Hij heeft de bescheiden uitstraling en houding van iemand die we allemaal kennen. Een vriendelijke buurman die je tegenkomt bij kleine competitiewedstrijden, kerkdiensten op zondag of kermissen in kleine steden. Hoewel Shawn Fain, president van United Auto Workers (UAW), zich niet profileert als een oproerkraaier, hebben de afgelopen maanden aangetoond dat onder de kalme buitenkant een radicale vakbondsleider schuilgaat met grootse ambities voor de Amerikaanse arbeidersklasse.
De UAW-staking bij de Grote Drie (Ford, General Motors en Stellantis) autofabrikanten begon op 15 september. Vanaf het begin van deze contractcampagne heeft Fain blijk gegeven van een gedurfde, innovatieve en effectieve benadering van zijn relatief nieuwe rol als vakbondsleider. Door de vijand duidelijk te benoemen, de inzet te definiëren en vertrouwen te stellen in de leden, heeft Fain het Amerikaanse publiek achter de zaak van de autowerkers verenigd en beide politieke partijen gedwongen een kant te kiezen.
De afgelopen jaren zijn de publieke aandacht en de mediacyclus maar al te vaak gedomineerd door kleine cultuuroorlogen en partijpolitiek gekibbel. Maar de UAW-staking heeft de klassenpolitiek weer op de voorgrond gebracht en de woede geheroriënteerd waar die zou moeten zijn: op de miljardenbedrijven die de economie voor de werkende mensen hebben geruïneerd. Shawn Fain is de vakbondsleider die Amerika momenteel nodig heeft.
Het was niet waarschijnlijk dat Fain in deze positie zou zijn beland. Hij klom op in de gelederen van de vakbond, beginnend als elektricien bij een Chrysler-fabriek in Kokomo, Indiana, voordat hij bestuurslid werd bij Local 1166. Ondanks dat hij deel uitmaakte van de vakbondshiërarchie, legde hij altijd een onafhankelijke inslag aan de dag.
In de nasleep van de recessie van 2007 ontvingen autobedrijven een federale reddingsoperatie en eisten ze grote concessies van hun werknemers, waaronder de introductie van gedifferentieerde lonen. Fain stond sterk en bracht zijn plaatselijke bevolking ertoe tegen de ratificatie van het contract te stemmen, waarbij hij opmerkte: “Two-tier lonen horen niet thuis in deze unie. . . . Als je voor deze overeenkomst stemt, kun je net zo goed een pistool pakken en jezelf door het hoofd schieten.”
Maar Fain had niet tot het leiderschap kunnen doordringen zonder de steun van een hervormingsgezinde partij en een crisis die kansen schiep. In 2018 begon het ministerie van Justitie corruptie binnen de UAW te onderzoeken en bracht uiteindelijk een enorm schandaal aan het licht, waarbij meer dan $ 5 miljoen werd verduisterd voor luxe uitgaven zoals hotels, golfreizen, sigaren en sterke drank.
Naarmate het onderzoek vorderde, vormden hervormingsactivisten Unite All Workers for Democracy (UAWD) en bouwden ze een basis. UAW-leden stemden voor directe verkiezingen met één lid en één stem voor leiderschap in plaats van het oude systeem van congresafgevaardigden. Bij de verkiezingen in het najaar van 2022 wonnen vijf UAWD-kandidaten zetels in de Raad van Bestuur, terwijl de presidentiële race met Fain tot een tweede ronde leidde. Uiteindelijk won Fain in maart 2023 met een kleine marge het presidentschap van de UAW.
Fain had echter geen tijd om van deze overwinning te genieten, aangezien de onderhandelingen met de Grote Drie autofabrikanten slechts een paar maanden later begonnen. Hij kwam regelrecht uit de poort met een krachtig signaal naar de leden dat het deze keer anders zou gebeuren.
Op de UAW-conventie van april verklaarde Fain: “Nu zijn we hier om samen te komen om ons voor te bereiden op de oorlog tegen onze enige echte vijand, miljardenbedrijven en werkgevers die weigeren onze leden hun eerlijke deel te geven.” In plaats van onderhandelingen te beginnen volgens de decennialange traditie van handdruk met CEO’s van autobedrijven, ging hij in plaats daarvan het land rond om de leden de hand te schudden en hen enthousiast te maken over de strijd tegen de Grote Drie.
Zijn opzwepende retoriek over de macht van het bedrijfsleven en het verzet van de arbeidersklasse, vaak doorspekt met bijbelse verwijzingen, is een van Fains meest onderscheidende kenmerken als leider. Bij elke gelegenheid gebruikt hij zijn preekstoel om de strijd van de vakbond te kaderen in termen waarmee de hele arbeidersklasse zich kan identificeren.
Zoals arbeidshistoricus Nelson Lichtenstein onlangs schreef Jacobijn:
De retoriek van president Shawn Fain lijkt op die van zowel de legendarische Walter Reuther, een sociaaldemocraat die leiding gaf aan een regime voor collectieve onderhandelingen dat de reële inkomens van Amerikaanse autoarbeiders verdubbelde, als van Bernie Sanders, wiens veroordeling van de miljardairklasse een groter deel van de werkende bevolking heeft bezield. klasse dan welke tribune dan ook sinds Eugene V. Debs.
De hele zomer gebruikte Fain livestreams op Facebook om zijn boodschap onder de aandacht te brengen van UAW-leden in het hele land. Tijdens zijn livestream van 13 september verklaarde hij: “Mensen beschuldigen ons van het voeren van klassenoorlog. Er is de afgelopen veertig jaar een klassenoorlog gaande in dit land. De klasse van de miljardairs heeft alles meegenomen en de rest aan de rest overgelaten om voor de restjes te vechten.”
Verweven met zijn religieuze geloof vervolgde hij: ‘In het koninkrijk van God verzamelt niemand alle rijkdom, terwijl alle anderen lijden en verhongeren. In het koninkrijk van God plaatst niemand zichzelf in een positie van totale overheersing over de hele gemeenschap. . . . Die wereld is niet het koninkrijk van God; die wereld is een hel.”
Hij beëindigde deze livestream, net als vele anderen, met een bijna missionaire oproep aan zijn leden over de zaak waarvoor zij strijden:
We vechten niet alleen voor het welzijn van onze vakbond of voor het welzijn van onze leden en onze families. Wij strijden voor het welzijn van de hele arbeidersklasse. . . . Ik geloof dat er grote dingen mogelijk zijn, maar alleen als we onze angst kunnen laten varen. Alleen als we de klasse van miljardairs niet langer laten bepalen wat mogelijk en realistisch is.
Fain is net zo bedreven in het praten met de media en het overbrengen van de boodschap van de vakbond aan het bredere publiek. Net als Sanders blijft hij meedogenloos vasthouden aan de boodschap over de immense ongelijkheid tussen auto-CEO’s en werknemers.
Aan de vooravond van de staking vroeg Jake Tapper van CNN of hij bang was de economie te verwoesten. In wat een virale reactie werd, schoot Fain terug: “Het is niet dat we de economie gaan verwoesten, we gaan de economie kapot maken. hun economie, de economie die alleen werkt voor de miljardairklasse. Het werkt niet voor de arbeidersklasse.” Hij citeerde statistieken om zijn wereldbeeld te ondersteunen en vervolgde:
In de afgelopen tien jaar hebben deze bedrijven een kwart biljoen dollar winst gemaakt. Alleen al in de afgelopen zes maanden hebben ze $21 miljard winst gemaakt. In de afgelopen vier jaar zijn de prijzen van auto’s met 30 procent gestegen en de beloning van CEO’s met 40 procent. Niemand zei een woord, niemand had daar klachten over.
De strategie van de staking zelf vertegenwoordigt ook een gedurfde breuk met het verleden. Normaal gesproken zou de UAW slechts één bedrijf als doelwit hebben om te staken en de andere twee bedrijven ertoe aanzetten zich aan de onderhandelde overeenkomst te conformeren. Maar in de huidige “stand-up staking”-strategie van de vakbond gaan bepaalde fabrieken van alle drie de bedrijven in staking. Naarmate de onderhandelingen voortduren, komen er steeds meer locaties bij. Dit helpt de bedrijven te overrompelen, de druk te laten escaleren en het stakingsfonds van de vakbond in stand te houden.
Het is duidelijk dat het leiderschap van Fain al effectief blijkt in het stimuleren van publieke steun. Toen de staking begon, bleek uit een peiling van Gallup dat maar liefst 75 procent van de Amerikanen achter de UAW stond tegen de autobazen. De staking heeft zijn weg gevonden naar de presidentiële race, waardoor Joe Biden de historische stap heeft gezet om zich aan te sluiten bij een UAW-piketlijn en steun te betuigen aan hun eisen. Ondanks zijn aanval op de vakbond heeft Donald Trump een betoging gepland tegen autoarbeiders (niet-vakbonden).
Als weerspiegeling van de bredere frustratie van de arbeidersklasse over de twee grote politieke partijen, heeft Fain geweigerd politici blindelings te steunen. De UAW onthoudt de goedkeuring van Joe Biden vanwege zijn huidige beleid van het subsidiëren van lagelonenfabrikanten van elektrische voertuigen die niet bij de vakbonden aangesloten zijn. Tegelijkertijd heeft Fain dat ook gedaan heeft het duidelijk gemaakt dat de vakbond niets gemeen heeft met miljardairkandidaten als Donald Trump.
We kunnen Shawn Fain zien als onderdeel van een opkomende nieuwe golf van militante, charismatische vakbondsleiders die voortgestuwd worden door een onrustige arbeidersklasse. Er zijn enkele parallellen te zien tussen Fain en algemeen president van Teamsters, Sean O’Brien.
O’Brien brak met het internationale vakbondsleiderschap over contractconcessies en bundelde de krachten met de hervormingsorganisatie Teamsters for a Democratic Union om het presidentschap te winnen. Door de leden te mobiliseren voor een geloofwaardige stakingsdreiging werd UPS op de knieën gedwongen en wonnen de Teamsters een historisch contract. Het lijkt duidelijk dat Fain en de UAW werden geïnspireerd door het Teamsters-gevecht bij UPS, en zelfs soortgelijke tactieken adopteerden, zoals het oefenpiket.
De durf van Fain laat ook al resultaten zien aan de onderhandelingstafel. Ford en General Motors zijn overeengekomen om een lagere loonlaag af te schaffen. Bovendien is Ford ook gedwongen om de in 2009 opgegeven aanpassing van de kosten van levensonderhoud (COLA) opnieuw in te voeren, het stakingsrecht te verlenen vanwege fabriekssluitingen en de winstdeling uit te breiden naar uitzendkrachten.
De tijden schreeuwen om meer herkenbare tribunes van de arbeidersklassestrijd op nationaal niveau. Shawn Fain is in hart en nieren een autowerker, en dat laat hij graag zien door een loonstrookje bij zich te dragen van zijn grootvader die in 1937 voor Chrysler ging werken. Hij is openhartig maar krachtig en verbindt de strijd van zijn vakbond met die van alle werkende mensen. .
Door de strijd aan te gaan met bedrijfsgiganten en zijn pleidooi voor het Amerikaanse publiek te bepleiten, doorbreken Fain en de UAW het lawaai van de cultuuroorlog tot de kernkwesties van de ongelijkheid in onze samenleving. Dit soort leiders zijn slechts vertegenwoordigers van een bredere beweging voor de macht van de arbeidersklasse. Op nog veel meer Shawn Fains.
Bron: jacobin.com
