Immigrantenactivisten en hun bondgenoten in Frankrijk hebben een zeldzame ademruimte gekregen. Donderdag heeft de Constitutionele Raad, het orgaan dat belast is met het controleren van de grondwettigheid van wetsvoorstellen die in het parlement zijn aangenomen, enkele van de meest draconische maatregelen uit de nieuwste immigratiewet van president Emmanuel Macron verworpen. De wetgeving was het grootste deel van de afgelopen herfst de belangrijkste gebeurtenis in de binnenlandse politiek en werd pas goedgekeurd in het parlement dankzij de hulp van de rechtse oppositiepartijen. De steun van het extreemrechtse Rassemblement National was doorslaggevend voor de aanneming van het wetsvoorstel, waarbij Marine Le Pen een “ideologische overwinning” claimde op haar fetisjonderwerp.
Haar gezelschap had een goede reden om feest te vieren. De wetgeving in haar volledige vorm schrapte veel punten op het nationalistische verlanglijstje, wat een dramatische versnelling markeerde in de aanval op buitenlanders in Frankrijk. Tot de onderdelen die de Raad voor de Grondwet deze week naar voren heeft gebracht, behoren onder meer een aanval op het beginsel van geboorterecht, waardoor een einde kwam aan de automatische burgerschapsrechten voor kinderen van niet-onderdanen op Frans grondgebied, beperkingen op gezinshergroepering (geregulariseerde immigranten worden vergezeld door familieleden), de het bevoorrechten van burgers voor toegang tot sociale rechten en voordelen, het creëren van een specifiek misdrijf voor buitenlegale aanwezigheid in Frankrijk, en het houden van jaarlijkse parlementaire stemmingen over quota voor het afleveren van visa – in feite een plafond voor de immigratiebegroting, goed ontworpen voor extreemrechts. Het besluit blokkeert eveneens de poging om immigranten zonder papieren uit te sluiten van noodhulp op het gebied van huisvesting, of een nieuwe eis dat studenten van buiten de Europese Unie een grote financiële garantie moeten betalen, die alleen zou worden teruggegeven als ze Frankrijk verlaten of een baancontract veiligstellen.
Het besluit van donderdag maakt de nieuwe wet officieel niet ongedaan. Hoewel het in zijn geheel kan worden teruggestuurd voor herwerking door het parlement, heeft de regering van Macron ervoor gekozen de wetgeving in zijn meer ingekorte vorm af te kondigen. Tot de overgebleven elementen behoren de uitbreiding van de deportatievoorwaarden, een verlenging van de tijd voor het vasthouden van buitenlanders in speciale detentiegevangenissen, en nieuwe visumcriteria die ‘respect voor republikeinse waarden’ eisen.
Normaal gesproken begroetten demonstranten die zich donderdagmiddag in het centrum van Parijs hadden verzameld tijdens de terugtocht het besluit met voorzichtige opluchting. Ter ere van wat La France Insoumise de afwijzing van “de meest ranzige en beschamende elementen van de wet” noemt, roepen maatschappelijke organisaties, rechtenactivisten en de hele linkse oppositie in het parlement nog steeds op tot de volledige intrekking van de wetgeving.
Vreemd genoeg proberen figuren uit de fragiele regering van Macron ook een kleine overwinning uit te roepen, waarbij ze beweren dat de Constitutionele Raad de maatregelen heeft gehandhaafd waar zij op had aangedrongen, terwijl ze datgene wat erin was opgenomen, weggooide om rechtse steun te winnen. De hoofdsponsor van de wet, de harde minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin, overleefde een kabinetswisseling na de afzetting van premier Élisabeth Borne eerder deze maand. Op X, Hij schreef dat de uitspraak “het gehele wetsvoorstel van de regering bekrachtigt: nog nooit heeft een wet zoveel instrumenten geboden om delinquenten uit te zetten of zo streng geweest op het gebied van de integratie van buitenlanders.”
Maar Frans rechts zou wellicht het meest kunnen profiteren van deze laatste wending in het verhaal van Macrons immigratiehervorming – ook al hebben zij in de laatste uitspraak nominaal het meeste te klagen. Dit besluit zal olie op het vuur van de rechtse woede gooien over de vermeende inbreuken op de parlementaire soevereiniteit door niet-gekozen rechters. In navolging van hun collega’s in plaatsen als Israël, Hongarije en Polen wil Frans rechts graag hun oproepen verankeren om de fundamentele wet van het land te veranderen om de politieke meerderheden te bevrijden van de beperkingen van gerechtelijk toezicht en liberale waarborgen.
“Drie op de vier Fransen willen onze grenzen drastisch versterken”, aldus het rechtse dagblad Le Figaro in het hoofdartikel van 26 januari over de uitspraak. ‘De wijze mannen [a moniker for the council’s judges] verhindert dit, en onze gouverneurs weigeren een referendum te houden. Moet de wil van de meerderheid ophouden waar die van de rechters begint?” Een opiniestuk van 23 januari van de conservatieve jurist Guillaume Drago, ook voor Le Figarobetreurde het dat de huidige grondwet wetgevers “beperkt, gecorseteerd en verhinderd laat om wetgeving te wijzigen waarvan iedereen weet dat deze buitengewoon gunstig is voor buitenlanders, in die zin dat deze hen fundamentele rechten en vrijheden verleent.”
Er is hier sprake van een grote mate van overdrijving. In feite was het besluit van 25 januari kenmerkend terughoudend: veel van de zaken die werden afgekeurd, werden gedaan op procedurele gronden, als ongeoorloofde rijders die te ver afweken van het doel van de wetgeving. Dit betekent dat ze in latere wetsvoorstellen weer naar boven kunnen komen, in afwachting van een inhoudelijke uitspraak. Maar wat rechts echt wil is een frontale confrontatie met een constitutioneel precedent dat beweert een evenwicht te zoeken tussen de rechten van buitenlanders en de hulpmiddelen van reden vermelden – een confrontatie die de balans volledig in het voordeel van laatstgenoemde zou doen doorslaan.
Rechts citeert graag enquêtes waaruit blijkt dat meer dan 70 procent van de kiezers de voorgestelde wetgeving steunt – een feit dat niet zo verrassend is in het huidige mediaklimaat, hoewel immigratie nog steeds achter andere publieke prioriteiten staat, zoals koopkracht, gezondheidszorg. zorg en sociale bescherming. Het beweert dat de Franse drang naar strengere immigratiewetgeving wordt verlamd door procedurele eierkoppen en andere vormen van ‘mensenrechtenisme’. Deze kritiek is wat de onderstroom van het illiberalisme in heel Europa drijft. Het doel ervan is om de meerderheidssoevereiniteit volledig te isoleren van gerechtelijk toezicht en de suprematie van het nationale recht boven inmenging van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en verdragen als het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens te verankeren.
“Deze zeer brede afkeuring, zowel qua vorm als qua inhoud, onderstreept het feit dat alleen een hervorming van de grondwet het mogelijk zal maken om te reageren op de migratie-uitdagingen die ons land zo hard treffen”, klaagde het Rassemblement National in zijn persbericht. de beslissing. Leiders van de oude centrumrechtse Republikeinen eisen ondertussen dat het parlement een nieuwe wet aanneemt om de gecensureerde maatregelen opnieuw in te voeren, waarbij Éric Ciotti de ‘kleine kaste die het land regeert en de Fransen van hun soevereiniteit berooft’ hekelt.
Dergelijke kritiek stapelt zich in Frankrijk al een tijdje op. Een van de oude bumpersticker-beleidsplannen van de LePenisten probeert een principe van ‘nationale voorkeur’ in te voeren, of liever gezegd, dit te generaliseren naar alle geledingen van de samenleving. In werkelijkheid heeft de wet lange tijd ruimte gelaten voor een ruim onderscheid tussen burgers en vreemdelingen. In 1997 kreeg het tweede boek van de protofascistische oproerkraaier Éric Zemmour de titel: De staatsgreep van de rechters – een brede kant tegen een rechtssysteem dat naar verluidt de nationale zeden en de volkssoevereiniteit ondermijnt. Hoewel ze afgelopen herfst uiteindelijk buitenspel werden gezet bij de parlementaire onderhandelingen, omvatten de vele eisen van rechts onder meer referenda over immigratie en het wijzigen van de grondwet – oproepen die dit besluit alleen maar zal aanwakkeren.
Er had eigenlijk nooit een meerderheid voor deze wet moeten zijn. Als Macron serieus was met het blokkeren van extreem-rechts, zou hij nooit parlementaire goedkeuring en respectabiliteit hebben gecreëerd voor een LePenistisch immigratiepakket dat in strijd zou zijn met de grondwet – wat sleutelfiguren in de regering eind december openlijk erkenden, wat leidde tot een publieke berisping van de kant van de regering. president van de rechtbank, Laurent Fabius. De volwassenen in de zaal hebben zichzelf opnieuw in diskrediet gebracht – en hebben opnieuw een symbolische overwinning overhandigd aan mensen die hen willen begraven.
Bron: jacobin.com
