Extreem rechts heeft het nieuwe constitutionele proces van Chili gekaapt

In 2019 werd Chili opgeschrikt door een massale protestbeweging die bekend is geworden als de Sociale Explosie. Een centrale eis van de Sociale Explosie was de afschaffing van de huidige grondwet, opgesteld in 1980 onder de door de VS gesteunde fascistische dictator Augusto Pinochet. In 2020 stemden de Chilenen in een referendum met overweldigende meerderheid voor een nieuw constitutioneel proces. Slechts twee jaar later verwierp een volksraadpleging echter met overweldigende meerderheid een nieuwe voorgestelde grondwet. Sindsdien heeft extreemrechts het proces gekaapt door de kiezers samen te voegen om een ​​nieuw grondwetsontwerp te creëren met hun eigen vertegenwoordigers. The Real News rapporteert vanuit Chili en spreekt rechtstreeks met vrouwen en LHBTQ-activisten in de frontlinie van deze strijd, die uitleggen hoe de nieuwe grondwet is uitgegroeid van een middel om gendergelijkheid uit te breiden tot een ernstige bedreiging voor de rechten van vrouwen en LHBTQ’s.

Producent, videograaf, vertaling: Nick MacWilliam
Verteller: Marlena Weinberg
Video-editor: Leo Erhardt
Videograaf: Simón Díaz-Cuffin
Extra beelden: Alborada Films, Universiteit van Santiago, Ruptly

Vertaling

Marlena Weinberg (verteller): Terwijl extreemrechts winst boekt in Chili, staan ​​LGBTQ-mensen en -vrouwen klaar om sociale rechten en gelijkheid te verdedigen.

LGBTQ-rechtenactivist (één): Het fascisme rukt op in dit land en de regering doet niets.

Lorena Astudillo, advocaat en campagnevoerder voor vrouwenrechten: We kunnen zeggen dat we met gevaren worden geconfronteerd. Het fundamentalistische discours wordt steeds sterker.

Pamela Valenzuela, 8M Feministisch Coördinatorcomité: Extreemrechts stimuleert haatzaaiende uitlatingen richting migranten en andersdenkenden, evenals haatzaaiende uitlatingen richting vrouwen.

Antonia Rolland, studentenactiviste: De onzekerheid bevindt zich op een crisisniveau dat niet kan voortduren, de huizencrisis kan niet voortduren, de onderwijs- en gezondheidszorgcrises kunnen niet voortduren.

Beatriz Bataszew, politieke gevangene onder Pinochet: De feministische strijd kan niet vooruitgaan zonder structurele veranderingen in het economische systeem.

Marlena Weinberg (verteller): Op 7 mei 2023 kozen de kiezers een meerderheid van conservatieve en extreemrechtse vertegenwoordigers om een ​​nieuwe grondwet op te stellen.

LGBTQ-rechtenactivist (één): Shit, het constituerende proces is niets waarvoor we hebben gekozen. Wij hebben deze klootzakken niet uitgekozen, zij hebben het op deze manier opgelost.

LGBTQ-rechtenactivist (twee): Het is van vitaal belang dat wij hier zijn en strijden voor een grondwet die ons omvat, die rekening houdt met onze rechten en beslissingen.

Lorena Astudillo, advocaat en campagnevoerder voor vrouwenrechten: Voor mij is het nieuwe constituerende proces niet geldig, omdat dit geen democratisch proces is geweest.

Marlena Weinberg (verteller): De omvang van de overwinning van rechts schokte veel mensen en kwam in de nasleep van de immense protesten die in oktober 2019 van start gingen tegen economische ongelijkheid en staatsrepressie.

Pamela Valenzuela, 8M Feministisch Coördinatorcomité: Er was een stijging van de metrotarieven en middelbare scholieren leidden de mobilisaties ertegen.

Beatriz Bataszew, politieke gevangene onder Pinochet: Alles wat ooit als een recht werd beschouwd, is nu een handelswaar.

Antonia Rolland, studentenactiviste: De opstand van 2019 was de opeenstapeling van wijdverbreide publieke onvrede.

Marlena Weinberg (verteller): De sociale explosie in Chili werd geconfronteerd met de blijvende erfenis van de dictatuur van Pinochet, die van 1973 tot 1990 regeerde.

Antonia Rolland, studentenactiviste: Mensen zeiden ‘genoeg’, ze waren het beu.

Marlena Weinberg (verteller): De beweging eiste een nieuwe grondwet ter vervanging van het document van de dictatuur uit 1980, dat nog steeds van kracht is.

Lorena Astudillo, advocaat en campagnevoerder voor vrouwenrechten: Miljoenen van ons gingen de straat op om “genoeg” te zeggen, dit kan niet langer doorgaan. Het was iets moois en hoopvols.

Pamela Valenzuela, 8M Feministisch Coördinatorcomité: Twee miljoen van ons waren op straat, toen kwam de pandemie en ze sloten ons binnenshuis op.

Lorena Astudillo, advocaat en campagnevoerder voor vrouwenrechten: Toen de politieke partijen betrokken raakten bij dit ‘vredesakkoord’, begonnen we achterdochtig te worden.

Marlena Weinberg (verteller): Maar afgelopen september leed een progressief ontwerp dat de rechten van vrouwen, de vertegenwoordiging van inheemse volkeren en de bescherming van het milieu garandeerde, een verpletterende nederlaag in het referendum.

Conservatieve voorstander: Geen communisme meer, Chili is vrij!

Lorena Astudillo, advocaat en campagnevoerder voor vrouwenrechten: Het idee van gelijkheid was belangrijk. Het idee om een ​​leven te leiden dat vrij is van mannelijk geweld.

Antonia Rolland, studentenactiviste: ‘Nepnieuws’ omringde de conventie voortdurend.

Lorena Astudillo, advocaat en campagnevoerder voor vrouwenrechten: De machtigen zijn bang voor sociale bewegingen, dus proberen ze deze te ontmantelen.

Antonia Rolland, studentenactiviste: Bovendien was de discussie altijd heel ver verwijderd van de mensen.

Marlena Weinberg (verteller): Er zou nog erger komen. Begin mei behaalde de extreemrechtse Republikeinse Partij, onder leiding van José Antonio Kast, het hoogste aantal stemmen bij het opstellen van een nieuw grondwetsvoorstel.

Lorena Astudillo, advocaat en campagnevoerder voor vrouwenrechten: De Republikeinen verschenen, volgelingen van Pinochet.

Marlena Weinberg (verteller): Kast, een fervent Pinochet-bewonderaar, werd bij de verkiezingen van 2021 tweede na de huidige president Gabriel Boric.

Jose Antonio Kast, leider van de Republikeinse Partij: U bent het nepnieuws, meneer Boric!

Marlena Weinberg (verteller): De resulterende grondwet zou zelfs nog verder naar rechts kunnen zijn dan de versie van Pinochet.

Pamela Valenzuela, 8M Feministisch Coördinatorcomité: Ik hoop dat we dat nooit meer zullen doen

We hebben een rechtse regering, maar als we een grondwet krijgen die meer pinochetista is dan de grondwet die al bestaat, zullen we de weinige vooruitgang die we hebben geboekt, verliezen.

Marlena Weinberg (verteller): De protestbeweging van 2019 concentreerde de vrouwenrechten met eisen voor een einde aan het patriarchaat, de ongelijkheid en de anti-abortuswetten.

Pamela Valenzuela, 8M Feministisch Coördinatorcomité: Seksuele en reproductieve rechten hebben in Chili een lange strijd om erkenning gekend. Van 1931 tot 1989 hadden we recht op abortus, bijna zestig jaar lang. Het was een van de wetten die de dictatuur naliet.

Marlena Weinberg (verteller): Chili heeft strikte wetten die abortus verbieden, evenals een hoog niveau van gendergerelateerd geweld en discriminatie.

Pamela Valenzuela, 8M Feministisch Coördinatorcomité: In elk aspect van het werk volharden we

de meest precaire omstandigheden. Vrouwen hebben altijd een lager salaris.

Antonia Rolland, studentenactiviste: Het gaat over de rechten van sekswerkers en het herkennen van de sociale namen van mensen die zich niet identificeren met hun geboortenaam, en hetzelfde geldt voor voornaamwoorden.

LGBTQ-rechtenactivist (drie): We vragen om erkenning voor wie we zijn en pakken bepaalde wetten aan die moeten veranderen.

Marlena Weinberg (verteller): Veel mensen vragen zich af hoe een constitutioneel proces dat zoveel beloofde, onder controle is gekomen van rechts.

Pamela Valenzuela, 8M Feministisch Coördinatorcomité: We bevinden ons in een tijd van bedreiging van de seksuele en reproductieve rechten en van organisaties en vrouwen die deelnemen aan deze strijd omdat zij het middelpunt van haat worden.

Lorena Astudillo, advocaat en campagnevoerder voor vrouwenrechten: Vrouwen worden aan de kaak gesteld

voor het plegen van abortussen. Ze zeggen dat uitgebreide seksuele voorlichting voor kinderen niet kan bestaan. Ze reanimeren figuren als de genocidale dictator Pinochet.

Beatriz Bataszew, politieke gevangene onder Pinochet: Helaas heeft de sociale explosie geen grote veranderingen teweeggebracht. Maar het bevestigde wel het besef dat de staat de mensenrechten zal schenden als het volk mobiliseert.

Marlena Weinberg (verteller): Op 11 september zal het in Chili vijftig jaar geleden zijn dat de door de VS gesteunde militaire staatsgreep tegen de socialistische regering van Salvador Allende plaatsvond, die het brutale regime van Pinochet installeerde. Voor deze vrouwen is de kunstvorm arpillera, die de politieke geschiedenis uit stof herschept, een manier om de strijd van de mensen in Chili te herdenken.

Vrouw in Arpillera-werkplaats (één): De arbeidersklasse in dit land is afgeslacht door het leger en de politie.

Vrouw in Arpillera-werkplaats (twee): Het is onze evolutie als volk, als land en fundamenteel als vrouwen om onze rechten te bevorderen. En dat is precies wat de sociale explosie was.

Vrouw in Arpillera-werkplaats (drie): Ze namen mensen gevangen, iets waar ik doorheen ging. Ze gooiden me in een auto totdat ze zich realiseerden dat ik niets had gedaan. Het was gewoon een protest.

Vrouw in Arpillera-werkplaats (vier): Dit is het bombardement op La Moneda op 11 september 1973. Dat is wat we proberen aan te tonen. Dit is een foto van hem [Allende]van wat er is gebeurd.

Marlena Weinberg (verteller): Na zo hard te hebben gevochten om de erfenis van de dictator omver te werpen, worden de Chilenen nu geconfronteerd met de grote mogelijkheid dat zijn volgelingen de koers van het land zullen bepalen.

Antonia Rolland, studentenactiviste: Een van de belangrijkste dingen die de dictatuur ons heeft ontnomen, was onze roep, onze macht om de straat op te gaan, onze stem te verheffen, onze enige optie.

Jose Antonio Kast, leider van de Republikeinse Partij: Wij vertegenwoordigen de enige manier om een ​​einde te maken aan het terrorisme waarmee we worden geconfronteerd. Er is geen ander.

Marlena Weinberg (verteller): Maar zou de opmars van extreemrechts aanleiding kunnen geven tot een nieuwe golf van verzet tegen het neoliberalisme?

Antonia Rolland, studentenactiviste: Voor ons is het heel belangrijk om onze eerdere studentenparticipatie te herstellen en het bewustzijn terug te krijgen dat we in 2019 hadden.

Beatriz Bataszew, politieke gevangene onder Pinochet: We kunnen bouwen aan de rand van de staat en een gemeenschap opbouwen buiten het kapitalistische aquarium.

Marlena Weinberg (verteller): Nu Chili een onzekere toekomst tegemoet gaat, lijkt één ding duidelijk: veel mensen zullen blijven vechten voor een eerlijker en gelijkwaardiger samenleving.

LGBTQ-rechtenactivist (één): Je discussieert niet met het fascisme, je vernietigt het.

Antonia Rolland, studentenactiviste: Het is heel belangrijk dat we weer opstaan.

Beatriz Bataszew, politieke gevangene onder Pinochet: Ons pad is om andere mondiale ervaringen te overwegen, zoals Chiapas en de vrouwen in Koerdistan.

Pamela Valenzuela, 8M Feministisch Coördinatorcomité: We moeten de economie onderzoeken en hoe de ongelijkheid wordt verdeeld, en naar alle terreinen van het overheidsbeleid kijken, hoe de staat wordt beheerd en hoe we een samenleving kunnen opbouwen die… feministisch is.

Meer verhalen…