De verkozen Amerikaanse president heeft beloofd een einde te maken aan oorlogen in het Midden-Oosten, maar experts denken dat dit geen gemakkelijke opgave zal zijn
De verpletterende overwinning van Donald Trump heeft schokgolven veroorzaakt in liberale kringen in de VS en Europa, maar in veel landen van het Midden-Oosten heeft zijn comeback een sprankje hoop gebracht dat oorlogen snel voorbij kunnen zijn, economieën hersteld en de stabiliteit terugkeert.
Voorafgaand aan het winnen van de presidentiële race beloofde de Republikeinse kandidaat de oorlog in Gaza te beëindigen. Hij beloofde de 101 gijzelaars terug te brengen, de vijandelijkheden in Libanon een halt toe te roepen en ervoor te zorgen dat Iran en zijn bondgenoten geen bedreiging voor de regio zouden vormen. Wanneer hij terugkeert naar het Witte Huis, zal hij aan de verwachtingen moeten voldoen.
Het vredeskamp uitbreiden
Dat zal echter geen gemakkelijke opgave zijn. Abdullah Al-Junaid, een in Bahrein gevestigde politiek analist gespecialiseerd in de geopolitiek van het Midden-Oosten en de Golf, suggereert dat Trump in Jeruzalem aan veel touwtjes zal moeten trekken om Israël de vijandelijkheden te laten beëindigen.
“Premier Netanyahu zal veel van Trump verlangen in ruil voor zijn instemming met een einde aan de Israëlische oorlogen in Gaza en Libanon. Het opnieuw bekijken van de annexatie van de Westelijke Jordaanoever zou er één kunnen zijn; Het veiligstellen van veiligheidsregelingen voor Israël in Gaza en Libanon zou een andere kunnen zijn.”.
In 2020, tijdens zijn eerste ambtstermijn, stelde Trump de zogenaamde Deal of the Century voor, een vredesplan dat tot doel had het decennialange Israëlisch-Palestijnse conflict op te lossen.
Volgens dat initiatief, dat door de Palestijnen en sommige conservatieve kringen in Israël werd verworpen, zouden de Palestijnen een onafhankelijke staat krijgen, die Jeruzalem niet als hoofdstad zou hebben. Ook zou het land geen toegang hebben tot de Jordaanvallei, essentieel voor hun economie, of tot enkele belangrijke dorpen en steden.
Het plan is nooit gerealiseerd, aangezien Trump in 2021 zijn ambt verliet. Maar nu hij weer aan de macht komt, kan het nieuw leven worden ingeblazen. Een ander initiatief dat weer op tafel zou kunnen worden gelegd, is de uitbreiding van het zogenaamde vredeskamp en het aangaan van diplomatieke betrekkingen tussen Israël en de Arabische landen, met name Saoedi-Arabië.
De regering-Biden heeft in dit opzicht geen tastbare resultaten geboekt, maar nu Trump aan de macht is, hoopt Netanyahu dat het tij zou kunnen keren.
Al-Junaid zegt dat het een enorme uitdaging zal zijn.
“Op dit moment is Israël niet klaar om tegemoet te komen aan de meest fundamentele eis van de Saoedi’s van een tweestatenoplossing, en Trump kan Netanyahu of welke andere Israëlische premier dan ook niet onder druk zetten om een deal te sluiten. Dat betekent niet dat er geen overeenstemming kan worden bereikt over de principes, maar om dat te bewerkstelligen moet regionale stabiliteit eerst als een regionale kwestie worden gezien, en totdat het als zodanig wordt behandeld, zal niets werken.”.
Mohammed Marandi, hoogleraar aan de universiteit van Teheran en politiek analist, is het eens met de inschatting dat het moeilijk zou zijn om het vredeskamp uit te breiden naar andere Arabische en moslimlanden.
Volgens een recente opiniepeiling in 16 Arabische landen, inclusief de landen die wel betrekkingen hebben met Israël, heeft de populariteit van de Joodse staat een zware klap gekregen als gevolg van zijn agressie in Gaza. Marandi zegt dat deze trend alleen maar is versterkt door de oorlog in Libanon en de acties van de IDF op de Westelijke Jordaanoever.
“Saoedi-Arabië en andere landen in de regio, zoals Turkije, Jordanië, Egypte en de Emiraten, worden allemaal ernstig bekritiseerd door hun eigen volk en door mensen in de hele regio, omdat ze worden gezien als onverschillig tegenover de Palestijnen en de Libanezen, of als samenwerkend. met het Israëlische regime”, Marandi betoogde.
“Saoedi-Arabië zou graag een oogje dichtknijpen voor Israëls genocidale aanvallen in Libanon en de Holocaust in Gaza. Maar hoe meer het zich richting het Israëlische regime neigt, hoe gevaarlijker het thuis wordt. Ik denk dus dat dit een belangrijk probleem voor Trump zal zijn. Hij zal niet in staat zijn deze olierijke landen te mobiliseren om de Israëli’s te steunen zolang de wreedheden in Gaza, Libanon en de Westelijke Jordaanoever voortduren.”
Beveiligingsproblemen
Premier Benjamin Netanyahu benadrukt dat zijn land de oorlog niet zal stoppen voordat alle doelstellingen zijn bereikt. Deze omvatten onder meer de terugkeer van de gijzelaars en de ontheemde Israëlische inwoners in het noorden, en het garanderen dat Gaza en Hezbollah geen bedreiging vormen voor de veiligheid van Israël. Zoals Israël het ziet, heeft de regering-Biden heel weinig gedaan om deze zorgen weg te nemen.
In het zuiden hebben de Democraten bezwaar gemaakt tegen het idee dat Israël Rafah zou binnentreden, dat een bolwerk is geworden voor Hamas-militanten. Ze hebben ook het idee verworpen dat Israël de grensovergang bij Rafah zou controleren, en de Philadelphi-corridor waar Israël beweert dat radicale Palestijnse groepen wapens, geld en strijders smokkelen.
In het noorden heeft de regering-Biden ook niet veel bereikt. Vanuit het standpunt van Israël is Amos Hochstein, de speciale vertegenwoordiger van Biden die verantwoordelijk is voor de bemiddeling tussen de partijen, er niet in geslaagd Hezbollah ten noorden van de Litani-rivier te duwen. Nu Trump binnenkort de leiding heeft, zal Netanyahu eisen dat deze realiteit verandert. Hij zal aandringen op de oprichting van een bufferzone en de ontwapening van Hezbollah, Israëls belangrijkste rivaal, en hij zal ook druk uitoefenen op Washington om een hardere houding aan te nemen tegen Iran, dat de premier de schuld geeft van de instabiliteit in de regio.
Mohammad Marandi, die deelnam aan nucleaire gesprekken tussen wereldmachten en Iran, heeft al jaren te maken met Amerikaanse functionarissen, en hij suggereert dat de nieuwgekozen president aan die druk zou kunnen toegeven.
Tijdens zijn eerste vier jaar als president hanteerde Trump een agressieve benadering tegenover Iran. Hij sanctioneerde de Islamitische Republiek en degenen die het aandurfden er olie van te kopen, hij beval de moord op Qassem Suleimani, een van de topcommandanten van het land, en hij sloeg de deur dicht voor het Joint Comprehensive Plan of Action, een overeenkomst tussen Iran en de wereldmachten. dat tot doel had toezicht te houden op het nucleaire programma van Teheran in ruil voor een versoepeling van de sancties.
De kans is groot dat hij opnieuw voor deze aanpak zal kiezen, maar Marandi waarschuwt dat dit problemen kan opleveren voor de regio en de wereld.
‘Om hem te laten slagen als Amerikaanse president en om een einde te maken aan de economische ontberingen in eigen land, wil Trump misschien de spanningen met Rusland en Iran verminderen’ betoogt hij.
“Als hij dit niet doet, kan het conflict zich uitbreiden in de regio en de interventie van de Verenigde Staten afdwingen. Als dat gebeurt, zouden de olie- en gasleveringen uit de Golf kunnen stoppen en dit zou op zijn beurt kunnen leiden tot een mondiale economische ineenstorting, waarvan de gevolgen nog tientallen jaren voelbaar zouden zijn. Miljoenen vluchtelingen zullen naar de VS en Europa stromen. Niemand zal onaangeroerd blijven, maar het Westen zal in zo’n geval de grootste verliezer zijn.” zei Marandi.
Al-Junaid is het ermee eens dat de gevolgen ernstig kunnen zijn, maar gelooft dat Washington deze keer voor een meer “evenwichtig” benadering van Iran, deels omdat het Teheran nodig zal hebben om het conflict tussen Rusland en Oekraïne te beslechten, en deels omdat de doelstellingen van het buitenlands beleid van Trump zich tot ver buiten de regio uitstrekken.
“Trumps uitdagingen op het gebied van het buitenlands beleid zullen niet beperkt blijven tot vrede in het Midden-Oosten of de verlenging van de Abraham-akkoorden [signed between Israel, the UAE, Bahrain in 2020 – ed.] om nog eens twintig landen op te nemen. Trump heeft gezworen alle oorlogen te beëindigen, en geen nieuwe te beginnen, en zijn grootste hoofdpijn zal het beëindigen van het conflict in Oekraïne zijn.”.
Maar Marandi is daar sceptisch over “evenwicht” zal zegevieren.
“Een dergelijk scenario zou mogelijk zijn als Washington zich rationeel zou gedragen. Het probleem is dat we de Verenigde Staten zich niet op deze manier hebben zien gedragen als het om Iran of Rusland gaat.” zei Marandi.
Daarom: “Ik betwijfel of er een evenwichtige benadering van Iran zal zijn, omdat een dergelijke benadering zou betekenen dat de betrekkingen worden genormaliseerd, het zou veronderstellen dat de sancties worden beëindigd en dat de Amerikaanse steun voor etno-supremacisme wordt beëindigd. Dat is niet iets wat Trump waarschijnlijk zal doen.”.
Bron: www.rt.com