De grootste supermarktketen van Canada, die groeiende winsten heeft geoogst doordat de prijzen voor levensmiddelen uit de hand zijn gelopen, heeft de hele maand mei te maken gehad met een consumentenboycot.
Loblaw Groceries bezit en exploiteert meer dan vierentwintighonderd winkels in Canada, waaronder de vlaggenschip Loblaws-supermarkten, discountkruidenier No Frills en de grootste drogisterijketen van het land, Shoppers Drug Mart. Het bedrijf is betrokken bij het bankwezen via het merk PC Financial, dat bankrekeningen en creditcards omvat die zijn gekoppeld aan het beloningssysteem in de winkels van het bedrijf, en leveringen via PC Express.
Het grootste deel van de inkomsten van dit megabedrijf komt echter uit de verkoop van voedsel. Van de totale omzet van $13,6 miljard die het bedrijf in het eerste kwartaal van 2024 rapporteerde, kwam $9,4 miljard uit de levensmiddelendetailhandel, wat neerkomt op 69 procent. Aandeelhouders staken $460 miljoen aan winst in hun zak, een stijging van 10 procent ten opzichte van het eerste kwartaal van 2023. Ondertussen wordt 18 procent van de Canadese huishoudens geconfronteerd met voedselonzekerheid.
Van 2001 tot 2015, een periode die overlapt met het werk van minister van Transport Pete Buttigieg als McKinsey-consultant voor het bedrijf, nam Loblaw samen met enkele van zijn concurrenten deel aan een plan om de prijs van bepaalde soorten brood kunstmatig op te drijven. Het bedrijf heeft zich in 2015 aangesloten bij het nationale mededingingsbureau, waarvoor het immuniteit tegen vervolging kreeg. Klanten ontvingen op hun beurt cadeaubonnen van $ 25 van het bedrijf.
Loblaw-voorzitter Galen Weston, telg uit de op twee na rijkste familie van Canada, is het publieke gezicht geworden van de hebzucht van de kruideniers door in de reclamespots van het bedrijf te verschijnen en namens het bedrijf in het Canadese parlement te getuigen, waarbij hij elk verband tussen winst en prijzen voor levensmiddelen van de hand wijst. Hij zegt dat de boycot zijn oorsprong vindt in ‘misplaatste kritiek’, die ‘een misverstand verraadt over wat de voedselprijzen in dit land feitelijk omhoog drijft.’
De boycotcampagne, georganiseerd door leden van de subreddit r/loblawsisoutofcontrol, eist prijsplafonds voor bepaalde essentiële artikelen, een toezegging om een einde te maken aan de prijsopdrijving, grotere kostentransparantie en dat het bedrijf de gedragscode voor kruideniers van de federale overheid ondertekent. .
Halverwege mei behaalde de boycot een kleine overwinning toen Loblaw zijn verzet tegen de gedragscode liet varen. Deze halve maatregel van regelgeving, die strikt de relaties van kruideniers met hun leveranciers aanpakt, neemt de foutieve marktlogica over dat dit noodzakelijkerwijs zal resulteren in een betere deal voor de consument.
“Er bestaat geen twijfel over dat als je voor meer stabiliteit op de markt zorgt en er meer kosten worden verlaagd, dit uiteraard een positieve invloed zal hebben op de prijzen”, vertelde Gary Sands van de kleinburgerlijke Canadian Federation of Independent Groceries aan de Canadese omroep CTV.
Deze zelfde mystificatie van marktmechanismen onderstreepte Loblaws aanvankelijke bezwaar tegen de code, waarbij CFO Richard Dufresne van het bedrijf in een brief aan het parlement beweerde dat het “de voedselprijzen voor Canadezen met meer dan $ 1 miljard zou verhogen.” Deze zorgen werden herhaald door een vertegenwoordiger van Walmart, dat nu de enige tegenvaller is bij het ondertekenen van de code.
Naleving van de code zou het voor Weston veel moeilijker maken om de leveranciers de schuld te geven van de stijgende voedselprijzen. Maar dat is het ongeveer.
Een veel bemoedigender resultaat van de boycot is de toegenomen omzet voor kleine detailhandelaren en coöperaties, die lokale, biologische, eerlijke handel en afvalvrije producten aanbieden. Deze verschuiving toont aan dat Canada’s oligopolie op het gebied van de levensmiddelensector niet noodzakelijk of onvermijdelijk is.
Niet iedereen heeft echter toegang tot een plaatselijke, onafhankelijke kruidenier. Voor Shawn Chandler, die in Wallaceburg woont, een stad met twaalfduizend inwoners in het zuidwesten van Ontario, zijn zijn enige boodschappen de Loblaw-eigendom No Frills of Walmart. “Ik ga niet meer uitgeven alleen maar om naar Walmart te gaan”, zei hij in een interview met de Canadian Broadcasting Corporation (CBC). Dit gebrek aan keuze voor de consument wordt vergroot in noordelijke en afgelegen gemeenschappen en in reservaten van de First Nations.
Het valt niet te ontkennen dat de Loblaw-boycot, ondanks de zwakke punten ervan, mensen heeft doen praten over de fundamentele onrechtvaardigheid van de stijging van de voedselprijzen naast de bedrijfswinsten, waardoor de trickle-down-economie in de ogen van het Canadese publiek in diskrediet is gebracht. Om deze reden hebben de media-shills van de industrie overuren gemaakt om de lof van Loblaws en zijn publieke mascotte te zingen.
Een ongetekend hoofdartikel in de rechtervleugel Nationale Postkopte: “Loblaw is een echt Canadees succesverhaal – geen wonder [Justin] Trudeau wil het vernietigen”, juicht “captains of industry als Weston”, die onterecht worden verguisd vanwege hun zakelijk inzicht.
Sylvain Charlebois, academicus van de Dalhousie Universiteit, de zelfbenoemde ‘voedselprofessor’ die in 2018 een onderzoeksbeurs van $60.000 ontving van de Weston Foundation, is, op zeldzame uitzonderingen na, een van Loblaws meest fervente verdedigers in het Canadese publieke debat. Voor Charlebois is alles behalve de winst van de kruideniers de oorzaak van de stijgende voedselprijzen.
Zeker, Loblaw heeft “de schuld van bepaalde dingen”, zei Charlebois in een illustratief CBC-interview op 2 mei, “maar het ligt niet aan de consument, maar aan de industrie.”
“Het is verkeerd om te zeggen dat Loblaws zijn prijzen ten onrechte verhoogt, maar maakt Loblaws misbruik van zijn macht in de toeleveringsketen? Absoluut. Hetzelfde geldt voor Walmart”, zei hij. Dat is het, het hele verhaal – het is de toeleveringsketen, wij plebs snappen het gewoon niet.
In een opiniestuk van 4 mei voor de Toronto zon tabloid verwijst Charlebois naar de ‘vermeende anti-Loblaw-boycot’, waarbij hij zelfvoldaan opschept dat ‘er geen waarneembare verandering is opgetreden in het klantenverkeer in de winkels van Loblaw.’
Charlebois noemt de gedragscode veelzeggend ‘essentieel’ voor het bereiken van synergie tussen leveranciers en retailers. “Dit is het echte probleem dat de boycot had moeten benadrukken, in plaats van een populistisch standpunt in te nemen, aangewakkerd door collectieve vijandigheid jegens één enkel bedrijf en individu – een werkelijk nutteloze en misleidende poging”, schreef hij, en noemde de boycot “ineffectief en kinderachtig.”
In een kolom voor Kruispunt West-Centraaleen obscure rechtse website, beweert Charlebois dat organisatoren van boycots “experts en academici aanvallen en bedreigen die het niet eens zijn met hun standpunt en journalisten hebben aangevallen die afwijkende meningen melden en bijna sekte-achtig gedrag vertonen.”
Deze retoriek weerspiegelt soortgelijke ongefundeerde beweringen die Charlebois heeft gedaan over academici die koolstofbelasting verdedigen, een beleid waarvan de voedselprofessor ook heeft gesuggereerd dat het meer te maken heeft met het verhogen van de voedselprijzen dan met winsten.
“Zodra men de gebruikte gegevens of de methodologie in twijfel trekt, bestookt de hele pro-koolstofbelastingmenigte met geweld de weinige individuen die het durven bekritiseren van de twijfelachtige wetenschap die kostbaar beleid voor Canadezen ondersteunt”, schreef hij in een artikel van april 2023. Zon kolom.
Naast Charlebois’ fantasieën over vervolging is er hier nog een belangrijkere parallel. Boycots van kruideniers zijn, net als CO2-belasting, marktgebaseerde tactieken die collectieve problemen proberen aan te pakken via individuele consumentenkeuzes. Op zichzelf zijn ze onvoldoende, maar ze wijzen in de richting van effectievere, beleidsgerichte oplossingen.
Het boycotten van Loblaw is een goed begin om het publieke bewustzijn rond het verband tussen consumentenprijzen en winst te vergroten, maar zodra deze maand voorbij is, moet de boycotenergie worden vertaald in iets groters. Een meevallerbelasting op overwinsten, die Canada al heeft ingevoerd voor de banksector, zou een goed begin zijn om in één klap de hebzuchtige kruideniers en klimaatcriminelen aan te pakken.
Bron: jacobin.com
