Bron foto: Matt Johnson – CC BY 2.0
Het recente optreden van Joe Biden in de State of the Union-boodschap aan het Amerikaanse Congres wordt geprezen als het begin van zijn campagne voor herverkiezing als president in 2024. Desalniettemin zou het beste wat Biden nu zou kunnen doen, zijn aankondigen dat hij zal geen kandidaat zijn, waarmee een open wedstrijd voor de Democratische nominatie wordt ingeluid.
Volgens een nieuwe peiling vindt 63% van de Amerikaanse democraten dat Biden niet opnieuw kandidaat moet zijn, en de reden die door vrijwel allemaal wordt genoemd, is zijn gevorderde leeftijd (80) of kenmerken die verband houden met leeftijd (bijvoorbeeld spraakgebrek). Deze lijken mij de minst belangrijke redenen voor Biden om te weigeren opnieuw deel te nemen. In feite is het arrogante leeftijdsdenken van veel mensen die er niet aan zouden denken om iemands kandidatuur te verzetten op basis van ras of geslacht, verachtelijk. Drie factoren lijken veel belangrijker: de voordelen van een openlijke strijd om de nominatie, Bidens gebrek aan charisma en, het allerbelangrijkste, zijn onkritische toewijding aan een oorlogszuchtige, imperialistische buitenlandse politiek.
Een open wedstrijd voor de Democratische nominatie
Een aankondiging door Joe Biden dat hij zich niet opnieuw kandidaat zal stellen voor het presidentschap, zou het begin zijn van een open campagne voor de nominatie van de Democratische Partij. Een reeks wijd open voorverkiezingen zou de nieuwscyclus domineren en het Amerikaanse publiek de tijd geven om een reeks politici aan de linkerkant van het midden te leren kennen. Wat men ook van Donald Trump vindt, de campagne die in 2016 zijn nominatie opleverde, fascineerde het publiek, blies de Republikeinse Partij nieuw leven in, zette een nieuwe generatie leiders in de schijnwerpers en gaf de achterban van de partij de kans om in het openbaar te debatteren over invloedrijke beleidskwesties. Een democratische nominatiestrijd zou minstens evenveel doen voor de Dems, die dringend moeten debatteren over de kwesties die een Biden-campagne onder het tapijt zal vegen.
Omgekeerd, falen om dit soort concurrentie te ontketenen, zullen de Democraten gedwongen worden campagne te voeren als de partij van het establishment, met als belangrijkste vraag aan de kiezers: “Wat vind je van Joe Biden?” Dit lijkt mij een ernstige fout. De meeste Amerikanen, of ze nu links of rechts leunen, zijn tegen de gevestigde orde. Als Trump weer aan de macht komt, geven ze misschien weer de voorkeur aan Biden boven de Orange Menace – maar niet als een onstabiele economische situatie verslechtert, oorlogswolken steeds donkerder worden of politieke fouten toenemen. Bovendien, als iemand anders dan Trump de Republikeinse kandidaat is, zal hij of zij campagne voeren als de kandidaat van frisse ideeën, in tegenstelling tot ouderwetse bureaucratische politiek, en zullen de door Biden geleide Dems in ernstige problemen komen.
Een gebrek aan charisma
Er bestaat veel onbegrip over charisma, en dat is ook zo niet betekent het vermogen om een opzwepende toespraak te houden of bewondering op te wekken. Het duidt op een speciaal soort persoonlijk gezag dat mensen ertoe aanzet om te zeggen: “Hij (Zij) zegt precies wat ik denk en voel” en “Zij (Hij) geeft echt om mij.”
Veel Democraten hebben moeite te begrijpen dat de Republikeinse basis niet alleen uit idioten en dwepers bestaat, maar uit overwegend fatsoenlijke mensen, waarvan velen zich onder druk gezet en onzeker voelen, die geloven dat rechtse figuren als Donald Trump om hen geven, en die effectief verlaten door de Wall Street Democrats. Beide partijen spreken veel van dezelfde Amerikanen uit de arbeidersklasse en de middenklasse aan. Maar in een samenleving die redelijk gelijk verdeeld is tussen de “Rode” en “Blauwe” stammen, kunnen charismatische leiders de dag dragen.
Joe Biden is een fatsoenlijke man die een bekwame maar onopvallende president is geweest, tenminste als men geen bezwaar heeft tegen zijn samensmelting van patriottisme met de wereldwijde hegemonie van de VS. Maar hij blijft een ouderwetse bureaucraat die de meeste kiezers weinig aanspreekt. Het is tijd om andere potentiële leiders toe te staan centraal te staan, de kiezers te ondervragen en door hen ondervraagd te worden, en nieuwe leiderschapsprincipes te formuleren voor de mensen van een verdeelde, door problemen geteisterde natie. Als dit proces geen charismatische, oprecht progressieve kandidaat oplevert, zullen veel kiezers zich misschien tot een derde partij wenden, maar ze zullen in ieder geval een weloverwogen keuze maken.
De kosten en risico’s van het imperialisme
Het meest verontrustende kenmerk van een nieuwe ambtstermijn van Biden is naar mijn mening het kennelijke onvermogen van de president om buiten de aannames en methoden te denken van wat vroeger ‘neocon’-imperialisme werd genoemd. Het nastreven van de wereldwijde suprematie van de VS door middel van militaire dreigementen en acties is een beleid dat wordt omarmd door nationalistische politici van beide partijen, het Pentagon, en Amerikaanse oligarchen die een breed scala aan industrieën beheersen, variërend van wapenproducenten en IT-giganten tot de grote banken en kredietinstellingen. Joe Biden is een mede-oprichter van deze club, en hoewel zijn niet-kandidatuur de club niet zou ontbinden, zou het in ieder geval de deur openen voor discussie over de huidige afglijden van het land naar een ongecontroleerd grootmachtconflict.
Dit is geen nieuw probleem. Sinds Lyndon Johnson binnenlands reformisme combineerde met imperialistische oorlogsvoering in Zuidoost-Azië, is flagrante imperiumopbouw gepresenteerd als de principiële verdediging van de wereldorde een kenmerk van het Amerikaanse presidentiële leiderschap. Hoe dit beleid te bestrijden is een te grote vraag om hier diepgaand te bespreken, maar een wijd open primaire campagne zou deelnemers aan de Democratische nominatie, evenals publieke groepen in het algemeen, in staat stellen te debatteren over de stijgende kosten en gevaren van wat sommigen nu noemen “de nieuwe Koude Oorlog.”
Deze gevaren omvatten niet alleen de groeiende mogelijkheid van een hete oorlog van de VS met China in de Stille Oceaan, maar ook de uithongering van binnenlandse programma’s door een militair budget dat op weg is naar de grens van $ 1 biljoen. Als de overheidsuitgaven voor sociale voorzieningen en infrastructuurprogramma’s niet substantieel toenemen, zal het gevaar van gewelddadige burgerconflicten, aangewakkerd door armoede en ongelijkheid, snel toenemen. Maar (zoals onder meer Lyndon Johnson ontdekte) je kunt niet tegelijkertijd de productie van wapens en boter fors verhogen.
Het loont de moeite om nog eens te lezen over de sociale chaos die Rome overspoelde lang voordat de Goten een einde maakten aan het westerse rijk. Imperial overreach is een oud, oud verhaal. Keizerrijken die niet kunnen ophouden rijken te zijn, houden al snel op succesvolle staten te zijn. Om deze en andere genoemde redenen zou Joe Biden zichzelf, de natie en de wereld een groot plezier kunnen doen door te besluiten zich niet opnieuw kandidaat te stellen voor de president van de Verenigde Staten.
Een versie hiervan is ook online te vinden bij Transcend Media Services.
Bron: www.counterpunch.org
