In Wreck Bay Village, een kleine Aboriginalgemeenschap 200 kilometer ten zuiden van Sydney, is ziekte de norm. Volgens het Australian Institute of Health and Welfare registreert het gebied bijna het hoogste percentage voortijdige sterfgevallen in het land. Kanker, hartaanvallen en nierziekten komen angstwekkend vaak voor.
Cabbage Tree Road loopt door landbouwgrond ten noorden van Newcastle. Het is een heel andere plaats dan Wreck Bay, maar het heeft dezelfde aandoening. De Sydney Morning Herald meldt dat tussen 2002 en 2017 bij minstens 39 mensen die langs een traject van vijf kilometer van de weg woonden, de diagnose kanker werd gesteld.
Beide gemeenschappen ontvingen uitbetalingen van de federale overheid in recente rechtszaken met betrekking tot per- en polyfluoralkylstoffen, oftewel PFAS.
PFAS zijn een groep chemicaliën die in een reeks producten worden gebruikt om ze bestand te maken tegen water, hitte en vet. Ze zitten in alles, van shampoo en schoenen tot pyjama’s en verf. Ze zitten in blusschuim, zoals gebruikt wordt op de bases van de Royal Australian Air Force bij Wreck Bay en Cabbage Tree Road. De wetenschappelijke consensus stelt nu dat PFAS giftig zijn voor de mens.
De United States Environmental Protection Agency zegt dat blootstelling aan PFAS verband houdt met een verhoogd risico op “bepaalde vormen van kanker, ontwikkelingseffecten bij kinderen, verminderde vruchtbaarheid, verhoogd cholesterolgehalte en verminderd vermogen van het immuunsysteem van het lichaam om infecties te bestrijden, waaronder een verminderde respons op vaccins”. Hoewel hogere concentraties gevaarlijker zijn, “is er werkelijk geen enkel blootstellingsniveau dat als veilig is aangemerkt”, zegt deskundige dr. Laurel Schaider.
Er is nog steeds veel dat we niet weten over deze chemicaliën; Het onderzoek richt zich voor het overgrote deel op drie of vier soorten PFAS, van de ongeveer 15.000 die er bestaan.
Ze worden vaak “forever chemicaliën” genoemd, hoewel “overal chemicaliën” ook toepasselijk zouden zijn. PFAS worden op natuurlijke wijze niet afgebroken, dus wanneer producten die deze stoffen bevatten worden geproduceerd, gebruikt of weggegooid, komen de chemicaliën in alles terecht waarmee ze in aanraking komen.
De beste manier om PFAS te vermijden is door niet op planeet Aarde te leven.
Ze zitten in het water dat we drinken. Uit een onderzoek van de Universiteit van Stockholm is gebleken dat vrijwel al het regenwater op aarde de boven aanbevolen niveaus aan PFAS bevat, net als het meeste Amerikaanse kraanwater. De Environmental Working Group waarschuwt dat het eten van één enkele zoetwatervis uit de VS gelijk staat aan het een maand lang drinken van met PFAS verontreinigd water.
Ze zitten ook in de lucht, maar ook in de grond. Ze zitten bij apen in China en bij ijsberen in het noordpoolgebied. Ze zitten in 98-99 procent van het bloed van mensen.
Maar dit is geen fabel over de oncontroleerbare kracht van chemische elementen. PFAS-besmetting heeft een menselijke oorzaak: het is gecreëerd, geprofiteerd en systematisch verdoezeld door enkele van de grootste bedrijven ter wereld.
Twee daarvan moeten in het bijzonder worden genoemd: DuPont, die in 1938 PFAS oprichtte, en 3M. Sinds de jaren vijftig zijn de chemicaliën een belangrijk ingrediënt geweest in hun respectievelijke bedrijfsimperiums. DuPont was een pionier in het gebruik ervan in Teflon-pannen met antiaanbaklaag, terwijl 3M PFAS in enkele van hun bekendste producten verwerkt, zoals Command-ophangstrips.
Beide bedrijven zijn al tientallen jaren op de hoogte van de gevaren van PFAS. Al in 1961 ontdekten wetenschappers van DuPont dat ze leververgroting bij ratten veroorzaakten en waarschuwden ze dat “contact met de huid strikt vermeden moest worden”. In de jaren tachtig werden vrouwelijke werknemers in 3M-fabrieken ontslagen uit hun functies waarbij ze in contact kwamen met PFAS, nadat meerdere werknemers kinderen met oogafwijkingen ter wereld hadden gebracht.
Maar rechtstreeks uit het draaiboek van de grote tabaksfabrikanten verzekerden DuPont en 3M de wereld dat PFAS veilig waren. Werknemers die hun zorgen uitten, kregen te horen dat de chemicaliën een “lage toxiciteit hebben, net als keukenzout”. Tijd magazine, en beide bedrijven verborgen hun interne bevindingen totdat ze eind jaren negentig met rechtszaken werden geconfronteerd. De Sydney Morning Herald meldde dat een prominente wetenschapper die het risico van PFAS bagatelliseerde, gedurende meer dan tien jaar betalingen aan zijn adviesbureau ontving van 3M.
Terwijl de chemicaliën eruit sijpelen, rolt het geld binnen. 3M staat op de 116e plaats van grootste Amerikaanse bedrijven, met een marktwaarde van 87 miljard dollar in de Fortune 500 van 2023. Dupont stond op de 250e plaats en werd gewaardeerd op 53 miljard dollar.
Maar moeten er geen veiligheidsbarrières zijn die consumenten beschermen tegen de brute macht van het bedrijfsleven? Misschien een overheidsdepartement, een toezichtcomité of een reeks regelgeving?
“Er is een mythisch ‘zij’, dat ‘zij’ hiervoor zorgen, en het moet veilig zijn omdat het daarbuiten is”, vertelde Scott Belcher van het Center for Environmental and Health Effects van PFAS. New York Times. “Dat is een veel voorkomende misvatting over hoe dit werkt.”
In werkelijkheid zijn de chemische voorschriften schrikbarend soepel. De Amerikaanse Environmental Protection Agency heeft veiligheidstests verplicht gesteld voor slechts een klein aantal van de 85.000 industriële chemicaliën die momenteel in gebruik zijn.
Als ‘ze’ bestaan, kunnen ze gemakkelijk terzijde worden geschoven of genegeerd, omdat richtlijnen en rapporten minder krachtig zijn dan de mensen die de industrie controleren. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft vorig jaar een bijzonder zwakke reeks richtlijnen over PFAS opgesteld en werd door meer dan honderd wetenschappers ervan beschuldigd beïnvloed te zijn door het bedrijfsleven. In 2018, Politiek gelekte e-mails waaruit bleek dat het Witte Huis druk had uitgeoefend op het Agency for Toxic Substances om geen rapport over PFAS uit te brengen uit angst voor een ‘public relations-nachtmerrie’.
Hoewel we nog maar net de omvang van deze decennialange bedrijfscriminaliteit beginnen te leren kennen, worden er nog steeds elk jaar PFAS geproduceerd en op de markt gebracht. We leven in een giftig systeem; van de lucht die we inademen tot de mensen die de leiding hebben.
Bron: redflag.org.au
