Mexico heeft de staat Palestina volledig erkend

Mexico is niet altijd zo terughoudend geweest. In 1975 knoopte het diplomatieke betrekkingen aan met de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO); De toenmalige president van Mexico, Luis Echeverría, had datzelfde jaar een ontmoeting met Yasser Arafat in Egypte. Twee decennia later verhief het het “informatiebureau” van de PLO in Mexico-Stad tot de rang van speciale delegatie. Er werden diplomatieke bezoeken uitgewisseld en in 2010 werd een postume buste van Arafat onthuld in de wijk Azcapotzalco van de stad.

Maar tegen die tijd was de relatieve vrijmoedigheid van de natie aan het Palestijnse front opgelost in een hardnekkige trouw aan het buitenlands beleid van de VS. Toen het Brazilië van Lula da Silva in december van dat jaar de Palestijnse staat erkende, wat Washington en Tel Aviv woedend maakte, werd het straaltje eerdere erkenningen (de belangrijkste daarvan, de regering van Hugo Chávez in Venezuela) een vloedgolf: tegen Kerstmis, Argentinië, Bolivia en Ecuador had dit voorbeeld gevolgd, in de loop van de volgende maanden vergezeld door Chili, Guyana, Peru, Suriname en Uruguay. Kortom, praktisch heel Latijns-Amerika en het Caribisch gebied maakten gemeenschappelijke doelen met Oost-Europa, Azië en het Zuiden door Palestina te erkennen: zo’n 139 landen in totaal. De enige overblijvers waren Panama, een paar van de eilandstaten en Mexico.

In de afgelopen jaren zijn de betrekkingen tussen Mexico en Israël bemoeilijkt door andere factoren. Toen Donald Trump in 2016 voorstelde om een ​​muur langs de grens te bouwen – een project dat vooral in Mexico werd verguisd – noemde hij specifiek de Israëlische Gaza-muur als model. Met nonchalante minachting voor de Mexicaanse publieke opinie tweette premier Benjamin Netanyahu amper een week na de inauguratie van Trump dat de grensmuur een “goed idee.”

Onmiddellijk sprongen Israëlische bedrijven zoals Magal Security Systems, surfend op een golf van stijgende aandelenkoersen, in de bres om hun claims in te zetten. Verre van een eenmalig belang, was dit slechts het laatste in een lange reeks Israëlische bedrijven die de lessen van het “Gaza-laboratorium” toepast op de Amerikaans-Mexicaanse grens, die teruggaat tot de Obama-jaren en daarvoor.

Israëlische beveiligingsfirma’s voerden ook hun waren uit in Mexico, met giftige resultaten. In 2011 verwierf het ministerie van Defensie van de conservatieve president Felipe Calderón als eerste ter wereld Pegasus-spionagesoftware, ontwikkeld door de Israëlische NSO Group. De interesse in het verspreiden van de software was zo groot dat Calderóns minister van Veiligheid en rechterhand, Genaro García Luna, probeerde om te draaien en het aan de deelstaatregering van Coahuila te verkopen, volgens getuigenissen van de ex-penningmeester van de staat. In februari vond een federale jury in Brooklyn García Luna schuldig aan samenzwering met het Sinaloa-kartel.

Gewapend met de kracht van Pegasus – die de inhoud en contacten van een telefoon kan opzuigen, oproepen kan opnemen, filmen via de camera van de telefoon en locaties kan lokaliseren – gebruikte de volgende regering van Enrique Peña Nieto het op grote schaal en bespioneerde journalisten, zakenmensen en mensenrechtenadvocaten , en politici van alle partijen, waaronder de huidige president Andrés Manuel López Obrador (AMLO) en zo’n vijftig leden van zijn familie en binnenste kring. (Volgens een recent onderzoek gebruiken de Mexicaanse strijdkrachten Pegasus nog steeds om journalisten en federale functionarissen te bespioneren, zoals ondersecretaris Alejandro Encinas, die zijn misbruik in het verleden onderzoekt.)

Een drijvende kracht achter Pegasus in de regering van Peña Nieto was Tomás Zerón. Als hoofd van de Criminal Investigation Agency (AIC in het Spaans), een inmiddels ter ziele gegane afdeling van het parket van de procureur-generaal, gaf Zerón in 2014 toestemming voor de aankoop van spionagesoftware ter waarde van miljoenen dollars, waaronder Pegasus. contact met sleutelfiguren in het netwerk van Israëlische beveiligingsbedrijven, waaronder Avishay Samuel Neriya, partner van Uri Emmanuel Ansbacher in het bedrijf BSD Security Systems. Ansbacher was op zijn beurt de belangrijkste distributeur van NSO Group-producten in Mexico.

In september van dat jaar verdwenen drieënveertig studenten van de Normal Rural School of Ayotzinapa in de stad Iguala, Guerrero. Als hoofd van de AIC kreeg Zerón de opdracht om het onderzoek te leiden, een taak die hij uitvoerde met een bijzondere combinatie van wreedheid, leugenachtigheid en onbekwaamheid.

Naast de basisfouten van het verkeerd omgaan met bewijsmateriaal, het negeren van aanwijzingen en het niet volgen van de bewakingsketen, bemoeiden Zerón en zijn team zich actief met het onderzoek door bewijsmateriaal te planten op de plaats waar de lichamen van de studenten naar verluidt werden verbrand en bewijsmateriaal te verkrijgen door middel van marteling. , waardoor het onbruikbaar wordt. In een video die in 2020 werd uitgebracht, wordt Zerón, in het zwart gekleed en als een groot-inquisiteur door de cel marcheren, gezien terwijl hij een halfnaakte verdachte met een kap die wordt geïdentificeerd als Felipe Rodríguez, alias “El Cepillo”, van het Guerreros Unidos-kartel ondervraagt. “Eén foutje en ik vermoord je, vriend”, hoor je Zerón zeggen.

Dit alles leidde tot de creatie van wat de toenmalige procureur-generaal Jesús Murillo Karam de ‘historische waarheid’ noemde: dat de studenten werden vermoord door het kartel, dat hen aanzag voor een rivaliserende bende – een zelfzuchtige stelling die sindsdien volledig in diskrediet is gebracht. Murillo Karam werd in augustus 2022 gearresteerd en blijft in de gevangenis in afwachting van zijn proces op beschuldiging van marteling, gedwongen verdwijning en belemmering van de rechtsgang.

Wat Zerón betreft, er is in 2020 een arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd op grond van zijn eigen aanklachten. Maar de grootinquisiteur was het land al ontvlucht, eerst naar Canada en vervolgens naar Israël, dat vreemd genoeg geen uitleveringsverdrag heeft met Mexico. En daar, bijna vier jaar later, blijft hij. De regering van AMLO heeft in september 2021 om zijn uitlevering verzocht. In juni van dit jaar heeft ze hier opnieuw om gevraagd. Israël heeft geweigerd en heeft ervoor gekozen om in plaats daarvan Zeróns asielaanvraag langzaam te laten lopen. Het is leuk om vrienden op hoge plaatsen te hebben.

In een artikel uit 2021 in de New York Times, deed een hoge Israëlische functionaris geen poging om het feit te verbergen dat zijn regering Zerón beschermde. Destijds stemde Mexico, net als bij eerdere gelegenheden, om toestemming te geven voor een onderzoek van de Verenigde Naties naar Israëlische oorlogsmisdaden: met name de elf dagen durende aanval op Gaza in mei van dat jaar. Destijds had de Israëlische ambassade in Mexico geprobeerd onder druk te zetten de AMLO-administratie om haar te steunen bij de stemming over de Mensenrechtenraad; toen dat niet lukte, schakelde het de Mexicaanse ambassadeur, Pablo Macedo, in voor overleg.

Niet alleen de ambtenaar die in de Keer stuk erkent dit lik-op-stuk-antwoord voor Mexico’s “vijandige acties” bij de VN; hij ging zelfs een stap verder door te suggereren dat Zeróns overduidelijk egoïstische asielaanvraag zou kunnen worden geaccepteerd omdat “net zoals Mexico Israël straft voor misdaden die het niet heeft begaan. . . . Het kan de heer Zerón om politieke redenen vervolgen. Kortom, een afwijkende poging om een ​​gelijkwaardigheid vast te stellen tussen een stemming om mensenrechtenschendingen te onderzoeken en het huisvesten van een op de Interpol-lijst geplaatste voortvluchtige die wordt gezocht voor marteling en gedwongen verdwijning. “Waarom zouden we Mexico helpen?” concludeerde de ambtenaar.

Het verhaal eindigt niet bij Zerón. In dezelfde mei 2021 werd een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de professor, televisiepersoonlijkheid en voormalig diplomaat Andrés Roemer wegens verkrachting; tussen mei en juli werden nog drie aanklachten wegens verkrachting en seksueel misbruik ingediend.

United Mexican Journalists (Periodistas Unidas Mexicanas), een collectief dat opkomt voor vrouwenrechten in de journalistiek, heeft eenenzestig getuigenissen verzameld van vrouwen die beweren seksueel misbruik te hebben gepleegd door de man die de ‘Mexicaanse Weinstein’ wordt genoemd. Maar zelfs voordat de arrestatiebevelen werden uitgevaardigd, was de verdachte comfortabel geïnstalleerd in Israël, nadat hij het land was binnengekomen ondanks de reisbeperkingen van COVID-19. Net als Zerón heeft Mexico Israël formeel verzocht Roemer uit te leveren; net als Zerón is Roemer het onderwerp van een rood alarm van Interpol; en net als Zerón blijft Roemer comfortabel genesteld in Israël zonder enig teken dat hij in gevaar is om te moeten vertrekken.

Het is moeilijk te overschatten hoe Israëls afscherming van gezochte voortvluchtigen de publieke opinie in Mexico heeft gekweld. Wat AMLO betreft, hij is tijdens zijn ochtendpersconferenties herhaaldelijk op het onderwerp teruggekomen. Op 15 maart verklaarde de president ronduit: “Israël kan geen bescherming bieden aan een folteraar” en riep hij de Joodse gemeenschap in Mexico op om in de zaak te pleiten. “Het belangrijkste voor ons is om op te helderen wat er met de jongeren in Ayotzinapa is gebeurd”, voegde hij eraan toe.

Op 31 mei, kort voordat hij zijn tweede uitleveringsverzoek stuurde, kwam hij op de kwestie terug: “Het is niet mogelijk [for Israel] om iemand te beschermen die beschuldigd wordt van marteling in Mexico. Geen enkel land zou folteraars moeten beschermen, laat staan ​​een land waarvan de mensen hebben geleden onder martelingen.”

Het kan zijn dat de AMLO-regering toch van plan was Palestina te erkennen, ondanks enorme druk van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Maar het is moeilijk om aan de conclusie te ontkomen dat de president, die genoeg had gekregen van het spelen door Israël over kwesties van zo’n ernstige criminaliteit, besloot om zelf wat stukken te verplaatsen. Daarbij is Mexico een stap verder verwijderd van Washington en dichter bij de gevestigde regionale consensus in Latijns-Amerika.

Welke rotonde er ook genomen werd om naar Rome – of beter gezegd Gaza – te komen, de beslissing is de juiste. En met de toenemende invloed van Mexico is het een beslissing die internationale weerklank zal vinden – zodra de media er aandacht aan besteden.