Een plotselinge afkondiging van de staat van beleg door een impopulaire president dinsdagavond laat richtte de binnenlandse en mondiale aandacht op de Zuid-Koreaanse politiek.
De afgelopen tweeëneenhalf jaar heeft de pro-democratische oppositie van Korea de ‘dictatuur van de aanklager’ van president Yoon Suk-yeol bekritiseerd. De term beschrijft zijn gebruik van het openbaar ministerie om liberale en progressieve politici, media en vakbonden te frustreren, vergezeld van een heropleving van anticommunistische retoriek die verband houdt met dictaturen uit het verleden.
In zijn toespraak op de Bevrijdingsdag van augustus 2023 verklaarde Yoon bijvoorbeeld dat “de krachten van het communistische totalitarisme zich altijd hebben vermomd als democratieactivisten, mensenrechtenactivisten of progressieve activisten, terwijl ze zich bezighielden met verachtelijke en onethische tactieken en valse propaganda.” Dit soort laster maakte velen bang dat het regime van Yoon zou leiden tot een achteruitgang van de democratie; voor anderen klonken de tirades van Yoon eenvoudigweg als de vermoeide mantra van ouderwetse conservatieven die routinematig de taal van het dictatuurtijdperk napraten.
Vervolgens waarschuwde Kim Min-seok, parlementslid van de Democratische Partij, in september van dit jaar, het publiek dat Yoon iets van plan was. Kim merkte op dat Yoon veel van zijn klasgenoten en naaste medewerkers op de middelbare school had aangewezen op prominente veiligheidsposities in het staatsbestuur en het leger. Hij bemande het Ministerie van Openbare Veiligheid, het Ministerie van Nationale Defensie en het Defensie Contraspionage Commando met handlangers. Kim waarschuwde dat Yoon zich waarschijnlijk voorbereidde op het creëren van een situatie waarin hij gemakkelijk de staat van beleg zou kunnen afkondigen, onder het voorwendsel van een openbare veiligheidssituatie gecreëerd door “pro-Noord-Koreaanse” troepen.
Voor veel mensen klonk dit soort voorgevoel schril. Maar begin woensdag was zelfs Korea diep conservatief Choson Ilbo verklaarde dat “Kim Min-seok gelijk had.” Terwijl de gebeurtenissen zich dinsdagavond ontvouwden, verklaarde zelfs de regerende conservatieve voorzitter van de People Power Party, Han Dong-hoon, dat Yoon onrechtmatig had gehandeld.
De ChosonDe snelle rechtvaardiging van Kim’s waarschuwing en de snelle oplossing van de Nationale Vergadering om de staat van beleg af te schaffen, toonden al snel aan dat Yoon’s zet de wanhopige daad was van een impopulaire president die worstelde om te overleven, een daad die maar weinigen hadden verwacht.
Bijna zijn hele regeringsperiode heeft Yoon te maken gehad met aanhoudende schandalen en intriges, en werd hij beschuldigd van incompetentie. Zijn regering was onbekwaam in de aanpak van de Itaewon-massaramp in 2022, waarbij 159 mensen omkwamen en nog eens 196 gewond raakten. Hij belemmerde ook het onderzoek naar de dood van marinier Chae Su-geun tijdens een overstromingsreactie in 2023. Yoons reactie op beide incidenten bracht het publiek enorm met ontzetting. Dat gold ook voor zijn gebruik van vervolging om de media te intimideren, rekeningen te vereffenen met de oppositiepartij en het arbeidsactivisme aan banden te leggen door middel van schadeclaims en strafrechtelijke vervolging.
Meer direct trok de vrouw van Yoon, Kim Keon-hee, al snel de aandacht vanwege vermeende omkoping, beïnvloeding, academische fraude en arbeidsfraude, en manipulatie van aandelenkoersen.
Nog belangrijker is dat de onthulling van inmenging door Kim, Yoon en hun spirituele adviseur Myung Tae-kyun in partijpeilingen en kandidatenselectieprocedures om Yoons controle over de partij afgelopen september te versterken, heeft bijgedragen aan de groeiende roep om Yoon af te zetten.
Waarnemers voerden aan dat Myung dezelfde Rasputin-achtige rol speelde als Choi Soon-sil, een spiritueel adviseur van de afgezette president Park Geun-hye. Myung werd eerder dinsdag aangeklaagd op beschuldiging van het overtreden van de wetten op de politieke financiering.
Ironisch genoeg was Yoon de aanklager die Park, Choi en hun medeplichtigen berechtte voor hun misdaden en bedreigingen voor de democratie. Park had haar administratie volgestopt met cijfers uit de regering van haar vader, dictator Park Chung-hee. Het machtsspel van Yoon lijkt op het eerste gezicht iets dat Park zou kunnen hebben gedaan.
De regering van Park werd ten val gebracht door Candlelight Revolution 2016-2017. Misschien was het omdat Yoon getuige was geweest van de kracht van die gebeurtenis dat hij besloot te proberen het verzet de kop in te drukken door direct over te gaan tot noodmaatregelen.
Maar er waren nog meer factoren die mogelijk tot Yoons abrupte beslissing hebben geleid.
De afgelopen weken zijn de protesten tegen Yoon toegenomen, waarbij tienduizenden mensen zaterdag deelnamen aan een protest bij kaarslicht, waarin werd opgeroepen tot de afzetting van Yoon.
Deze gebeurtenis werd de afgelopen weken voorafgegaan door een reeks verklaringen van universiteitsstudenten en professoren uit het hele land, onder meer van Yoon’s alma mater, de vooraanstaande Seoul National University, samen met een soortgelijke verklaring van Noord-Amerikaanse academici. Andere prominente maatschappelijke groeperingen, vakbonden en schrijversverenigingen brachten verklaringen uit.
Op dit moment kunnen we echter alleen maar speculeren over wat Yoon ertoe bracht deze bizarre beslissing te nemen om voor het eerst in meer dan vijfenveertig jaar de krijgsraad te verklaren en speciale troepen naar de Nationale Vergadering te sturen.
Zoals het er nu uitziet, konden wetgevers terugkeren naar de vergadering, zichzelf barricaderen voor de troepen en het besluit van Yoon na slechts drie uur in de nationale crisis ongedaan maken. Om vijf uur ‘s ochtends kondigde Yoon live op televisie aan dat hij het leger zou bevelen zich terug te trekken en een ontmoeting met zijn kabinet zou houden om zijn afkondiging van de staat van beleg ongedaan te maken.
Als woensdagochtend de dageraad nadert, is het redelijk om te verwachten dat Korea waarschijnlijk een van de grootste protesten zal meemaken sinds de Candlelight Revolution. De Koreaanse Confederatie van Vakbonden heeft opgeroepen tot een algemene staking, en de oppositiepartijen hebben aangekondigd dat zij een motie tot afzetting voorbereiden.
Wat er de komende dagen ook gebeurt, het is zeker dat de drie uur durende staatsgreep van Yoon een nieuwe, turbulente fase heeft geïntroduceerd die de Koreaanse politiek in de toekomst waarschijnlijk zal transformeren. Welke vorm dat zal aannemen, is een zaak van dringende aandacht.
Bron: jacobin.com
