‘Er zijn veel, veel meer van ons dan jullie’: Britse antiracisten mobiliseren zich tegen extreemrechtse aanvallen

Berichten over de antiracistische demonstraties die Groot-Brittannië op woensdagavond 7 augustus overspoelden, waren een lust voor het oog. Letterlijk: degenen onder ons die de racistische schurkenstreken sinds juli in het Verenigd Koninkrijk zagen gebeuren, moesten echt hun tranen bedwingen. Als de dreiging van extreemrechts in Groot-Brittannië met succes moet worden teruggedrongen, zijn er veel meer antiracistische protesten nodig.

Groot-Brittannië heeft dit niveau van gecoördineerde extreemrechtse terreur niet meer gezien sinds eind jaren 70. Het doet denken aan de donkere dagen van kaplaarsskinheads en de opkomst van het extreemrechtse Front National: dagen waarvan velen dachten dat ze allang voorbij waren. Maar bijna 50 jaar later moeten antiracisten opnieuw noodprotesten organiseren tegen een stortvloed aan gerichte aanvallen op vluchtelingen en migranten.

De opkomst voor de demonstraties op 7 augustus in grote steden was groot. In Oost-Londen gingen 10.000 mensen de straat op; in Bristol waren dat er 7.000, in Liverpool 1.500 en in Sheffield evenveel. In een wijk in West-Londen hielden ongeveer 400 demonstranten het op tegen een zielige vertoning van vier of vijf extreemrechtse schurken, beschermd en in veiligheid gebracht door de Metropolitan Police. De menigte begon een leuzen te zingen die zowel aangrijpend als to the point was: “Er zijn er veel, veel meer van ons dan jullie!”.

Uit berichten blijkt ook dat moslimjongeren zich hebben georganiseerd om hun moskeeën en gemeenschapscentra fysiek te verdedigen. Dit is een echo van de Aziatische jeugdbewegingen van eind jaren zeventig.

Destijds konden migrantengemeenschappen ook rekenen op massale antifascistische mobilisaties van arbeiders en jongeren die zich verenigden rond de Anti-Nazi League (ANL). Na een zegevierende mars tegen de politie en fascisten in Zuidoost-Londen in 1977, joeg de ANL het National Front van de straten waar het ook actief was. De radicale socialisten die de ANL organiseerden, mobiliseerden ook steun van de meest militante delen van de vakbeweging; in 1979 organiseerde de National Union of Mineworkers een conferentie “Miners Against the Nazis” in samenwerking met ANL-activisten.

Tegenwoordig zijn vakbonden de enige officiële instellingen die antiracistische demonstraties steunen, vakbondsvlaggen en contingenten die aanwezig zijn bij veel bijeenkomsten. Terwijl linkse Groenen en Labour-vertegenwoordigers hun kiezers schaamteloos waarschuwden om niet naar protesten te gaan, proberen veel lokale vakbondsafdelingen te mobiliseren. Een activist van de National Union of Rail, Maritime and Transport Workers, die in 2022 een stakingsgolf leidde, vertelde Socialistische arbeider dat een vakbondsconferentie op 7 augustus had gestemd om een ​​nabijgelegen antifascistisch protest bij te wonen in blok.

Wat de antifascistische beweging te wachten staat is een brede opleving van serieuze en georganiseerde neonazistische straatpolitiek. De reguliere media hebben termen als “rellen” of “verstoringen” overgenomen, maar wat we hebben gezien zijn georkestreerde fysieke aanvallen op moskeeën, immigratiecentra en vluchtelingenhuisvesting. Volgens de Britse antifascistische onderzoeksgroep Hope Not Hate zijn flyers en berichten op sociale media gebruikt om aanvallen op specifieke tijden en plaatsen te coördineren.

Op 27 juli werd op Trafalgar Square in Londen een enorme nationalistische en anti-islamitische demonstratie van ongeveer 40.000 mensen gehouden. Deze massamobilisatie, geleid door de beruchte haatzaaier Tommy Robinson, vond plaats voor de steekpartij in Southport die ogenschijnlijk de golf van extreemrechts geweld in het hele land veroorzaakte. En Robinson had al een vervolgdemonstratie gepland voor Glasgow’s George Square in september. Dit zal een grote test zijn voor antiracistische tegendemonstranten.

Hitler schreef ooit dat massabijeenkomsten en confrontaties op straatniveau de verharde kern van het nazisme hielpen opbouwen, omdat ze “in de ziel van de kleine man de overtuiging branden dat hij, hoewel een kleine worm, deel uitmaakt van een grote draak”.

Sinistere toespraken op Robinsons evenement weerspiegelden dit sentiment en leverden duidelijke aansporingen tot racistisch geweld. “Er is geen politieke oplossing voor dit probleem [of Muslim immigration]”, riep een spreker uit. “De massa van jullie, de zee van jullie … jullie zijn de oplossing. Verdedig je thuis … neem je land terug en verenig het Koninkrijk – God zegene de koning!” Een ander, gekleed in volledige militaire kledij, verklaard onder luid applaus: “Ik blijf vechten tot ik op straat lig, stikkend in mijn eigen bloed”.

De gevestigde politici, de politie en media die nu de “wanorde” aan de kaak stellen, hebben niets gedaan om de retoriek van Robinsons wapenbroeders te veroordelen. Sterker nog, ze hebben de afgelopen jaren een eigen extreemrechtse racistische agenda gepusht. De voormalige premier van de Conservatieve Partij, Rishi Sunak, probeerde vluchtelingenkampen op te zetten in Rwanda. Zijn opvolger, Keir Starmer van Labour, belooft in plaats daarvan nieuwe bevoegdheden om terreur te bestrijden en snellere deportaties van asielzoekers rechtstreeks terug naar hun thuislanden.

Gevestigde partijen hebben extreemrechts aangewakkerd door woede tegen migranten op te zwepen. Bijna 17 procent van de kiezers bij de recente Britse algemene verkiezingen stemde op openlijk extreemrechtse kandidaten die meededen met Nigel Farage’s Reform UK of als voormalige onafhankelijke Conservatieven.

Toen er in 2022 massale industriële acties uitbraken, had de Britse arbeidersbeweging de kans om een ​​ander verhaal over de stijgende inflatie en dalende levensstandaard op te leggen. In plaats van migranten en vluchtelingen tot zondebok te maken, gaven stakende arbeiders de schuld rechtstreeks aan de kapitalistische klasse die zich volpropte met de winsten van de crisis.

Keir Starmer veroordeelde die stakingen en ontsloeg een Labour-schaduwminister omdat hij een picketline bezocht. De Labour Party heeft zich actief beziggehouden met racistische angstzaaierij en serieus klassenverzet en solidariteit ondermijnd. De kippen komen nu thuis om te roosteren.

De heersende klasse schaart zich achter een ‘wet en orde’-reactie op de zogenaamde ongeregeldheden van de afgelopen weken. Britse antifascisten zijn zich terdege bewust van de rol die de politie speelde bij het verdedigen van extreemrechtse marsen in de jaren 30 en 70. De politie voert dagelijks haar eigen racistische geweld uit tegen moslims en handhaaft de ‘orde’ van een voortdurend onrechtvaardig systeem.

Daarom moet elke beweging tegen extreemrechts doordrenkt zijn van een radicale en onverbiddelijke kritiek op het systeem dat fascistische schurken voortbrengt. Zij zijn het politieke kroost van even criminele bazen, mediamoguls en gevestigde politici. Tegen hen allemaal – al deze fascistische wormen en hun kapitalistische handlangers – moet onze kant resoluut reageren: “Er zijn veel, veel meer van ons dan jullie”.