Hope Vaughn was organisator van een huurdersvereniging voordat ze wist dat er een huurdersvereniging bestond. Toen haar huisbaas Ocean Management in New Haven, Connecticut, weigerde de knaagdieren en schimmels in haar appartement en het stilstaande, ranzige water in de kelder van het gebouw aan te pakken, was Vaughns reactie duidelijk voor haar. Na ruim twaalf jaar als gediplomeerd verpleegassistent voor de langdurige zorg, lid van Service Employees International Union (SEIU) Local 1199 NE, was ze niet van plan om alleen terug te vechten. Ze begon bij haar buren aan te kloppen en handtekeningen te verzamelen voor een petitie waarin reparaties en schoonmaakwerkzaamheden werden geëist.
“Mijn vakbondservaring heeft mij geleerd dat het voor een huisbaas misschien gemakkelijk is om de klachten van een huurder te negeren, maar zelfs machtige mensen op hoge posities worden gedwongen te luisteren als velen van ons samenkomen”, zegt Vaughn. “Er zit kracht in cijfers.”
Op een dag hoorde Vaughn iemand anders bij de deur van een buurman dezelfde vragen stellen als zij had gesteld over de slechte omstandigheden in het gebouw. Een organisator van een huurdersvereniging deed de ronde. Vaughn sloot zich ter plekke aan en werd al snel vice-president van de Quinnipiac Avenue Tenant Union. Ze maakte deel uit van het team dat werd gekozen door medehuurders en dat vorig jaar een overeenkomst had gesloten met Ocean Management om de uitzettingsbevelen aan zestien bewoners in te trekken en Connecticut’s allereerste overeenkomst aan te gaan om collectief te onderhandelen met huurders.
De publieke bijeenkomsten ter ondersteuning van deze huurders werden ondersteund door een grote vakbondsaanwezigheid, en elk lid van het huurdersonderhandelingsteam had vakbondservaring. “Huurders en arbeiders hebben één ding gemeen: ze hebben een rijk persoon die hen onderdrukt”, zegt Dave Richardson, al jarenlang lid van de Carpenters Union en voegde zich bij Vaughn in het onderhandelingsteam van de huurders. “De aannemer en de verhuurder streven er allebei naar om zo min mogelijk te geven.”
Het partnerschap in Connecticut is slechts een van de manieren waarop vakbonden in het hele land hun aandacht op huisvesting richten. Het huidige onderhandelingsvoorstel van de Chicago Teachers Union houdt in dat de stad en de Board of Education tienduizend betaalbare woningen creëren met een prioriteit voor studenten en gezinnen van Chicago Public Schools, samen met het identificeren van ongebruikt stads- en bestuurseigendom dat kan worden getransformeerd in volkshuisvesting. Meerdere vakbonden speelden een sleutelrol bij het ondersteunen van de succesvolle stemmingsmaatregel in Los Angeles in 2022, die naar verwachting 600 miljoen dollar per jaar zal opleveren voor betaalbare huisvesting en het voorkomen van huisuitzettingen.
In Tacoma, Washington, hielpen de werving, het telefoonbankieren en de financiering van United Food and Commercial Workers een verbod uit november 2023 op uitzettingen bij koud weer en uitzettingen tijdens het schooljaar van huishoudens met studenten of leraren door te drukken. Collectieve onderhandelingsrechten voor huurders in de huurcontrolewetgeving van San Francisco en Minnesota zijn beide tot stand gekomen dankzij campagnes met actieve betrokkenheid van de vakbonden. Vakbonden zoals de American Federation of State, County and Municipal Employees (AFSCME) Local 3299 in Californië eisen dat zowel werknemerspensioenfondsen als werkgevers afstand doen van huurintensieve bedrijfseigenaren.
De aandacht van arbeidskrachten voor huisvesting neemt toe, maar er zijn ook genoeg precedenten. De historische National Housing Act van 1937 werd gepusht door de Amerikaan Feditie van Labour‘s (AFL) Arbeidshuisvestingsconferentie. In de twintigste eeuw bouwden vakbonden als de International Brotherhood of Electrical Workers (IBEW) en de Amalgamated Clothing Workers of America coöperatieve woningen voor arbeiders.
“Er is een voor de hand liggende reden waarom huisvesting onderdeel zou moeten zijn van de arbeidsagenda”, zegt Stephen Lerner, de architect van de SEIU Justice for Janitors-campagne en senior fellow bij Barganing for the Common Good, een partnerschap tussen vakbonden en gemeenschapsorganisaties. “Zelfs als we onderhandelen over een grote loonsverhoging voor onze leden, verliezen ze terrein als de huur met het dubbele stijgt.”
Dit is geen ijdele zorg. Sinds 1985 zijn de huurverhogingen de loonstijgingen met maar liefst 325 procent overtroffen. Het is dus geen wonder dat, wanneer vakbonden hun leden vragen naar hun prioriteiten, huisvesting de antwoorden domineert. “Ongeacht of je conciërge, verpleegkundige, gezondheidszorgmedewerker of thuiszorgmedewerker bent, iedereen zei in overweldigende meerderheid dat de belangrijkste kwestie de betaalbaarheid van huisvesting was”, vertelde David Huerta, voorzitter van de California SEIU State Council. Vox vorig jaar, waarin een ledenonderzoek werd beschreven. “We hebben leden die in hun auto slapen, grote gezinnen die in één slaapkamer slapen, die uren en uren reizen om naar hun werk te gaan, omdat ze het zich niet kunnen veroorloven om in de buurt van hun werk te wonen.”
Wanneer vakbonden hun aandacht op huisvesting richten, vinden ze vaak bekende namen en gezichten aan de andere kant van de strijd. “Steeds vaker zijn het dezelfde mensen die eigenaar zijn van de woningen, die de werknemers bedriegen”, zegt Lerner. Hij en anderen halen het voorbeeld aan van Blackstone, de private-equityfirma die de grootste landeigenaar is, ruim een half miljoen werknemers in dienst heeft en berucht is vanwege de hoge huurprijzen en het verzet tegen huurcontrole. “Als je kijkt wie de leden van de heersende klasse zijn, wie degenen zijn met grote politieke en wetgevende invloed, dan bevinden zij zich in de vastgoedsector, vooral in stedelijke steden”, zegt Lerner.
Een van de meest veelbelovende voorbeelden van samenwerking tussen arbeid en huurders is het succes van Vaughn, Richardson en hun medeleden van de Connecticut Tenants Union. Rob Baril, president van SEIU Local 1199 NE, wijst erop dat de langdurige zorgwerkers van de vakbond in Connecticut vaak moeite hebben om rond te komen in een staat waar het $90.000 per jaar kan kosten om de hoge kosten van levensonderhoud te dekken. “In 2020 hebben we een verhoging van 33 procent gewonnen, maar die kan snel worden uitgehold door inflatie, vooral de kosten van huisvesting”, zegt hij.
Dus begon 1199 samen te werken met de huurdersbond, niet alleen door het organiseren van hulp en opkomst, maar ook door financiële steun. “Onze leden waren er heel erg klaar voor om een deel van hun contributiegeld te laten gebruiken ter ondersteuning van de huurdersorganisatie”, zegt Baril. “Ze snappen het, omdat ze ernaar leven. Ook al worden ze individueel niet verpletterd door de woonlasten, ze kennen toch veel collega’s die dat wel doen.”
Hannah Srajer, voorzitter van de Connecticut Tenants Union, zegt dat de samenwerking met Local 1199 de huurders heeft geholpen een door de arbeid geïnspireerde organisatiemethodologie te creëren die prioriteit geeft aan democratisch gekozen commissies, op meerderheid gebaseerd lidmaatschap en de bereidheid tot staken. “Veel werkende mensen weten hoe ze moeten vechten, ze weten hoe ze materiële winst voor hun leden kunnen behalen, en ze weten hoe ze duurzame organisaties moeten opbouwen”, zegt Srajer. “Dat beginnen we allemaal te doen in de huurdersverenigingen.”
Tara Raghuveer van KC Tenants en de landelijke Huurdersbond is het daarmee eens. “Labour heeft niet alleen ontdekt hoe ze macht kunnen opbouwen, maar ook hoe ze macht kunnen uitoefenen, op een manier die de huurdersbeweging nog steeds aan het leren is”, zegt ze. “De slagkracht is bijvoorbeeld diepgaand. Een arbeidersstaking en een huurstaking zijn niet identiek, maar er kunnen veel lessen worden geleerd van organisatoren die winkels hebben laten staken.”
Naast allianties met huurdersverenigingen is er ook grote steun van de arbeidsmarkt voor de Green New Deal for Public Housing Act van Alexandria Ocasio-Cortez en Bernie Sanders, die de voorraad sociale woningen dramatisch zou vergroten. Deze steun is zinvol voor arbeid op meerdere niveaus. Een enorme investering in sociale huisvesting zou de werknemers helpen in hun huisvestingsbehoeften te voorzien en tegelijkertijd banen bij de vakbonden creëren bij de bouw van die woningen. Deze banen in de sociale woningbouw kunnen blijven bestaan tijdens de economische neergang, wanneer de banen in de winstgevende bouwsector traditioneel opdrogen.
Voor iedereen die bekend is met de successen op het gebied van huisvesting in andere landen is een groeiende alliantie tussen arbeiders en huurders spannend. Georganiseerde arbeid speelde een grote rol bij het creëren van sociale woningen in plaatsen als Zweden, waar werknemers samenkwamen om een coöperatie te vormen die woningen bouwt en beheert, terwijl een Nationale Huurdersbond onderhandelt over huurdersrechten en lagere huurprijzen. De arbeidersbeweging speelde ook een belangrijke rol in de historische inzet van Wenen voor het bouwen en onderhouden van sociale woningen.
Het samenbrengen van arbeiders en huurders zal beide bewegingen helpen groeien, zegt Srajer van Connecticut Tenants Union. “Veel van onze leden werken in laagbetaalde banen waar ze een vakbond nodig hebben”, zegt ze. “Uiteindelijk vechten we allemaal tegen de hebzucht van het bedrijfsleven. Dezelfde jongens die hele wijken opkopen, de huurprijzen opdrijven en mensen zonder reden uit hun huis zetten, zijn degenen die de verpleeghuizen financieren die hun werknemers te weinig betalen en mishandelen.”
Baril van SEIU Local 1199 NE is het daarmee eens. “We moeten een 21e-eeuwse, geïntegreerde beweging voor de rechten van de arbeidersklasse opbouwen. Dat moet uiteraard ook de mogelijkheid omvatten om onderdak te hebben dat geschikt is voor mensen om in te leven”, zegt hij. “Huurdersvakbonden zullen het topje van de speer vormen voor deze inspanning, maar een deel van de benodigde middelen zal van de vakbonden moeten komen. Dat wij dat doen, is geen liefdadigheid. Dat is eigenbelang.”
Bron: jacobin.com
