Federale aanklagers stapte vorige maand voor de rechter met wat leek op een slam-dunk-zaak dat senator Robert Menendez uit New Jersey steekpenningen had aanvaard om de regeringen van Egypte en Qatar te helpen terwijl hij de beste democraat was in de Senaatscommissie voor Buitenlandse Betrekkingen.
Aanklagers hebben de goudstaven die Menendez zogenaamd als corrupte betaling heeft ontvangen, een meewerkende getuige en sms-berichten waaruit, naar zij zeggen, de senator beloofde stemmen en andere officiële acties te ondernemen in ruil voor steekpenningen.
Maar de vervolging wordt bemoeilijkt door de toespraak- of debatclausule in de grondwet – of op zijn minst door de uitgebreide lezing ervan door de rechter. Deze bepaling is bedoeld om wetgevers in staat te stellen wettelijke aansprakelijkheid te vermijden voor de dingen die zij in het Congres zeggen of doen. Het idee is om gekozen vertegenwoordigers te beschermen tegen vervolging of vervolging wegens het vervullen van hun grondwettelijke taken.
Je zou kunnen aannemen dat deze clausule – hoewel ze wetgevers op een verstandige manier beschermt tegen zaken als aanklachten wegens smaad of strafrechtelijke aanklachten wegens controversiële toespraken – een uitweg zou bieden voor gevallen van publieke corruptie. Dat is in feite niet het geval. Letterlijk gelezen, het lijkt behoorlijk breed. “Voor elke toespraak of debat in een van beide Kamers, [members of Congress] zal op geen enkele andere plaats worden ondervraagd”, staat er.
De FBI had aangevoerd dat ze deze bepaling konden omzeilen door bewijsmateriaal over de handelingen van ambtenaren die Menendez had gepleegd te vermijden. In plaats daarvan waren ze van plan zich te concentreren op sms-berichten die verband hielden met zijn vermeende beloften om corrupte acties te ondernemen.
Maar vorige week, nadat het proces al in volle gang was, zei de Amerikaanse districtsrechter Sidney Stein dat hij de aanklagers zou verbieden sms-berichten te sturen waarin, zo beweren zij, de mensen die Menendez hadden omgekocht, te zien kregen dat de senator ‘waar voor hun geld zou krijgen’.
De regering maakte furieus bezwaar en voerde aan dat de uitspraak wetgevers vrijwel immuun zou maken voor vervolging wegens het aannemen van steekpenningen in ruil voor wetgevende handelingen.
De clausule is “niet bedoeld om leden van het Congres tot superburgers te maken die immuun zijn voor elke strafrechtelijke aansprakelijkheid”, betoogde assistent-advocaat van de VS Paul Monteleoni voor de rechtbank.
“Het is moeilijk in te zien hoe een beschuldiging van fooi ooit bewezen zou kunnen worden als Menendez gelijk had dat dergelijk bewijsmateriaal uitgesloten is”, betoogden de aanklagers in een motie. Maar Stein, een door Bill Clinton aangestelde persoon, verwierp het verzoek van de regering om de kwestie te heroverwegen.
Ondertussen proberen de advocaten van Menendez de toespraak- of debatclausule te gebruiken om ander bewijsmateriaal dat aanklagers hopen te presenteren, uit te schakelen. Vrijdag vroeg de verdediging Stein om de regering te verbieden een e-mail uit 2019 van Menenedez aan een vermeende samenzweerder te citeren, waarin Menendez de tekst bijvoegde van een wetsvoorstel dat hij sponsorde en dat waarschijnlijk ten goede zou zijn gekomen aan Egypte. De verdediging zei dat hoewel zijn steun aan de maatregel niet in de e-mail werd vermeld, de “implicatie” van zijn steun betekende dat de invoering ervan voor de rechtbank ongrondwettelijk zou zijn.
Die motie is in behandeling. Maar tot nu toe lijken de gevolgen van het proces tegen Menendez (opnieuw) goed nieuws voor wetgevers die beschuldigd worden van corruptie. Het lijkt erop dat Donald Trump niet de enige politicus is die binnenkort feitelijk immuun zou kunnen zijn voor vervolging.
Bron: www.motherjones.com
