Sylvain Cypel
De vergelijking met de blanke overheersing in de zuidelijke staten van de VS was het duidelijkst tussen 1948 en 1967, na “de Nakba”, de verdrijving door Israël van ruim 85 procent van de Palestijnse inwoners uit de gebieden die in 1949 die van de staat Israël werden. Op dat moment was het aantal Palestijnen dat in Israël achterbleef teruggebracht tot iets meer dan 10 procent van de bevolking.
Maar met Israëls bezetting van de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en Gaza in juni 1967 werd de demografische relatie tussen Joden en Palestijnen in het gebied dat nu door Israël wordt gecontroleerd geleidelijk op zijn kop gezet. Nu, “tussen de rivier de Jordaan en de Middellandse Zee”, zoals het gezegde luidt, zijn er 7,5 miljoen Joden en 7,3 miljoen Palestijnen. Dat is bijna gelijkwaardig. Vanuit dit gezichtspunt zijn we niet alleen getuige van een vorm van apartheid, maar ook van een traditionele koloniale bezetting. Er is geen ‘onderdrukte minderheid’ en geen ‘onderdrukte meerderheid’, maar het ene volk wordt gedomineerd door het andere.
Er zijn veel elementen van de apartheid in Israël: het feit dat de “fundamentele wet” van Israël in 2018 verschillende rechten voor joden en niet-joden vastlegde; het feit dat veel Israëlische steden de Palestijnen wettelijk verbieden er te wonen; het feit dat verschillende wetten van toepassing zijn op joden en niet-joden in de bezette Palestijnse gebieden; het feit dat verschillende wegen door verschillende mensen worden gebruikt. De lijst gaat maar door.
Ik denk echter dat de uitdrukking ‘apartheid’, hoewel nuttig omdat deze onmiddellijk expliciet is (ik gebruik hem zelf), in de Israëlisch-Palestijnse context minder nauwkeurig is dan ‘kolonistenkolonialisme’.
Kortom, het Israëlisch-Palestijnse conflict is in de eerste plaats een kwestie van land geworden. Dit is de reden waarom Israël tijdens zijn recente militaire operatie in Gaza aanvankelijk probeerde de bevolking te verdrijven. Het is ook de reden waarom het leger en de kolonisten op de Westelijke Jordaanoever er alles aan doen om het dagelijks leven van de Palestijnen onmogelijk te maken. De hoop is om een situatie te creëren waarin ze kunnen worden verdreven.
Vanuit dit gezichtspunt is het Israëlische kolonialisme niet vergelijkbaar met bijvoorbeeld het Franse kolonialisme in Algerije of het racistische systeem in Zuid-Afrika. In Algerije monopoliseerden de Fransen land door zichzelf te verrijken met de arbeid van de inheemse bevolking, zoals bij de Amerikaanse slavernij. Het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime probeerde zichzelf ook te verrijken met de arbeid van de zwarte massa. In Israël bestaat dit element ook, maar is marginaal. Het fundamentele idee is om het land in beslag te nemen en de bewoners ervan te verdrijven. Het is een vorm van kolonialisme die idealiter streeft naar volledige etnische scheiding: politiek, sociaal en territoriaal.
Bron: jacobin.com
