Mohammed Naeem
Ik denk dat de belangrijkste sleutel tot het begrijpen van de relatie van Egypte met Gaza momenteel de erkenning door Caïro is van de onafhankelijkheid van het Palestijnse nationale besluitvormingsproces na de nederlaag van 1967. Dit veranderde de relatie van Gamal Abdel Nasser met Yasser Arafat van een scepticisme jegens de PLO. Palestine Liberation Organization) hoofd van een van de ondersteunende organisaties. Na 1967 erkende Egypte de PLO als de legitieme Palestijnse vertegenwoordiger. Het erkende ook het bestaan van een Palestijns volk, en niet slechts een Arabisch volk in Palestina, dat de speerpunt vormt van het verenigde Arabische project.
Egypte wil Gaza behouden als een plaats onder het bestuur van de Palestijnen, en is absoluut niet bereid om op dit standpunt compromissen te sluiten. Egypte wil Gaza niet controleren. Het zou zeer schadelijk zijn voor Egypte als het een gebied zou moeten beheren met twee miljoen mensen en tienduizenden gewapende mannen, waaronder duizenden getrainde elitetroepen. Dit is iets dat de politieke gelijkheid binnen Egypte zelf sterk kan beïnvloeden en zelfs bedreigen. Dit is de dikste rode lijn van allemaal, ongeacht de verleidingen of druk.
Egypte heeft de les al geleerd dat het verantwoordelijk is voor de Gazastrook tussen 1948 en 1967 in het licht van de Palestijnse guerrilla-aanwezigheid, aangezien dit een van de redenen was voor de oorlog van 1956. Waarom viel Israël in 1956 aan? Omdat de Palestijnse guerrillastrijders, onder leiding van een Egyptische luitenant-kolonel genaamd Mustafa Hafez, vier of vijf jaar lang tegen de Israëliërs hebben gewerkt. Dit werd uiteindelijk een van de rechtvaardigingen voor de Israëlische deelname met Groot-Brittannië en Frankrijk aan de tripartiete agressie die in westerse verhalen bekend staat als de Suez-crisis.
Maar terugkerend naar de kwestie van de Egyptische institutionele geest en zijn polen: mijn mening is dat er geen polen zijn. De Egyptische staat is zo sinds 1967. De juli-staat die voortkwam uit de staatsgreep van de Vrije Officierenbeweging van 1952 denkt op dezelfde manier over zijn veiligheid en soevereine incarnaties, of we het nu hebben over het leger, de inlichtingendiensten of de politie. Misschien zijn het leger en de inlichtingendiensten meer gespecialiseerd vanwege hun specifieke kennis van de Israëlische en Palestijnse dossiers – en nog belangrijker, hun monopolie op de juiste, gedetailleerde informatie daarover.
Het mag niet worden onderschat dat de huidige regionale realiteit in de eerste plaats gebaseerd is op de Camp David-akkoorden tussen Egypte en Israël, die de meest gevestigde en stabiele afspraak in de regio sinds bijna vijftig jaar vertegenwoordigen. Afspraken maken is één ding, maar knoeien met de Camp David-akkoorden is iets heel anders.
We moeten ook bedenken dat de vrede tussen Egypte en Israël niet de vrede van de dapperen is, zoals Anwar Sadat zei. Het is eigenlijk dichter bij de vrede van slangen. Het is een oude en gevestigde vrede – een erfenis van samenwerking, veiligheidscoördinatie en wederzijds zakendoen. Maar tegelijkertijd is het een vrede tussen vijanden, waarbij elke partij zich terdege bewust is van haar structurele vijandigheid jegens de ander. Het is een vijandigheid die zich elk moment plotseling kan uiten.
Hier moet ik even ingaan op iets buiten Gaza. De wereld en de regio hebben Egypte a priori en decennia lang behandeld als een kracht voor vrede en stabiliteit in het Midden-Oosten. De vraag is: wat zijn de garanties voor de voortzetting van deze impuls terwijl de grenzen van Egypte allemaal in brand staan? Kijk naar Soedan, Libië en nu Gaza. . .
Waarom wordt het bestaan van een ‘vreedzaam Egypte’ als vanzelfsprekend beschouwd terwijl het land met Ethiopië voor een strategische, existentiële uitdaging staat over de bronnen van de Nijl, en ook voor existentiële uitdagingen op het niveau van zijn overheidsfinanciën en economie? Deze regio, en zelfs de wereld, is zich nog steeds niet bewust van het idee van Egypte als een kracht van sabotage en escalatie. Dit is iets dat lokaal, regionaal en mondiaal angstaanjagende kosten met zich mee kan brengen.
Bron: jacobin.com
