De lofzangen hebben vloeide overvloedig voor Henry Kissinger, en er zijn ook enkele veroordelingen geweest. Maar zelfs in dat laatste geval is er weinig aandacht besteed aan zijn inspanningen om het uitbreken van vrede in het Midden-Oosten te voorkomen – inspanningen die hebben bijgedragen tot het ontstaan van de Arabisch-Israëlische oorlog van 1973 en die de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever en Gaza in steen hebben gezet. Dit ondergewaardeerde aspect van Kissingers carrière voegt tienduizenden levens toe aan zijn lichaamsaantal, dat in de miljoenen loopt.
Kissinger, die woensdag op 100-jarige leeftijd stierf, diende van 1969 tot 1977 in de Amerikaanse regering, tijdens de regeringen van Richard Nixon en Gerald Ford. Hij begon als Nixons nationale veiligheidsadviseur. Vervolgens werd hij tijdens de tweede ambtstermijn van Nixon benoemd tot minister van Buitenlandse Zaken, een functie die hij bekleedde nadat Ford president werd na het aftreden van Nixon.
In juni 1967, twee jaar vóór het begin van Nixons presidentschap, had Israël een gigantische militaire overwinning behaald in de Zesdaagse Oorlog. Israël viel Egypte aan, bezette Gaza en het Sinaï-schiereiland, en nam, na bescheiden reacties van Jordanië en Syrië, ook de Westelijke Jordaanoever en de Golanhoogvlakte over.
In de daaropvolgende jaren waren de uiteindelijke gevolgen van de oorlog – in het bijzonder wat er eventueel zou gebeuren van het nieuwe grondgebied dat Israël zou kunnen behouden – nog steeds veranderlijk. In 1968 deden de Sovjets schijnbaar oprechte pogingen om met de VS samen te werken aan een vredesplan voor de regio.
De Sovjets stelden een oplossing voor op basis van Resolutie 242 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Israël zou zich terugtrekken uit het gebied dat het had veroverd. Er zou echter geen Palestijnse staat bestaan. Bovendien zouden Palestijnse vluchtelingen uit de Arabisch-Israëlische oorlog van 1948 niet naar Israël terugkeren; in plaats daarvan zouden ze met compensatie worden hervestigd in Arabische landen. Het allerbelangrijkste is dat de Sovjets hun Arabische vazalstaten onder druk zouden zetten om dit te accepteren.
Dit was belangrijk omdat op dat moment veel Arabische landen, vooral Egypte, bondgenoten waren van de Sovjets en van hen afhankelijk waren voor wapenleveringen. Hosni Mubarak, die later dertig jaar president en/of dictator van Egypte werd, begon als piloot bij de Egyptische luchtmacht en kreeg een opleiding in Moskou en Kirgizië, destijds een Sovjetrepubliek.
Toen Nixon in 1969 aan de macht kwam, nam William Rogers, zijn eerste minister van Buitenlandse Zaken, het Sovjet-standpunt serieus. Rogers onderhandelde het grootste deel van het jaar met Anatoly Dobrynin, de Sovjet-ambassadeur in de VS. Dit leverde wat de Amerikaanse diplomaat David A. Korn, destijds toegewezen aan Tel Aviv, Israël, op, omschreef als “een alomvattend en gedetailleerd Amerikaans voorstel voor een oplossing van het Arabisch-Israëlische conflict.”
Eén persoon verhinderde dat dit doorging: Henry Kissinger. Backstage in de regering-Nixon werkte hij ijverig om vrede te voorkomen.
Dit was niet te danken aan enige grote persoonlijke genegenheid die Kissinger voelde voor Israël en zijn expansionistische doelstellingen. Kissinger was weliswaar joods, maar werkte graag voor Nixon, misschien wel de meest uitgesproken antisemitische president in de Amerikaanse geschiedenis, en dat wil wat zeggen. (“Wat is er in godsnaam aan de hand met de Joden?” vroeg Nixon zich ooit af in een monoloog in het Oval Office. Vervolgens beantwoordde hij zijn eigen vraag en legde uit: “Ik veronderstel dat dit komt omdat de meesten van hen psychiaters zijn.”)
In plaats daarvan bekeek Kissinger de hele wereld door het prisma van de Koude Oorlog tussen de VS en de Sovjet-Unie. Elke regeling in die tijd zou de betrokkenheid van de Sovjets vereisen, en was daarom voor hem onaanvaardbaar. In een periode waarin het er publiekelijk op leek dat een overeenkomst met de Sovjets op handen was, zei Kissinger tegen een ondergeschikte – zoals hij zelf opschreef in zijn memoires ‘White House Years’ – dat dit niet zou gebeuren omdat ‘we dat niet hadden gedaan’. wil een snel succes [emphasis in the original].” In hetzelfde boek legde Kissinger uit dat de Sovjet-Unie later instemde met principes die zelfs nog gunstiger waren voor Israël, zo gunstig dat Kissinger zelf niet begreep waarom de Sovjets zich daaraan hielden. Niettemin, zo schreef Kissinger, “vonden de principes snel hun weg naar het overvolle voorgeborchte van afgebroken plannen in het Midden-Oosten – zoals ik het had bedoeld.”
De gevolgen waren catastrofaal voor alle betrokkenen. Anwar el-Sadat, de toenmalige president van Egypte, kondigde in 1971 aan dat het land vrede zou sluiten met Israël op basis van voorwaarden die in overeenstemming waren met de inspanningen van Rogers. Hij zei echter ook expliciet dat een weigering van Israël om de Sinaï terug te geven oorlog zou betekenen.
Op 6 oktober 1973 gebeurde dat wel. Egypte en Syrië vielen respectievelijk de bezette Sinaï en de Golanhoogvlakte aan. Hun aanvankelijke succes verbaasde Israëlische functionarissen. Minister van Defensie Moshe Dayan was ervan overtuigd dat Israël veroverd zou kunnen worden. Bovendien had Israël bijna geen oorlogsmaterieel meer en moest het dringend door de VS worden bevoorraad
Kissinger zorgde ervoor dat Amerika terughoudend was, zowel omdat hij wilde dat Israël zou begrijpen wie uiteindelijk de leiding had, als omdat hij de olierijke Arabische staten niet boos wilde maken. Zijn strategie, zoals een andere topdiplomaat het verwoordde, was om “Israël voorop te laten komen, maar dan te laten bloeden.”
U kunt dit in Kissingers eigen woorden lezen in de verslagen van interne beraadslagingen die nu beschikbaar zijn op de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Op 9 oktober zei Kissinger tegen zijn collega-hoge ambtenaren: “Mijn inschatting is een kostbare overwinning [for Israel] zonder rampen is het beste.”
De VS stuurden vervolgens enorme hoeveelheden wapens naar Israël, die zij gebruikten om Egypte en Syrië terug te slaan. Kissinger keek tevreden naar de uitkomst. Tijdens een andere bijeenkomst op hoog niveau, op 19 oktober, vierde hij dat “iedereen in het Midden-Oosten weet dat als ze vrede willen, ze via ons moeten gaan. Drie keer probeerden ze het via de Sovjet-Unie, en drie keer faalden ze.”
De kosten voor de mens waren behoorlijk hoog. Ruim 2.500 leden van het Israëlische leger kwamen om. Aan Arabische zijde werden 10.000 tot 20.000 mensen gedood. Dit komt overeen met de overtuiging van Kissinger – opgetekend in “The Final Days” van Bob Woodward en Carl Bernstein – dat soldaten “domme, domme dieren zijn die gebruikt kunnen worden” als pionnen in het buitenlands beleid.
Na de oorlog keerde Kissinger terug naar zijn strategie om elke vreedzame regeling te belemmeren. In een van zijn andere memoires schreef hij dat Nixon hem in 1974, vlak voordat Nixon aftrad, zei dat hij ‘alle militaire leveringen aan Israël moest stopzetten totdat het land instemde met een alomvattende vrede’. Kissinger bleef stilletjes wachten, Nixon verliet zijn ambt en het kwam niet op de proppen met Ford als president.
Er zit nog veel meer achter dit lelijke verhaal, allemaal verkrijgbaar bij uw plaatselijke bibliotheek. Er kan niet gezegd worden dat het de slechtst ding dat Kissinger ooit heeft gedaan – maar als u zich de buitengewone aanklacht tegen hem herinnert, zorg er dan voor dat u er wat ruimte voor laat.
Bron: theintercept.com
