Het is de vroege zomer van 2024. De oostelijke staten van Australië worden geteisterd door een ernstige droogte. Het voorgaande jaar, te beginnen met het El Niño-weerpatroon dat zich in het voorjaar van 2023 ontwikkelde, was er een van record weinig regenval en hoge temperaturen. Het land is uitgedroogd en bosbranden bedreigen dorpen en steden langs de oostkust.
In Sydney lijkt het erop dat de catastrofe van 2019 zich herhaalt. De stad wordt omringd door uit de hand gelopen branden. De lucht is al weken dik van rook. Bewoners bunkeren thuis met de ramen gesloten. Aan de stadsrand gloeit de lucht rood. Mensen houden de wind goed in de gaten, wetende dat de muur van vlammen elk moment kan naderen.
De grotendeels vrijwillige brandweermacht wordt tot het breekpunt uitgerekt. Er zijn meerdere brandweerlieden om het leven gekomen. Anderen zijn met uitputting in het ziekenhuis opgenomen. En omdat de temperaturen nog maar net de warmste maanden van de zomer ingaan, is er nog geen einde in zicht.
Binnen de klimaatgecontroleerde omgeving van een groot conferentiecentrum in de stad speelt zich echter een heel ander tafereel af. De afgelopen week zijn afgevaardigden van over de hele wereld ingevlogen om de eerste Global Nature Positive Summit bij te wonen. De conferentie werd in augustus 2023 aangekondigd door de federale regering en de Labour-regering van New South Wales, en is zwaar gepromoot als een gelegenheid om te praten over zakelijke kansen op het gebied van ‘natuurherstel’.
In de foyer van het conferentiecentrum, en in de eetzalen en bars van de luxe hotels eromheen, staan ministers uit landen over de hele wereld samen met leidinggevenden van fossiele brandstoffenbedrijven, bankiers, beheerders van hedgefondsen, leiders van grote milieu-ngo’s en een paar van geselecteerde vertegenwoordigers van inheemse groepen en gemeenschapsorganisaties.
De eerste sessie wordt geopend door Jakob Stausholm, CEO van mijnbouwgigant Rio Tinto. “Het is goed om zoveel van mijn collega’s uit de mijnbouw en de fossiele-brandstofindustrie hier vandaag te zien”, zegt hij. “Wij kennen als geen ander de waarde van het positief blijven van de natuur, zelfs als zoveel mensen om ons heen vastzitten in een natuurnegatieve mentaliteit.
‘En ik ben heel blij, net als de regering – sorry [cough], de hoofdsponsor van de conferentie, om onze eerste spreker voor vandaag voor te stellen. Verwelkom alstublieft mijn goede vriendin, de Australische minister van Milieu, Tanya Plibersek, op het podium”. De ruim 2.000 mensen staan op voor een uitgebreide staande ovatie.
“Bedankt, Jakob, en dank aan je geweldige premier uit New South Wales, Chris Minns. Ik wil graag beginnen met…’ Plotseling ontstaat er commotie achter in de kamer. Het lijkt erop dat een handjevol demonstranten erin is geslaagd om door de vele beveiligingslagen van de conferentie te komen en zich een weg door de gangpaden naar het podium baant, terwijl ze zingen: “Geen leugens meer! Klimaatactie nu!”
Een bewaker stormt vanaf de zijkant van het podium en gaat tussen de demonstranten en Plibersek staan, maar de minister lijkt onverstoorbaar. “Dit is een democratie”, zegt ze. “Je hebt recht op je mening.” De demonstranten beklimmen het podium en ontvouwen een spandoek met de tekst: “Stop met het groenwassen van de klimaatcrisis”.
“Je hebt recht op je mening”, vervolgt Plibersek, “maar je hebt niet het recht om de vrijheid van anderen te schenden. U heeft uw zegje gedaan, laat mij nu verder gaan”. De menigte mompelt – sommigen juichen, sommigen boegeroep, anderen kijken ongemakkelijk om zich heen. De demonstranten lijken vastbesloten te blijven. Op dit punt is een klein contingent politie de zaal binnengekomen en naar het podium gegaan. Op een knikje van Plibersek rennen de agenten de trap op en slaan alle demonstranten tegen de grond. Ze worden geboeid en weggesleept naar de backstageruimte.
‘Ik vertrouw erop dat je jongens ze op de juiste manier zullen behandelen, Chris’, zegt Plibersek, terwijl hij tussen de gezichten op de eerste rij op zoek gaat naar de NSW-premier. De premier lacht en steekt zijn duim omhoog. De strenge antiprotestwetten van de staat – aangenomen in 2022 als reactie op ontwrichtende acties van klimaatactivisten – zijn een model geworden voor regeringen over de hele wereld. Velen in het publiek lachen ook. Ze zijn bezig met de grap.
‘Waar was ik nu? Oké, ik wil beginnen met het erkennen van de traditionele eigenaren van het land waarop we vandaag bijeenkomen, het Gadigal-volk van de Eora-natie, en mijn respect betuigen aan de oudsten uit het verleden, heden en opkomend. Ik denk dat het belangrijk is om deze erkenning te geven aan een volk dat al tienduizenden jaren de beheerders van dit land is.
‘Zonder al het harde werk dat ze hebben verricht, zouden we niet gezegend zijn met het land Australië dat we vandaag de dag kennen en waar we van houden – een land met een immense natuurlijke schoonheid, maar ook met een enorme natuurlijke rijkdom. Zonder hun beheer zouden we vandaag de dag niet de kans hebben om het potentieel van dit land, dat door sommige economen op wel 500 biljoen dollar wordt gewaardeerd, volledig te ontsluiten.
“Wat betekent het om ‘natuurpositief’ te zijn? In tijden als deze kan het moeilijk zijn om die mentaliteit vast te houden. Wanneer we naar buiten gaan – niet dat ik dat wil aanmoedigen [laughter]– worden we herinnerd aan enkele van de uitdagingen waarmee we worden geconfronteerd. Of het nu gaat om bosbranden, droogtes en hittegolven zoals we hier het afgelopen jaar hebben gezien, of om een van de andere grote klimaatgerelateerde rampen waar mensen vandaag de dag wereldwijd onder lijden, het kan moeilijk zijn om de zilveren rand te zien.
“Waar de Nature Positive Summit echter over gaat, is om dit allemaal vanuit een andere hoek te bekijken. Het gaat erom de kansen te zien in tegenspoed. Het betekent verder kijken dan de oppervlakkige dingen die mensen met een negatieve natuurmentaliteit bezighouden – de dood en vernietiging, de steeds snellere ineenstorting van ecosystemen, massale uitstervingen, al dat onheil en somberheid – en zich richten op de positieve kanten: de groeiende zakelijke kansen die bestaan in natuurherstel en in toenemende mate ook op het gebied van het herstel van de menselijke samenleving.
“Ja, we willen doorgaan met het opgraven en transporteren van die kolen en gas – met 116 nieuwe projecten in de pijplijn, dat is precies wat mijn regering doet. Maar er kan ook veel geld worden verdiend met het afvangen en opslaan van koolstof en andere compensatieprogramma’s. Er zijn kansen op het gebied van herbebossing, of op zijn minst plannen die er op de balans uit kunnen zien als herbebossing. En volgens ons plan om een ’groen Wall Street’ te creëren en de rechten op andere delen van de natuur te verkopen, zul je binnenkort hetzelfde kunnen doen met koalahabitats, rivieren, koraalriffen en nog veel meer.
“De mogelijkheden zijn eindeloos. En dan ben ik nog niet eens begonnen met de menselijke kant ervan. Terwijl ik vandaag tot jullie spreek, worden huizen aan de rand van deze grote stad bedreigd door brand. De komende weken zullen waarschijnlijk veel van deze huizen, en helaas ook enkele levens, verloren gaan. Dit is een tragedie. Maar met het soort ondernemersgeest waarvan ik weet dat die springlevend is onder de mondiale opinieleiders die vandaag in deze zaal bijeen zijn, kan ook dit in een kans worden omgezet.”
Terwijl de minister haar toespraak voortzet, voelt ze dat ze in de roos is geschoten. Het publiek wordt volledig meegesleept door het gedurfde en fantasierijke beeld dat zij schetst van een natuurpositieve toekomst vol nieuwe, potentieel zeer lucratieve kansen voor slimme investeerders, groene kapitalisten en goed bestuurde en samenwerkende NGO’s. Ze gelooft in deze toekomst en wil dat anderen er ook in geloven. Terwijl ze haar opmerkingen afrondt en wacht op de eerste vraag van het publiek, glimlacht ze, denkend aan het positieve artikel dat ze morgen waarschijnlijk in de krant zal krijgen. Financieel overzicht.
Buiten het conferentiecentrum stijgt de wind en de temperatuur. Wat een melkwitte rookwolk was geweest, is verduisterd tot een dikke, onheilspellende sluier. Het handjevol klimaatdemonstranten zit rustig, kletsnat van het zweet, achterin een zinderend verdeelbusje – nog steeds wachtend om naar de lock-up te worden gebracht. In de westelijke buitenwijken loeien sirenes.
FOTOCREDIT: Matt Hrkac (Flickr)
Bron: redflag.org.au
