De kinderafdeling van het Nasser-ziekenhuis in Khan Younis, Gaza, nadat deze in december 2023 werd beschadigd door een Israëlische luchtaanval. FOTO: Belal Khaled/Anadolu
Dr. Mohammed Mustafa is een spoedarts in opleiding die in juni naar Khan Younis ging om vrijwilligerswerk te doen in de Nasser- en Europese ziekenhuizen in Gaza. Dr. Mustafa kwam uit een Palestijns vluchtelingengezin en volgde een opleiding geneeskunde in Groot-Brittannië en Australië. Nu teruggekeerd naar Perth, sprak hij Rode vlag‘s Danica Rachel over zijn ervaring met het verlenen van medische hulp in de belegerde Gazastrook.
De meeste mensen zijn nu helaas bekend met alle vreselijke statistieken van de genocide. Dat was met u ongetwijfeld ook het geval voordat u in Gaza aankwam. Maar waar was je, afgezien van de cijfers, niet op voorbereid?
Toen we Gaza voor het eerst binnenkwamen, werd je binnen de eerste 200, 300 meter getroffen. Er lagen dode lichamen op de grond in de buurt van hulpvoertuigen die van hulpvrachtwagens waren gevallen. Mensen gaan uit wanhoop proberen deze hulp op te halen, en als ze zich in een gebied bevinden dat een gevechtszone is, of zelfs als ze zich niet in een gevechtszone bevinden, worden ze door een sluipschutter neergeschoten en gedood.
Overal hangt rook van het puin, en er zijn duizenden mensen op de wegen bij de gebombardeerde gebouwen. Ze hadden daar allemaal gewoond, maar nu zijn de huizen verwoest en slapen ze gewoon op straat. Je zag hoe wanhopig de situatie was. Er is geen elektriciteit, geen stromend water, er is nauwelijks voedsel, en er zijn honderdduizenden mensen opeengepakt in zeer kleine ruimtes, waar ze nergens kunnen wonen en geen toegang hebben tot sanitaire voorzieningen.
Op mijn eerste volledige dag hadden we in de eerste anderhalf uur een massaslachtoffergebeurtenis. Er was een drone-aanval op een speeltuin. Er raakten ongeveer twaalf kinderen gewond. Vijf van hen waren bij aankomst dood. Drie van hen lagen doodbloedend op de grond.
Ik keek naar de andere artsen en we realiseerden ons dat we gewoon niet over de apparatuur, de benodigdheden, de expertise en de operatiekamers beschikten om deze kinderen te helpen.
Ik zei tegen een van de verpleegsters dat ze een kind op de grond maar moesten troosten. En dat is alles wat ze deed. Ze ging zitten, ze legde het hoofd van dit kind op haar schoot en streelde alleen maar zijn hoofd terwijl hij zijn laatste adem uitblies. Hij lag ongeveer vier minuten op de grond, waar hij gewoon pijn leed tot hij stierf. En dat zag ik in mijn ooghoeken, terwijl we een ander kind probeerden te reanimeren.
Hongersnood en extreme honger zijn nu wijdverspreid, en de VN hebben Israël ervan beschuldigd een gerichte hongersnoodcampagne te voeren. Hoe ziet dit eruit voor een arts ter plaatse?
Er was een enorme uitbraak van hepatitis A, tot het punt waarop zelfs artsen met hepatitis A en geelzucht nog steeds aan het werk waren. Hepatitis A is meestal een zichzelf eliminerende ziekte. Maar als je negen maanden ondervoed bent, en je bent een kind, en je hebt de constante afgifte van cortisol door de angst dat er voortdurend bommen en artilleriegranaten afgaan, dan zal hepatitis A een enorm effect hebben.
We zagen kinderen binnenkomen met leverfalen. Er was één meisje, ze was 14 jaar oud. We hebben een bloedtest bij haar kunnen doen, wat we normaal niet doen, en haar bloed was zuurder dan het had moeten zijn. Toen ik een licht in haar oog scheen, reageerden haar pupillen niet op licht, wat in wezen betekende dat ze hersendood was. En ze is hersendood omdat de gifstoffen uit haar lever in haar lichaam deze niet kunnen verwijderen.
Haar hart klopte nog steeds. Uiteindelijk kreeg ze een hartstilstand. We hebben ongeveer een kwartier geprobeerd haar te reanimeren. Maar ze was dood. En nadat ik haar zag, was het alsof er een sluisdeur openging. Er waren zoveel kinderen binnengekomen met hepatitis A en leverfalen. Ik had nog nooit zoiets gezien. Het aantal kinderen dat zo’n langzame, pijnlijke dood stierf, was ongelooflijk.
Wat we ook zagen, waren kinderen die met ondervoeding binnenkwamen. Er waren dus kinderen die cachectisch binnenkwamen [wastingly] dun – bijna vel over been en moeite om te ademen. De elektrolyten- en zoutniveaus in hun lichaam waren door hun ondervoeding zo slecht dat hun hart in een abnormaal ritme terechtkwam, en sommigen van hen kregen hartaanvallen en stierven.
De VN hebben gezegd dat Israëlische strijdkrachten humanitaire operaties in Gaza belemmeren – bijvoorbeeld door hun beweging te verhinderen en VN-scholen te bombarderen die vluchtelingen opvangen, waarbij hulpverleners worden gedood. Welke invloed hebben de Israëlische strijdkrachten op het verlenen van medische steun?
Je moet je via meerdere verschillende hulporganisaties aanmelden om toegelaten te worden. Je moet geaccepteerd worden door een bepaalde NGO of een bepaalde liefdadigheidsinstelling, en dan doorloop je het controleproces. De Israëli’s hebben uw paspoort, uw geboorteakte, de geboorteakten en paspoorten van uw ouders nodig, en de namen van uw grootouders.
Oorspronkelijk kregen we te horen dat we twee zakken met medische spullen mee mochten nemen. Ongeveer een week voor vertrek kregen we te horen dat we alles wat we in onze tassen hadden, moesten specificeren. We mochten geen medicijnen of drugs meebrengen.
Toen ik uit Australië vertrok en in Qatar aankwam voor een transitvlucht naar Jordanië, kreeg ik een telefoontje van het hoofd van onze missie, waarin stond dat we ook geen medische benodigdheden mochten meenemen. Ik had acht zakken met medische spullen bij me die ik via donaties had weten te bemachtigen of die ik had kunnen kopen.
Ons medisch team zou uit 23 artsen bestaan. Uiteindelijk zijn het er zeven geworden.
Toen wij er waren, was er al zes weken geen enkele medische hulpreis geweest met medische apparatuur. De hechtingen die wij gebruikten waren niet geschikt voor mensen. Er waren geen pijnstillers. Er was zeer weinig verdoving. We hadden geen brandwondenverband. Er kwamen mensen binnen met 80 procent brandwonden op het lichaam, en we hadden geen brandwondenverband, dus wasten we alleen maar hun huid met het kleine beetje gereedschap dat we hadden.
Er was een groep artsen die de dag na ons binnenkwam, en ze werden weggestuurd omdat ze een zak babymelkvoeding hadden.
Alles was werkelijk afhankelijk van wat je mocht doen, en het veranderde bijna elk uur. En ik weet niet of dat met opzet is gedaan om de planning van het team te verstoren en hoe effectief we dingen kunnen plannen en regelen. De regels veranderden voortdurend, zelfs een paar uur voor vertrek.
Wat is iets dat mensen volgens jou zouden moeten weten over Gaza, wat ze misschien nog niet weten?
Het is soms moeilijk voor te stellen dat de dingen erger zijn als je daar op de grond ligt dan wat je op tv ziet, want wat je op tv ziet zijn kinderen waarvan het hoofd is afgeblazen. Je ziet mensen levend begraven onder het puin en mensen die ze met hun handen proberen uit te graven. Je ziet kinderen die zijn omgekomen van de honger. Je ziet mensen levend verbranden in tenten.
Als je daarheen gaat, is de realiteit nog erger. Wat je op tv ziet, is wanneer de lichamen arriveren, misschien in het ziekenhuis, of je ziet ze wanneer ze uit het puin worden gehaald en de ledematen ontbreken en hun hoofd ontbreekt.
Maar om naar het ziekenhuis te gaan en degenen te zien die het hebben overleefd: dat is een ander verhaal, omdat ze in extreme pijn verkeren. Ze hebben extreme pijn. Ze zijn alleen. Sommige van deze kinderen zijn alleen. Hun hele families zijn vermoord. Ik liep rond op deze afdelingen nadat ik klaar was met mijn dienst, en we hadden lolly’s bij ons en dat soort dingen om aan de kinderen te geven. Maar sommige verhalen en sommige weeskinderen daar zijn zo moeilijk te verwerken. En er is geen echte steun. De steun daar is van andere mensen in Gaza die voor deze weeskinderen zorgen.
Wat zeggen de mensen in Gaza waarvan u vindt dat dit door de wereld moet worden gehoord?
Ik denk dat het unieke aan de mensen in Gaza is hoe veerkrachtig ze zijn. Ze hebben de afgelopen twintig jaar om de paar jaar bombardementen meegemaakt, en er vielen altijd honderden, zo niet duizenden doden.
Gaza heeft dit soort dingen dus al eerder meegemaakt en de mensen zijn behoorlijk veerkrachtig. Maar het zijn ook menselijke wezens, en er is maar een beperkte hoeveelheid die mensen kunnen verdragen. Je kunt niet echt iedereen in Gaza generaliseren als veerkrachtig en hetzelfde. Sommige mensen hebben het echt moeilijk.
Ik was aan het opnemen toen we gebeurtenissen met massaslachtoffers hadden om te posten en te laten zien waar we mee te maken hadden. Soms kwam er een familielid naar me toe en zei: ‘Wat heeft het voor zin om op te nemen? We zijn nu negen maanden aan het opnemen, tien maanden nu, en het kan niemand iets schelen”.
Dan zijn er andere mensen die zeggen: “Kijk, ik wil het je laten zien”. Het zou een moeder zijn, ze zou mijn hand vasthouden, en ze zou me naar haar kind brengen dat dood was en brandwonden en ontploffingen had. En ze trok de dekens open en zei: “Video dit, laat dit aan de wereld zien”.
Sommige mensen hebben nog steeds hoop dat de wereld er iets aan gaat doen, en de wereld kijkt toe. Anderen hebben de hoop verloren.
Toen ik met de artsen, de verpleegsters en bepaalde patiënten sprak, waren ze echt ontroerd door de hoeveelheid steun die de wereld hen betoonde. Ze zouden zeggen dat de politici en de regeringen altijd tegen ons zijn geweest, maar nu zijn de mensen achter ons. Ik denk dat dat hen ook veel hoop geeft.
We zagen graffiti op de muren van universiteitscampussen [around the world] en dat soort dingen, en de mensen waren echt ontroerd door de studenten.
Er heerst hoop dat we aan het einde van deze bezetting komen. We komen aan het einde van deze illegale oorlog en deze oorlogsmisdaden. De apartheidsstaat brokkelt in zichzelf af. Er zijn veel mensen die dat geloven in Gaza. Je kunt dezelfde afdelingsronde doorlopen, en je kunt verloren zijn van verdriet, en tegelijkertijd vol hoop en inspiratie zijn.
Het is dus heel gevarieerd, maar ik denk dat de algemene boodschap van hen is: “Ga gewoon door, het maakt een verschil”. Ik denk dat de bevolking van Gaza voor het eerst niet meer het gevoel heeft dat ze alleen zijn.
Bron: redflag.org.au
