Wereldwijde media hebben de schijnwerpers gericht op de genocide van Israël in Gaza. Terecht: het lijden van de inwoners van Gaza is ondraaglijk. Maar daarmee hebben ze een ander cruciaal deel van het verhaal gemist: de impact die de oorlog heeft op de Israëlische economie en de Israëliërs zelf.
Vierhonderdduizend soldaten van de Israel Defense Forces (IDF) hebben langdurige dienstreizen gemaakt in Gaza, de Westelijke Jordaanoever en Noord-Israël. Ze hebben hun familie en baan achtergelaten en in veel gevallen hun bedrijf verloren. Daarnaast zijn bijna 250.000 Israëliërs vluchtelingen geworden door de strijd met Hezbollah. Dit heeft een enorme impact gehad op de Israëlische economie. De economische groei en het BBP zijn gekelderd.
Sinds 7 oktober zijn er 46.000 bedrijven failliet gegaan. Dat aantal zal tegen het einde van 2024 oplopen tot 60.000. Dit heeft een domino-effect op de hele economie. Faillissementen raken de winst van de kredietverstrekkers die krediet verstrekten aan de failliete bedrijven. Leveranciers en verkopers krijgen ook een klap, terwijl het leven van veel kleine ondernemers tot een puinhoop is gereduceerd. Ze zijn in de schulden geraakt en zijn vaak gedwongen om te vertrouwen op giften van vrienden, familie en liefdadigheidsinstellingen:
Veel van die [IDF] strijders zijn bijna aan het breekpunt. Uitgeput en in sommige gevallen gedemoraliseerd, worstelen ze om gezin en werk te combineren met militaire dienst, terwijl de economische tol van hun afwezigheid toeneemt.
De Israëlische bevolkingsautoriteit meldde dat er het afgelopen jaar 575.000 meer Israëliërs het land verlieten dan er terugkeerden. Het immigratiecijfer is sinds 7 oktober gehalveerd.
De activiteit in de bouwsector, die afhankelijk is van meer dan tweehonderdduizend Palestijnse arbeiders die nu niet meer in Israël mogen komen, is met 25 procent afgenomen. Dit heeft geleid tot de ineenstorting van bouwbedrijven en projectontwikkelaars.
De Palestijnse economie is gedecimeerd en de bewoners in armoede gedreven. De wanhoop waarmee ze worden geconfronteerd, zal onvermijdelijk leiden tot bittere wrok en toekomstig geweld. Toerisme, ooit een krachtpatser van de economie, is opgedroogd. De landbouwsector (20 procent daling) is voornamelijk gevestigd in het noorden en het zuiden, regio’s die hard zijn getroffen door vijandelijkheden. De handel is drastisch gedaald in de zuidelijke haven van Israël, Eilat, vanwege de onderbreking van het maritieme verkeer in de Rode Zee door de Houthi’s.
Twintig procent van de Israëliërs werkt niet vanwege militaire inzet of verhuizingen van huizen in het noorden of zuiden. De Bank of Israel voorspelt dat de oorlog tussen 2023 en 2025 $ 67 miljard zal kosten. Dat wil zeggen, als de oorlog tegen die tijd voorbij is. De overheid heeft een initiële aanvullende uitgave van $ 8 miljard opgenomen voor de eerste drie maanden van de oorlog. Later injecteerde het nog eens $ 15 miljard om de extra kosten te dekken.
De Bank of Israel kondigde aan dat de groei in 2024 -2 procent zou zijn, ongekend in een Israëlische economie die gewend is aan aanhoudende groei. Fitch heeft zojuist de kredietwaardigheid van het land verlaagd en de economische vooruitzichten omschreven als “negatief”. De Bank of Israel heeft de rente verhoogd naar 4,5 procent.
Er is geschat dat de totale kosten van de oorlog $ 56 miljard zullen bedragen tussen 2023 en 2025. Israël boekte in 2023 een begrotingstekort dat gelijk was aan 4 procent van het totale BBP, acht keer zoveel als het jaar ervoor. Het tekort in 2024 zal stijgen tot 6 procent van het totale BBP.
Alleen al de oorlog in Gaza kost Israël bijna $ 300 miljoen per dag. Het totale militaire budget voor een heel jaar is ongeveer $ 23 miljard. Dus de kosten van het voeren van oorlog aan het noordelijke en zuidelijke front zijn gelijk aan het totale jaarlijkse budget van de IDF. Ze zijn gelijk aan 10 procent van het totale nationale budget.
Nationale veiligheidsexperts verwachten een oorlog in het noorden tegen Hezbollah, die Israël heeft uitgelokt met de moorden op hoge commandanten. Als dat gebeurt, zouden dezelfde uitgeputte, overbelaste reservisten die al tien maanden in Gaza vechten, ook in Libanon moeten dienen. De meeste legers houden rekening met de eisen van rust en herstel om het moreel en de effectiviteit van de eenheid te behouden. Deze overwegingen zijn door Israël verlaten vanwege de noodzaak van een conflict op meerdere fronten.
In het verleden dicteerde de gevechtsstrategie van Israël het voeren van korte, beslissende oorlogen. Het bleek behoorlijk effectief. Maar asymmetrische vijandelijkheden met opstandige milities die in staat zijn om langdurige conflicten te voeren (zoals we hebben gezien in Gaza) zullen de gevechtsgereedheid en effectiviteit op de proef stellen. Een economisch en militair uitgeputte natie kan haar nationale belang niet bereiken en behouden.
De begrotingscrisis heeft invloed op de militaire paraatheid in Gaza. Soldaten raken door hun munitie heen. Raketten en bommen zijn schaars. Het leger, dat normaal gesproken als eerste in aanmerking komt voor nationale middelen, wordt gedwongen het met minder te doen. Officieren die al in gevechtsmissies zijn geweest, weigeren nieuwe oproepen vanwege de enorme druk die dit op hun families en bedrijven legt.
Omdat de regeringscoalitie afhankelijk is van de steun van extreemrechtse ministers met nauwe banden met extremistische kolonisten, is het gedwongen om de budgetten voor hun respectievelijke ministeries enorm te verhogen. Deze omvatten de politieminister Itamar Ben-Gvir, die een verhoging van $ 2,4 miljard veilig stelde voor de tweejarige begrotingscyclus. Bezalel Smotrich, zowel financiën (verantwoordelijk voor het opstellen van de begroting) als minister van nederzettingen, ontving een viervoudige begrotingsverhoging tot $ 136 miljard.
Tegelijkertijd heeft het de financiering voor sociale diensten, gezondheidszorg en onderwijs met 4 procent over de hele linie verlaagd. Leraren wordt de salarisverhoging van $ 125 miljoen die het ministerie van Onderwijs met hen heeft onderhandeld, onthouden. Te midden van deze crisis wordt patiënten levensreddende behandeling onthouden en wordt families cruciale sociale steun onthouden. Het treft de meest kwetsbaren die het meest hulp nodig hebben.
Ben-Gvir, Smotrich en andere ministers van kolonisten pleiten voor de uitroeiing van Palestijnen in Gaza en hun uitroeiing op de Westelijke Jordaanoever. Zij zijn degenen die pleiten voor een definitieve oplossing voor het “Palestina-probleem.”
Het is een indicatie van de verdorvenheid van het beleid van premier Benjamin Netanyahu dat hij hun gewillige gevangene is geworden. Om zijn machtsgreep te behouden, is Netanyahu bereid om een eeuwige oorlog te voeren, terwijl hij tegelijkertijd zijn eigen burgers immens financieel leed toebrengt.
De ineenstortende economie van Israël zal de sociale onrust doen toenemen. Enorme verhogingen in financiering voor de ultraorthodoxen en nederzettingen zullen sektarische verdeeldheid zaaien tussen seculiere (40 procent van de bevolking) en religieuze Israëliërs. Oorlogen in Gaza en Libanon zullen de regio destabiliseren en de waarschijnlijkheid van toekomstige oorlogen vergroten, wat enorme verhogingen in militaire uitgaven zal vereisen. De huidige economische druk zal de vijandigheid, die al op een hoogtepunt is, tegenover Netanyahu en zijn regering doen toenemen en zal waarschijnlijk leiden tot hun ondergang in de verkiezingen van 2026.
Maar de huidige regering is vrij stabiel, zolang de premier zijn politieke bondgenoten tevreden houdt met miljarden aan financiering. Als er geen crisis is, kan de regering haar ambtstermijn volmaken, ondanks de enorme ontevredenheid onder de meerderheid van de bevolking. Israëliërs haten hun regering, terwijl ze machteloos zijn om deze omver te werpen.
Bron: jacobin.com
