks het feit dat de algehele wereldwijde vrijheden in 2022 voor het 17e achtereenvolgende jaar afnemen, er betere vooruitzichten om de hoek kunnen liggen.
Het jaarlijkse Freedom in the World-rapport zette een grimmige beoordeling van de wereldwijde politieke rechten en burgerlijke vrijheden voort, waarbij 35 landen een terugval lieten zien in de vrijheidsindex van de groep, aangewakkerd door “oorlog, staatsgrepen en aanvallen op democratische instellingen door onliberale gevestigde exploitanten”.
Belangrijke katalysatoren voor afnemende vrijheden in 2022 waren onder meer de Russische invasie van Oekraïne, opeenvolgende staatsgrepen in Burkina Faso en pogingen om de macht in Tunesië te consolideren.
Toch merkten de auteurs van het rapport op dat er misschien reden is voor optimisme. De 35 landen met afnemende vrijheden in 2022 vertegenwoordigden het laagste aantal in de categorie in 17 jaar van achteruitgang.
Ondertussen, met 34 landen die een duidelijke verbetering in vrijheden laten zien, is de kloof tussen verbeterende landen en afnemende landen “de smalste die ooit is geweest door 17 opeenvolgende jaren van achteruitgang”, aldus het rapport.
“Het afgelopen jaar waren er tekenen dat de langdurige vrijheidsrecessie in de wereld zijn dieptepunt zou kunnen bereiken”, schreven de auteurs van het rapport, “wat de weg zou vrijmaken voor een toekomstig herstel.”
Alles bij elkaar beoordeelt Freedom House momenteel 84 van de 195 landen in de wereld als “vrij”, vergeleken met 44 toen het eerste onderzoek in 1973 werd gepubliceerd.
De rest wordt beoordeeld als “niet gratis” of “gedeeltelijk gratis”.
Tekenen van vooruitgang
De door Freedom House gedocumenteerde verbetering van de vrijheden werd gedreven door verkiezingen en machtsoverdrachten in Latijns-Amerika en Afrika, evenals een terugdraaiing van COVID-19-beperkingen die de vrijheid van vergadering en beweging in acht landen beïnvloedden, aldus het rapport.
Colombia liet de grootste verbetering zien en behaalde zes punten in de vrijheidsindex na de verkiezingsoverwinning van Gustavo Petro, de eerste linkse president van het land.
Slovenië boekte aanzienlijke winst nadat een 20 jaar durende hoge opkomst de rechtse regering zag vervangen. Ondertussen ging Lesotho vooruit nadat de Revolution for Prosperity-partij van Sam Matekane met succes de zittende regering had vervangen na verkiezingen in oktober.
De auteurs van het rapport merkten ook op dat verbeteringen werden aangestuurd door “nieuw bewijs van de grenzen van autoritaire macht”, daarbij verwijzend naar Ruslands tekort aan uitrusting en tekortkomingen op het slagveld tijdens de invasie van Oekraïne.
De invasie ging gepaard met een gebrek aan expliciete steunbetuigingen van bondgenoten, waaronder China, Azerbeidzjan, Kazachstan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Oezbekistan, evenals de schorsing van Rusland uit de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties.
De auteurs haalden ook de veroordeling aan van de militaire regering van Myanmar door de VN-Veiligheidsraad “na jarenlang te zijn beschermd door diplomaten uit Rusland en China”, evenals het feit dat Venezuela in oktober een zetel in de VN-Mensenrechtenraad werd ontzegd.
Ondertussen benadrukte het rapport de ommezwaai van China met betrekking tot zijn nul-COVID-pandemische beperkingsbeleid “gedeeltelijk veroorzaakt door landelijke protesten die volgden op een dodelijke woningbrand in Urumqi eind november”.
Afnemende vrijheden
Toch bood het rapport een ernstige beoordeling van de wereldwijde vrijheden in 2022.
Burkina Faso leidde de terugval en verloor maar liefst 23 punten nadat legerofficieren president Roch Marc Christian Kabore in januari 2022 ten val hadden gebracht.
De door het leger geïnstalleerde leider, Paul-Henri Sandaogo Damiba, werd later in september omvergeworpen in een nieuwe staatsgreep, waarbij de militaire kapitein Ibrahim Traore het leiderschap op zich nam.
Beide staatsgrepen werden aangewakkerd door onrust over de aanpak door de regering van gewapende groepen die grote delen van het land controleren, maar zijn veroordeeld door verschillende regionale organisaties omdat ze een terugkeer naar de constitutionele regering van het land hebben doen ontsporen.
In Peru veroorzaakte het dodelijke optreden van de regering tegen protesten na de afzetting en arrestatie van president Pedro Castillo nadat hij in december had geprobeerd het Congres te schorsen, ook een terugval op de Freedom House-index.
Ondertussen daalde Oekraïne als tweede van alle landen in de index, met een terugval van 11 punten na de invasie van Rusland.
Volgens het rapport heeft de Russische president Vladimir Poetin “de dood en verwondingen veroorzaakt van duizenden Oekraïense burgers en soldaten aan beide kanten, de vernietiging van cruciale infrastructuur, de verdrijving van miljoenen mensen uit hun huizen, een toename van marteling en seksueel geweld.” , en de intensivering van de toch al harde repressie in Rusland”.
Vrijheid van pers en meningsuiting
Rusland van zijn kant was een van de 33 landen die 0 op 4 scoorden op Freedom’s mediavrijheidsindicator, een aantal dat is gegroeid van 14 in de afgelopen 17 jaar, aangezien “vrijheid voor onafhankelijke journalistiek is gedaald” over de hele wereld, aldus het rapport. .
De auteurs voegden eraan toe dat de mediavrijheid onder druk was komen te staan in ten minste 157 beoordeelde landen en gebieden in 2022.
Na de invasie van Oekraïne ging “een meerjarig hardhandig optreden in de media in een stroomversnelling”, waarbij Moskou probeerde “de binnenlandse oppositie uit te schakelen”, aldus het rapport.
Dat omvatte een uitbreiding van wetten gericht op valse informatie, waardoor de Russische autoriteiten agressiever de toegang tot onafhankelijke media konden blokkeren en sommige buitenlandse journalisten konden blokkeren.
Ondertussen is persoonlijke expressie ook afgenomen, waarbij het aantal landen dat 0 op 4 scoort op de Freedom House-indicator tussen 2005 en 2022 is gestegen van zes naar 15.
Een recente toevoeging is Nicaragua in de nasleep van hardhandig optreden tegen afwijkende meningen door president Daniel Ortega.
Afghanistan, Wit-Rusland, Eritrea, China, Saoedi-Arabië en Myanmar behoren allemaal tot de landen die wijzen op “een bijna volledig gebrek aan vrijheid om antiregeringsopvattingen te uiten”, aldus het rapport.
Bron: www.aljazeera.com
